5.4 Van keizer tot cliënt

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Rome, eeuwig imperium

5.2 Wie steunt krijgt, heeft macht

5.3 Caesar, Augustus en de keizers

5.4 Van keizer tot cliënt 

5.5 Van splintergroep naar staatsgodsdienst

Algemene informatie 

Lesplanning 

Huiswerk controle, aanwezigheid en materiaal controle

Weekoverzicht

Planning

Leerdoelen

Uitleg S12.1

Aan de slag

Weekplanner

Leerdoelen

H12: Ik kan beschrijven hoe het leven van de Romeinen eruit zag.

S12.1: Ik kan de verschillende standen in de Romeinse samenleving noemen en uitleggen.

S12.2: Ik kan uitleggen hoe er slavernij plaatsvond in het Romeinse rijk.

Arm en rijk in Rome

In Rome woonde er veel mensen

Verdeeld in sociale lagen

Plaatst werd bepaald door:

• Hoe rijk je was
• Welk beroep je had
• Waar je woonde

Arm en rijk in Rome

Enorme kloof tussen arm en rijk

Rijke mensen woonde in luxueuze huizen met eigen slaven 

Zonen werd opgeleid tot senatoren

Vrouwen hadden redelijke vrijheid  

Arm en rijk in Rome 

Handwerklieden en kooplieden konden in de stad wonen.

In appartementen
 

Armen woonde in de buitenwijken (huurkazernes)

geen keuken of toilet > men at op straat

Hierdoor waren er veel voorzieningen 

Arm en rijk in Rome

Goedkope achterstandswijken woonde immigranten en oud-soldaten 

zij moesten het hebben van liefdadigheid

(geven van hulp zonder er iets voor terug te krijgen)

Anders dan in onze tijd

Romein iets kreeg dan werd hij een cliënt van de geldgever

Hoe meer cliënten, hoe meer aanzien

Brood en spelen

Gratis brood en gratis gladiatoren gevechten

Slavernij op het land 

Agrarisch-stedelijke samenleving 

Platteland en de stad hebben een belangrijke functie binnen de maatschappij 

Belangrijkste middel van bestaan bleef de landbouw

Meeste mensen woonde in de steden.

Hoe kwamen de stadbewoners aan voedsel?

Slavernij op het land 

Groot aantal bevolking en leger die gevoed moesten worden

Gebeurde door de grootgrondbezitters

Rijke burgers die een enorm stuk platteland in handen hebben.

Handelaren kochten de spullen op het platteland 

En verhandelde dit in de steden

Slavernij op het land 

Landwerkers waren vaak of arme boeren of tot slaaf gemaakte.

Enorm aantal slaven 40% van de inwoners op  1 miljoen.

Kinderen van slaven bleven slaaf

Verschillen tussen slaven

• landarbeiders
• mijnwerkers 
• huisslaven
• verzorgingsslaaf 
• gladiator 

Slavernij op het land 

Sommige slaven waren zo ontevreden dat ze in opstand kwamen

Bekend persoon is Spartacus 

Hij leidde een slavenopstand van 73 - 71 v.Chr. 

Oud-gladiator met honderdduizenden aanhangers

Serieuze bedreiging voor het Romeinse Rijk 

Keizer

Rijke handelaar

Slaaf

Arme Romein

Rijke familie

Ambachtsman

Leerdoelen

H12: Ik kan beschrijven hoe het leven van de Romeinen eruit zag.

S12.1: Ik kan de verschillende standen in de Romeinse samenleving noemen en uitleggen.

S12.2: Ik kan uitleggen hoe er slavernij plaatsvond in het Romeinse rijk.

Aan de slag...

5.4. van keizer tot cliënt (SW)

Havo: 1 - 2 - 3 - 4 - 5

Vwo: 1 - 2 - 3 - 4 - 5 - 6

Klaar? (HW)

Vul je leerdoelenblad aan tot waar dit kan

leer de woordjes die deze les zijn behandeld

Invulsamenvatting 5.7 opdracht 8

• Alleen of in tweetallen
• Maak de opdrachten zelf (dus niet overschrijven)
• Vraag? eerst de tekst lezen dan pas vragen aan docent

Rome, eeuwig imperium

5.2 Wie steunt krijgt, heeft macht

5.3 Caesar, Augustus en de keizers

5.4 Van keizer tot cliënt 

5.5 Van splintergroep naar staatsgodsdienst

Algemene informatie 

Lesplanning 

Huiswerk controle, aanwezigheid en materiaal controle

Weekoverzicht

Planning

Leerdoelen

Uitleg S12.2

Aan de slag

Weekplanner

Leerdoelen

H12: Ik kan beschrijven hoe het leven van de Romeinen eruit zag.

S12.1: Ik kan de verschillende standen in de Romeinse samenleving noemen en uitleggen.

S12.2: Ik kan uitleggen hoe er slavernij plaatsvond in het Romeinse rijk.

Slavernij op het land 

Agrarisch-stedelijke samenleving 

Platteland en de stad hebben een belangrijke functie binnen de maatschappij 

Belangrijkste middel van bestaan bleef de landbouw

Meeste mensen woonde in de steden.

Hoe kwamen de stadbewoners aan voedsel?

Slavernij op het land 

Groot aantal bevolking en leger die gevoed moesten worden

Gebeurde door de grootgrondbezitters

Rijke burgers die een enorm stuk platteland in handen hebben.

Handelaren kochten de spullen op het platteland 

En verhandelde dit in de steden

Slavernij op het land 

Landwerkers waren vaak of arme boeren of tot slaaf gemaakte.

Enorm aantal slaven 40% van de inwoners op  1 miljoen.

Kinderen van slaven bleven slaaf

Verschillen tussen slaven

• landarbeiders
• mijnwerkers 
• huisslaven
• verzorgingsslaaf 
• gladiator 

Slavernij op het land 

Sommige slaven waren zo ontevreden dat ze in opstand kwamen

Bekend persoon is Spartacus 

Hij leidde een slavenopstand van 73 - 71 v.Chr. 

Oud-gladiator met honderdduizenden aanhangers

Serieuze bedreiging voor het Romeinse Rijk 

Leerdoelen

H12: Ik kan beschrijven hoe het leven van de Romeinen eruit zag.

S12.1: Ik kan de verschillende standen in de Romeinse samenleving noemen en uitleggen.

S12.2: Ik kan uitleggen hoe er slavernij plaatsvond in het Romeinse rijk.

Leerdoelen

H12: Ik kan beschrijven hoe het leven van de Romeinen eruit zag.

S12.1: Ik kan de verschillende standen in de Romeinse samenleving noemen en uitleggen.

S12.2: Ik kan uitleggen hoe er slavernij plaatsvond in het Romeinse rijk.

Vul je leerdoelenblad aan. 

Klaar? 

Aan de slag...

5.4. van keizer tot cliënt (SW)

Havo: 6-7-8-9

Vwo: 5-6

Klaar? (HW)

Vul je leerdoelenblad aan tot waar dit kan

leer de woordjes die deze les zijn behandeld

Invulsamenvatting 5.7 opdracht 9

• Alleen of in tweetallen
• Maak de opdrachten zelf (dus niet overschrijven)
• Vraag? eerst de tekst lezen dan pas vragen aan docent