Leren in Verbinding - Informatica les 2 AI

• ICT-basisvaardigheden
• Basisschool
• Groep 4-8

Leren in Verbinding 

Informatica les 2 - AI

Als ik aan AI denk, dan denk ik aan… (Meerdere antwoorden mogelijk)
a. Superintelligentie, b. Algoritmen, c. Sciencefiction, d. Het AI’en van mijn huisdier, e. Pratende robots, f. Iets anders…

Wat leren we vandaag?

Je weet dat AI kunstmatige intelligentie betekent.

Je kent een aantal voorbeelden van AI, zoals ChatGPT, SnapChat, Siri, etc.

Je weet wat een algoritme is, namelijk een stappenplan om een doel te behalen.

Je weet dat door algoritmen systemen sneller en soms zelfs beter kunnen
werken dan mensen.

Je kent een aantal programma's die algoritmes gebruiken, zoals YouTube, Netflix, Facebook, etc.

Voorbeelden AI

Welke vormen van AI gebruik jij al? 

Deze afbeelding is gegenereerd met behulp van Bing Chat Enterprise (DALL-E 3).

Op de afbeelding kun je verschillende vormen herkennen, 1 minuut om goed te kijken!

Op de volgende dia kun je je antwoorden invullen

Welke vormen van AI gebruik jij al?

Vind je Sophia op een echt mens lijken?

1. Ja, Sophia lijkt heel erg echt.
2. Een beetje, als je goed kijkt ziet ze er nog wel uit als een robot.
3. Meer niet dan wel, Sophia ziet er niet erg echt uit.
4. Helemaal niet, Sophia ziet er echt uit als een robot.

- Een vorm van kunstmatige intelligentie 

  die nieuwe inhoud of gegevens kan 

  maken (of genereren). 

- Het wordt vaak gebruikt voor creatieve 

  toepassingen, zoals het schrijven van 

  verhalen, het maken van schilderijen, 

  het componeren van muziek of het 

  programmeren van apps.

Deze afbeelding is gegenereerd met behulp van Bing Chat Enterprise (DALL-E 3).

Wat is generatieve AI?

Het kan 

bijvoorbeeld tekst, 

afbeeldingen, video’s, 

audio of code genereren. 

Daarom wordt het 

Generatieve AI 

genoemd.

Wat is een taalmodel?

Een taalmodel is een soort slimme tekstgenerator die woorden begrijpt.

Woorden en Zinnen: 

Het taalmodel kijkt naar de woorden en zinnen die mensen gebruiken. Het leert welke woorden vaak samen voorkomen, zoals “hond” en “blaffen”.

1

Regels van de Taal: 

Het model leert ook de regels van de taal, zoals hoe je zinnen maakt. Het weet dat “Ik eet een appel” goed is, maar “Appel eet ik een” niet zo goed.

Voorspellen: 

Als je een stukje tekst geeft, probeert het taalmodel te voorspellen welk woord er als volgende komt. Het denkt na en zegt bijvoorbeeld: “Hmm, na ‘Ik eet een’ komt waarschijnlijk ‘appel’.”

Slimmer Worden: Hoe meer tekst het model ziet, hoe slimmer het wordt. Het kan verhalen schrijven, vragen beantwoorden

en zelfs grappige 

zinnen maken!

2

3

4

Dus, 

een taalmodel is als een vriend die altijd weet wat je wilt zeggen,

zelfs voordat je 

het zegt! 

Deze tekst is gekopieerd van Copilot.

Welke voordelen van ChatGPT worden in het filmpje genoemd?

Wat is een algoritme?

AI maakt gebruik van algoritmes, maar wat is een algoritme nou eigenlijk? 

Een algoritme is een stappenplan. Het is een lijstje met duidelijke stappen die je moet volgen om iets te doen of op te lossen.  

🔹 Bijvoorbeeld: Als je een boterham met pindakaas maakt, dan volg je ook stappen:

1. Pak een bord.

2. Pak een mes.

3. Pak een boterham.

4. Smeer pindakaas op de boterham.

5. Leg de boterham op het bord.

Dit stappenplan is een algoritme!

Leg in je eigen woorden uit wat een algoritme is.

Sleep het gele kaartje naar het goede groene kaartje!

chatbot

woord-

voorspelling

voetbalrobot

slimme

stoplichten

slimme lampen

Een robot die voorspelt waar de bal heen gaat.

Een lamp die aangaat als je er tegen praat.

Een programma dat de rest van de zin voorspelt

Een stoplicht dat herkent hoeveel verkeer er is.

Een programma dat zelf teksten maakt

Hoe werkt een AI-chatbot eigenlijk?

Een AI-chatbot zoals ChatGPT, kan antwoorden geven zoals een mens dat zou doen. Het programma heeft grote delen van het internet ‘gelezen’ en daarvan geleerd wat je zou kunnen antwoorden op vragen. Steeds vaker voelen mensen ook vriendschap voor een AI-chatbot, omdat die zulke menselijke antwoorden geeft en kan doen alsof hij jou begrijpt.

Antropomorfisme, wat betekent het?

Antropomorfisme is een moeilijk woord voor iets dat je misschien wel eens doet. Heb je ooit tegen je knuffelbeer gepraat alsof hij echt kon luisteren? Of heb je ooit gedacht dat de auto boos was omdat hij niet wilde starten? Of heb je ooit een gezicht gezien in de wolken of in een boom? 

Dat is allemaal antropomorfisme. Het betekent dat je iets dat geen mens is, toch menselijke eigenschappen geeft. Dit gebeurt heel vaak met kunstmatige intelligentie. Als je bijvoorbeeld plaatjes ziet van kunstmatige intelligentie, dan zie je vaak robots die lijken op mensen. Het is belangrijk om te beseffen dat kunstmatige intelligentie niet menselijk is, het heeft geen gevoelens en geen bewustzijn. 

Kun je slimmer worden met behulp van een chatbot?

Je kunt AI van alles vragen! 

Over de wereld, over schoolzaken, 

je hobby’s, huisdieren of 

bekende artiesten. De chatbots zijn 

wel zo afgesteld dat ze op bepaalde 

gevaarlijke dingen geen antwoord geven.

Pas op: de informatie die een chatbot geeft, 

klopt niet altijd helemaal. 

Soms ‘verzint’ ChatGPT gewoon antwoorden. 

Je moet dus altijd zelf blijven nadenken: klopt het wel wat hij zegt? Je probeert dus altijd ook nog op een andere manier te zoeken naar een antwoord. 

Wat kun je allemaal met een chatbot voor school doen?

Een aantal voorbeelden. Je kunt bijvoorbeeld:

• de chatbot een samenvatting laten maken van een stuk tekst die je moet leren voor een proefwerk.
• de chatbot een oefentoets laten maken over de tekst die geleerd hebt. 
• de chatbot opdrachten laten maken om bijvoorbeeld wiskunde te oefenen.
• de chatbot ideeën laten bedenken om een opdracht te maken.
• de chatbot een tekst laten genereren over het onderwerp voor je werkstuk.

Waar zou jij ChatGPT voor gebruiken (misschien heb je dat al eens gedaan)?

Belangrijk om te weten!

Alles wat jij tegen een chatbot zegt, 

wordt onthouden en opgeslagen 

door het bedrijf dat de chatbot 

gemaakt heeft. 

Daarom moet je geen privé-dingen 

of geheimen vertellen aan chatbots. 

Wat je niet hardop op straat roept, vraag je ook niet aan een chatbot. Dus vul van niemand, niet van jezelf en ook niet van anderen, privégegevens in zoals namen, adressen, etc.

Wat weet jij nu van AI?
Typ maar in!