H4: Natuurrampen in Japan par 2

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Wat is er gebeurd?

Aan het einde van de les:

• Kun je vertellen hoe een tsunami ontstaat

• Weet je waarom een tsunami pas gevaarlijk is als deze de kust raakt

Terugblik paragraaf 1

Welke begrippen weet je
nog van paragraaf 1?

Het bewegen van aardplaten noemen we:

1. Platentektoniek
2. Platenpolitiek
3. Convectiestromen
4. Platenleer

divergente plaat

transforme plaat

convergente plaat

Is de Euraziatische plaat een continentale plaat of een oceanische plaat?

1. Continentale plaat
2. Oceanische plaat

Bij deze plaat duikt de ene plaat onder de andere plaat

1. Convergentie
2. Subductie

Japan ligt op het grensgebied van drie platen: de Euraziatische plaat, de Pacifische plaat en de Filipijnse plaat.

1. waar
2. niet waar

Oceanische plaat

Continentale plaat

Plaat smelt

Mantel

Subductie

hypocentrum

• plek waar de aardbeving begint
• bijvoorbeeld 5 of 25 km diepte
  

epicentrum

• recht boven de bron van de aardbeving.
• zwaarste aardbevingen komen hier voor
  

Aardbevingen

1. Platen bewegen schoksgewijs
2. Spanning bouwt op
3. De spanning ontlaadt --> aardbeving
4. Spanning bouwt weer op

Endogeen of exogeen?

hypocentrum

• plek waar de aardbeving begint
• bijvoorbeeld 5 of 25 km diepte
  

epicentrum

• recht boven de bron van de aardbeving.
• zwaarste aardbevingen komen hier voor
  

Schade

+ 

Hevigheid

Opdracht

2011- Sendai, Japan

www.google.com

Noteer voor jezelf hoe een tsunami ontstaat

Wat nu?

Maak paragraaf 1 af!

Klaar? Ga aan de slag met paragraaf 2

Huiswerk: 1 t/m 4 van paragraaf 2

Voor vrijdag 9 mei!

Schildvulkaan

Een schildvulkaan wordt gekenmerkt door een brede basis en een langzaam oplopende, flauwe helling. De grootste vulkanen op aarde zijn schildvulkanen en hebben voornamelijk effusieve errupties. Een schildvulkaan komt voor bij divergerende plaatgrenzen

Spleetvulkanen zie je bij een divergente plaatsbeweging.  Door de scheur die ontstaat kan de lava zich makkelijk door de spleet verspreiden.

De magma/lava die je ziet bij spleetvulkanen is dun/vloeibaar. Dit stroomt rustig uit de vulkaan.

Spleetvulkanen

Stratovulkaan

Een stratovulkaan is een hoge kegelvormige vulkaan die is opgebouwd uit lagen van gestolde lava. Stratovulkanen hebben relatief steile hellingen en worden gekenmerkt door regelmatig explosieve uitbarstingen. Stratovulkanen ontstaan bij convergerende plaatgrenzen in subductiezones. 

Caldera

• Oude ingestorte  stratovulkaan
• Ontstaan bij subductiezonde
• Heel erg gevaarlijk
  

Een calderavulkaan is een oudere vulkaan met aan de bovenkant een grote brede krater. Deze krater is ontstaan doordat een deel van de vulkaan in de magmakamer is gestort, die na een vulkaanuitbarsting is leeggestroomd. Vaak vormt zich in de krater van een calderavulkaan een kratermeer. Het water in een kratermeer kan allerlei kleuren aannemen, als gevolg van elementen die uit het vulkanische gesteente opgelost worden. Behalve dat kratermeren mooi kunnen zijn, kunnen ze ook dodelijke gevolgen hebben. Wanneer het waterpijl van een kratermeer namelijk te hoog stijgt, kan een deel van de vulkaan het begeven. Met als gevolg dat een enorme watermassa de vulkaanhelling afstroomt en alles in zijn weg wegvaagt. In de krater van de oude vulkaan kan ook een nieuwe krater ontstaan. Wanneer de druk van de magma in de magmakamer hoog genoeg wordt, kan er een nieuwe eruptie plaatsvinden in de caldera. Een vulkaan die op deze manier ontstaat noemen we een calderavulkaan. Een voorbeeld van een calderavulkaan is de El Chichón, in Zuid-Mexico.

Type uitbarstingen

Mafisch betekent: er zit weinig magnesium en silicum in de gesteenten. Komt voor bij effusieve vulkaanuitbarstingen (rustige uitbarstingen). Is erg stroperig.

Felsisch betekent: er zit juist veel silica in en dit komt voor bij explosieve vulkaanuitbarstingen. Dit is vloeibaar magma.

Opdrachtje

Klaar? Maak paragraaf 2 af

Overzicht van vulkanen en vulkanisme

Eruptietype	Effusief vulkanisme	Explosief vulkanisme
Vulkaanvorm	Schildvulkaan Spleetvulkaan (spleeteruptie)	Stratovulkaan Calderavulkaan
Soort magma	Dun vloeibaar	Taai vloeibaar
Soort helling	Flauwe hellingen	Steile hellingen
Soort gesteente	basalt	Graniet
Ruimtelijke spreiding	Bij mid-oceanische ruggen Bij diepe breuken op de zeebodem of op het continent	In gebergtes bij een subductiezone Op eilandbogen bij een subductiezone
aardverschuiving	Kleine kans	Grote kans

 
  
  
  
 
 
  
  
  
 
 
  
  
  
 
 
  
  
  
 
 
  
  
  
 
 
  
  
  
 
 
  
  
  

Eruptietype	Effusief vulkanisme	Explosief vulkanisme
Vulkaanvorm	Schildvulkaan Spleetvulkaan (spleeteruptie)	Stratovulkaan Calderavulkaan
Soort magma	Dun vloeibaar	Taai vloeibaar
Soort helling	Flauwe hellingen	Steile hellingen
Soort gesteente	basalt	Graniet
Ruimtelijke spreiding	Bij mid-oceanische ruggen Bij diepe breuken op de zeebodem of op het continent	In gebergtes bij een subductiezone Op eilandbogen bij een subductiezone
aardverschuiving	Kleine kans	Grote kans

Aardbevingen

3 soorten plaatbewegingen

Transform

Divergent

Convergent

Sleep het juiste verschijnsel naar de juiste plaatbeweging

Gebergte

Mid-ocecanische zeerug

Aardbevingen

Trog

Hoe komt het dat Japan zo vaak getroffen wordt door natuurgeweld?

0

https:

De schaal van Richter

Maken

Paragraaf 2 vragen 1 t/m 6.

Klaar? Bekijk het filmpje in de online methode van vraag 7.

Uitdaging? Zoek eens uit wat de schaal van Mercalli is!

Schaal van Mercalli

• Schaal van Mercalli = schaal die de hevigheid en de schade van een aardbeving meet.

• De schaal loopt van 1 tot 12

• Hoe dichter bevolkt een gebied is, hoe groter de schade zal zijn