4.2 De bezetting van Nederland DEEL 1

Wanneer gaf Nederland zich aan de Duitsers over?

1. 1 september 1939
2. 10 mei 1940
3. 15 mei 1940
4. 6 juni 1944

In 1944 begon de bevrijding van West-Europa, door welke gebeurtenis kwam dat?

1. De slag om Stalingrad
2. De aanval op Pearl Harbor
3. De landingen in Italië
4. D-Day in Normandië

De Tweede Wereldoorlog eindigde met een belangrijke gebeurtenis, welke gebeurtenis was dat?

1. De overgave van Duitsland
2. De slag om Berlijn
3. De capitulatie van Japan
4. De hongerswinter

Op 5 mei vierden we groots de vrijheid, hoeveel jaar vrijheid vieren we?

1. 85 jaar
2. 80 jaar
3. 75 jaar
4. 70 jaar

4.2 De bezetting van Nederland

Nederland wordt in mei 1940 bezet door Duitsland. De rechtsstaat en democratie worden afgeschaft. Er komen strengere maatregelen tegen joden. De bezetter is eerst mild, maar dat verandert naarmate de oorlog vordert. Er is verzet tegen de bezetter, maar ook Nederlanders die collaboreren met de Duitsers. Na de hongerwinter komt er een einde aan de Duitse bezetting.

Leerdoelen 4.2

• Je kunt uitleggen hoe de Duitse bezetting van Nederland begint.
• Je kunt aan de hand van de maatregelen die de Duitsers nemen aan het begin van de bezetting verklaren waarom de rechtsstaat met het begin van de bezetting ophoud te bestaan.
•  Je kunt uitleggen welke maatregelen er tegen de joden in Nederland genomen werden.

Mei 1940

• Mei 1940: Fall Gelb
• 5 dagen aan felle strijd
• Koninklijke familie vlucht na 2 dagen
• Rotterdam gebombardeerd
• Duitsland dreigde met meer bombardementen, Nederland besluit te capituleren

De bezetting begint

• Dagelijks leven van mensen verandert weinig
• Duitse soldaten kregen de opdracht zich netjes te gedragen!
• Toch verandering bijv. straatnamen
• Democratie en rechtsstaat afgeschaft, organisaties werden gelijkgeschakeld, strenge censuur

Rechtsstaat

• Voor alle burgers gelden dezelfde rechten plichten die in wetten zijn vastgesteld, onafhankelijke rechters 
• Door de bezetting van de Duitsers komt er een einde aan, rechters moeten kiezen: gehoorzamen of ontslag nemen
• Meeste kiezen voor gehoorzamen

Jodenvervolging

• Discriminerende maatregelen tegen joden
•  Razzia's: georganiseerde jacht op een groep mensen (in dit geval joden)
• Februaristaking (1941) tegen de maatregelen voor joden, met geweld neergeslagen
• Vanaf mei 1942: joden moeten verplicht een gele ster dragen
• Daarna volgde deportatie
• Van de 140.000 gedeporteerde joden overleefde 100.000 de deportatie niet

Schuldig?

• Nederland: 75% joden niet overleefd, België: 40%, Frankrijk: 25% joden niet overleefd
• Antisemitisme was in Frankrijk veel groter dan in Nederland!
• Is Nederland schuldig aan het helpen van de holcaust?

Bezetting wordt erger

• Oorlog ging slecht voor Duitsland, de Duitse bezetter ging zich daardoor slechter gedragen
• Namen alles in wat ze konden gebruiken
• Nederlandse mannen moesten in Duitsland gaan werken
• Zwaardere straffen, doel: Nederlanders bang maken

Lokaal voorbeeld

• Oorlog ging slecht voor Duitsland, de Duitse bezetter ging zich daardoor slechter gedragen
• Namen alles in wat ze konden gebruiken
• Nederlandse mannen moesten in Duitsland gaan werken
• Zwaardere straffen, doel: Nederlanders bang maken

Waarom zouden de Duitse soldaten zich in eerste instantie netjes gedragen?

Waarom komt er door de Duitse bezetting een einde aan de rechtsstaat in Nederland?

Leg uit of Nederland volgens jou schuld heeft aan de holocaust.

De Duitsers gingen zich steeds slechter gedragen omdat de oorlog slechter ging, leg uit waarom dit zo is.

Wat betekent censuur?

1. Het maken van geheime codes
2. Het vrijwillig delen van informatie
3. Het controleren en beperken van nieuws
4. Het verspreiden van nepnieuws

Wat is een razzia?

1. De jacht op een bepaalde groep
2. Het dragen van een jodenster
3. Het te werk stellen van mannen in Duitsland
4. Een andere naam voor de februaristaking

Waarom gingen Nederlandse mannen onderduiken?

1. Ze waren bang voor de Duitsers
2. Ze moesten in Duitsland gaan werken
3. Ze wilden zich verbergen voor razzia's
4. Ze wilden niet mee doen aan de februaristaking

Wat was de belangrijkste oorzaak van de februaristaking?

1. De oorlog in de Sovjet-Unie
2. De razzia's
3. De hongerwinter
4. De invoering van de Arbeitseinsatz