3.1 wereldwijde luchtstromen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

3.1 wereldwijde luchtstromen 

Klimaatvraagstukken

H3 Het klimaatsysteem en landschapzones

= SE en telt mee voor 5%

Wat gaan we doen? 

Uitleg en tekenen!

Doel: 

1.Je begrijpt wat het corioliseffect is. 

2.Je begrijpt wat de wet van Buys Ballot inhoud. 

3.Je begrijpt het effect van de ITCZ en het ontstaan van moessons. 

Lesdoel

• Waarom zijn er variaties op het globale windsysteem?
• Hoe wordt de energie verplaatst over de aarde? 

Verdeling warmte

• Grote verschillen tussen instraling.
  
• Verdeling warmte door wind en zeestromen.
  

Zomer voor ons

Winter voor ons.

Lichtinval! (energie)

Verdeling warmte

• Grote verschillen tussen instraling.
  
• Verdeling warmte door wind en zeestromen.
  

Wat is het globale windsysteem?

Wat is wind? 

Hoe ontstaat wind?

Overnemen 

Hoge- en Lagedrukgebieden

Wind

Luchtstroom langs aardoppervlak. 

Gaat harder als de isobaren dicht bij elkaar liggen. 

polen (hoge druk) -> evenaar (lage druk)

Waar draait de aarde het hardst?

1. bij de evenaar
2. bij de polen

Coriolis effect

• Aarde draait van west naar oost, het snelst bij de evenaar
• Afwijking naar rechts op noordelijk halfrond, afwijking naar links op zuidelijk halfrond

Corioliseffect

Corioliseffect

Corioslieffect

Dit effect zorgt ervoor dat de wind een afwijking krijgt. 

Op het noordelijk halfrond is dit een afwijking naar rechts met de wind in de rug 

Op het zuidelijk halfrond is dit een afwijking naar links met de wind in de rug.

Corioliseffect

NH: rechts

ZH: links

NH: rechts

ZH: links

Atmosferische circulatie

Wet van Buijs Ballot:

1. lucht stroomt van hoge druk naar lage druk
   
2. De wind heeft een afbuiging door het corioliseffect

NH (noordelijk halfrond -> rechts,
ZH  (zuidelijk halfrond) -> links

Wat gaan we doen? 

Herhalen

Uitleg over Buys Ballot

Aan de slag

Doelen: 
Je weet welk effect het corioliseffect heeft op de windsystemen van de aarde

Je weet & begrijpt hoe de wet van Buys Ballot werkt. 

Je weet en begrijpt wat de impact van de ITCZ is.

Buys Ballot

Wat is de wet van Buys Ballot? 

Hoe zien we dit terug in de windsystemen op aarde?

Atmosferische circulatie

Wet van Buijs Ballot:

1. lucht stroom van hoge druk naar lage druk
   
2. De wind heeft een afbuiging door het corioliseffect

NH -> rechts, ZH -> links

Luchtcirculaties

Passaat

Passaat: wind tussen 30 graden en evenaar. 
Dit is een oostelijke wind die van het subtropisch hogedruk gebied naar de evenaar waait. 

ITCZ 

ITCZ is een aanhoudend lagedrukgebied dat ontstaat door de directe instraling van de zon bij de evenaar. 

Deze ITCZ verschuift, waardoor het lagedrukgebied ook wisselt. 

De ITCZ 'hangt' in feite vast aan de stand van de zon.

Zomer voor ons

Winter voor ons.

De intertropischeconvergentiezone (ITCZ) is altijd een

1. Hoge druk gebied
2. Lage druk gebied

De ITCZ ligt in januari op het ..... halfrond

1. Zuidelijk
2. Oostelijk
3. Westelijk
4. Noordelijk

Gevolg

Westenwind

Noordoost passaat

Zuidoost passaat

Afwijking naar rechts

Afwijking naar links

L

H

H

H

L

L

Westenwind

H

Neem over:

Vul in:

1. 0/30/90 NB/ZB
2. Hoge en Lage drukgebieden (+/-)
3. Luchtstromen tussen deze gebieden (zonder corioliseffect)

Wet van Buijs Ballot:

1. H -> L

Goed?

Pas aan:

Wet van Buijs Ballot:

2. De wind heeft een afwijking met de wind in de rug.

NH: rechts

ZH: links

Opdrachten

Maak de opdrachten van 3.1 

Lees goed de tekst door!!