Omstandigersinterventie

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Omstandigerinterventie

What to do bij grensoverschrijdend gedrag?

Voor we beginnen..

1. Trigger warning: vandaag bespreken we intimidatie en geweld. Voel je vrij om niet geheel deel te nemen.

2. Je mag altijd vragen stellen

3. Disclaimer: intimidatie raakt iedereen!! (mannen, vrouwen, nonbinair, allochtonen, autochtonen, homoseksuelen, heteroseksuelen, etc.)

Ik heb grensoverschrijdend gedrag meegemaakt:

Ja

Nee

Weet ik niet

Hoeveel procent van omstandigers zou ingrijpen bij grensoverschrijdend gedrag?

6%

25%

55%

79%

Zou jij het fijn vinden als een omstandiger jou helpt als je last hebt van grensoverschrijdend gedrag?

Ja

Nee

Weet ik niet

Ingrijpen bij grensoverschrijdend gedrag

Wanneer iemand ingrijpt, geeft dat voor 79% van de gevallen een positief gevolg.

Alleen gebeurt het te weinig.. Slechts 25% zegt in te grijpen

Doel van vandaag:

Om na de training in staat te zijn veilig in te grijpen wanneer we straatintimidatie zien gebeuren of zelf meemaken

Vandaag:

1. Wat is straatintimidatie?
2. Leren hoe we kunnen ingrijpen als we straatintimidatie zien
3. Leren hoe we veilig kunnen reageren als straatintimidatie ons overkomt
4. Oefenen 

Voorbeelden van grensoverschrijdend gedrag:

Voorbeelden grensoverschrijdend gedrag

• Sissen, fluiten, andere dierengeluiden
  
• Staren
  
• Racistische of seksuele opmerkingen ('grapje')
• Ongepaste gebaren
  
• Opmerkingen over lichaam
  
• Onnodig dichtbij staan
  
• Lichaamsdeel tonen
  
• Achterna lopen of stalken
  
• Knijpen of aanraken
  
• Etc.
  
• 
  

Veel voorkomende redenen waarom mensen niet ingrijpen

• Anderen doen ook niets -> omstanderseffect: het leidt ertoe dat groepen mensen wachten tot een ander wat doet. Je hebt lef nodig om als eerste in te grijpen
• Ik ben bang om zelf de boosdoener te worden: kies een minder directe interventie
• Ik wil het niet erger maken: kies een minder directe interventie
• Dit is niet mijn probleem: ook al heb je zelf geen last van straatintimidatie, iemand die je kent wel
• Ik begrijp niet wat er aan de hand is: vraag 'wat gebeurt hier?'.
• Het in onschuldig toch? straatintimidatie maakt mensen ongemakkelijk en bang, en kan escaleren naar fysiek geweld.

Welke impact heeft
grensoverschrijdend gedrag
voor het slachtoffer?

Impact grensoverschrijdend gedrag

Psychologisch

• angst, depressie, ptss

Sociaal en financieel

• beperkte mobiliteit, baan opzeggen, spijbelen van school/werk

Samenleving

• verminderde kwaliteit van leven, onveiligheid

Hoe ga jij in tegen grens-
overschrijdend gedrag?
(hoe help jij een slachtoffer?)

Bijstander interventie 5D

1. Distract: alle vormen van afleiden (de dader en/of het slachtoffer)
2. Delegate: iemand erbij halen (barpersoneel, beveiliger, politie, iemand anders in de buurt)
3. Document: filmen, fotograferen, treinnummer/kentekenplaat opschrijven
4. Delay: check of het slachtoffer oké is
5. Direct: dader aanspreken. Wees stellig/direct en duidelijk (check wel je eigen veiligheid)

Welke interventie past het beste bij jou?
Wat is jouw superpower?

Distract (afleiden)

Delegate (iemand erbij halen)

Document (filmen, foto's, etc.)

Delay (bij het slachtoffer checken)

Direct (dader aanspreken)

Wees een goede omstander.

Kom in actie

1. Herken de situatie en beoordeel je eigen veiligheid

2. Realiseer je waarom je twijfelt om in te grijpen

3. Kies welke D het beste bij jou past

Wat nou wanneer jij het slachtoffer bent?

1. Luister naar je instinct
2. Eis je ruimte op als je daartoe in staat bent (direct zijn of bijstanders erbij halen) 
3. Het is NOOIT jouw schuld/fout!

Tijd om te oefenen

Scenario 1

Je zit in een café met een groepje vrinden..

Je ziet dat een vrouw alleen aan de bar is, en wordt aangesproken door een man. De vrouw reageert weinig maar de man blijft tegen haar praten.

Hij raakt haar aan en je hoort dat hij opmerkingen maakt over hoe ze eruit ziet. De vrouw kijkt ongemakkelijk en houdt afstand van de man, maar hij blijft tegen haar praten.

Wat doe je?

Scenario 2

Je zit in een drukke trein..

Een man is tegenover een vrouw gaat zitten en stelt haar allerlei vragen. Waar gaat ze heen? Hoe komt ze aan die mooie jurk?

Mag hij haar telefoonnummer? - de vrouw reageer kortaf en weigert haar nummer te geven. Hij blijft om haar nummer vragen. De vrouw kijkt ongemakkelijk om zich heen en probeer oogcontact te maken met andere passagiers.

Wat zou je doen?

Ben jij er (beter) klaar voor?

Ja

Nee

Weet ik niet

Ik heb nog een vraag die ik wil stellen