Hoofdstuk 7 Wondzorg

• Helpende Plus
• MBO
• Studiejaar 2

Helpende plus

Hoofdstuk 7 Wondzorg

Planning

Terugblik vorige les

Leerdoelen

Les wondzorg

Pauze

Casussen wondbehandelplan uitwerken

Zelfstandig werken aan opdrachten

Evaluatie leerdoelen

Afronding en huiswerk

Terugblik

                    Wat weet je nog over de vorige les?

Leerdoelen

Aan het einde van deze les:

• Kun je drie huidlagen benoemen en de kenmerken omschrijven van gele, rode en necrotische wonden.
• Kun je het verschil tussen smetten en decubitus benoemen.
• Kun je de kenmerken van acute en chronische wonden benoemen.

• De student kan uitleggen wat een wondverzorgingsplan is en vult op basis van een casus zelfstandig een eenvoudig wondverzorgingsplan in.

Bouw huidlagen:

Opperhuid-lederhuid-onderhuidse weefsel

Een wond is een verbreking van de continuïteit van weefsel veroorzaakt door een trauma of pathologische aandoening.

Epidermis: Opperhuid (het opperhuidweefsel) bestaat uit een vijftal lagen.

Dermis: Lederhuid geeft de huid zijn stevigheid. Deze laag bestaat uit dicht bindweefsel, verdeeld over twee lagen. In de dermis komen ook talg- en zweetklieren, haarwortels en zenuwen voor. Ook zijn er bloedvaten in deze huidlaag.

Subcutis: De subcutis is onderhuids weefsel dat voornamelijk dient voor vetopslag.

Zie boek blz. 145  en 146

Ontstaanswijze van wonden

• Mechanisch: scherp voorwerp-steek/snij/schot/scheurwonden
• Chemisch: sterke zuren-chloor, traangas, vloeibare brandstoffen
• Thermisch: verbranding-bevriezing
• Elektriciteit: blikseminslag-elektriciteitsdoorgang
• Straling: zonnebrand-röntgen/radioactief
• Circulatiestoornis: slechte doorbloeding
• Oncologisch: wonden ontstaan door tumor of de doorbehandeling

Ontstaanwijze; zie boek blz.145

Een mechanische wond is veroorzaakt door:

1. Elektriciteit
2. Straling
3. Chemische stoffen
4. Fysiek trauma

Wonden die veroorzaakt zijn door een scherp of stomp geweld van buitenaf, zoals steek-, snij-, schaaf-, schot-, scheur- en kneuswonden of chirurgische wonden

Gele wond

Rode wond

Zwarte wond

Wondclassificatiesystemen

Wordt gebruikt om structuur aan te brengen in een wondbehandeling

• WCS model -Woundcare Consultant Society (blz. 147)
• TIME plan (blz. 156)

Time model

• Er wordt naar factoren gekeken die een rol spelen bij het genezingsproces van een wond
• Kan gebruikt worden bij het diagnosticeren van een wond en bepalen en evalueren van een wondbehandeling.

Time plan: zie boek blz. 156

TIME uitleg

• T = Tissue, weefsel, wat is de kleur?
  
• I = Infectie ; is er sprake van een infectie?
• M = moisture = vocht; produceert de wond veel vocht?
• E = edge = wondranden ; wat is de toestand van de rand?

WCS - classificatiemodel

Welke kleur volgens WCS heeft een granulerende wond?

1. zwart
2. geel
3. rood

Rode wond

Een rode wond bestaat uit granulatieweefsel en bevindt zich in de regeneratiefase. In deze fase wordt weefsel dat verloren is gegaan, vervangen door nieuw weefsel (epithelialisatie). Granulatieweefsel is vaatrijk en korrelig bindweefsel dat zich vormt op de bodem van een wond. Deze bodem is gezond.

In de granulatiefase wordt de beschadigde huid (dermis) vervangen door nieuw weefsel dat granulatieweefsel heet. In deze fase ziet de wond er vaak helderrood uit.

Een gele wond bevindt zich in de reactiefase. Het lichaam reageert op de wond door te starten met stolling, vaatvernauwing en afsluiting van de wond. Dit ziet eruit als een gelig beslag op de wond. Vaak wordt ook exsudaat (wondvocht) gevormd, bestaande uit celresten en samengeklonterde eiwitten.

Gele wond

Reactiefase (ontstekingsfase) in deze fase ruimt het lichaam weefsel op, zoals oud bloed en bacteriën. Er zit wondvocht in de wond. Een wond is in deze fase altijd wat rood, gezwollen en pijnlijk.

Zwarte wond

Een zwarte wond dankt zijn kleur aan het afgestorven weefsel (necrose/débris) waar de wond uit bestaat. Dit weefsel is een voedingsbodem voor bacteriën. De kleur kan ook bruin-grijs-gelig zijn. Er zijn twee vormen van necrose: harde necrose (korst) en natte necrose.

 

zwarte wond

Decubituswonden

Zie boek blz. 151

Evaluatie

Wie kan:  

• de drie huidlagen benoemen en de kenmerken omschrijven van gele, rode en necrotische wonden?
• het verschil tussen smetten en decubitus benoemen?
• de kenmerken van acute en chronische wonden benoemen?
• kan uitleggen wat een wondverzorgingsplan is?
• wat hebben jullie geleerd van het invullen van een wondverzorgingsplan?

Afronding

Wat vonden jullie van deze les??

Huiswerk:

• Opdrachten hoofdstuk 7 wondzorg maken.
• Nakijken hoofdstuk 6 medicijnen

• Volgende les: Hoofdstuk 8 Mictie