4.3 Wij en zij

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

4.3 Wij en zij

Wat gaan we deze les doen?

V4A en V4B vrijdag 16 mei

1. Huiswerk:  Vorige les maken van 4.2 in het werkboek: opdrachten 2, 3, 4, 6, 7, 8 en 9
2. Nakijken voor jezelf met nakijkblad par. 4.1 en 4.2
3. Uitleg 4.3 Wij en zij
4. Aan het werk met opdrachten 4.3 Wij en zij
5. Aan het werk in je PO groepje om eventueel zaken af te stemmen/afspraken te maken.
6. Huiswerk: Maken van 4.3: opdrachten 3, 4, 5, 7, 8, 9 en 13

Leerdoelen 4.3

In deze paragraaf leer je:

• Wat de functie van wij-zij-denken is.
  
• Wat het verband is met stereotypen en vooroordelen.
  
• Hoe dit kan leiden tot discriminatie, racisme en polarisatie

PO Pluriforme samenleving

• Wie is er al gestart met het maken van foto's?
• Zijn er vragen over de opdracht?
• Zijn er al afspraken gemaakt binnen je groep?
• donderdag 19 juni, vrijdag 20 juni en donderdag 26 juni zijn de presentaties. Heeft iedereen zich ingeschreven? Dan plaats ik het op Magister.

Rechtbank lijst 

definitief

Inleiding 4.3

Alle mensen hebben een natuurlijke behoefte om ergens bij te horen en zich verbonden te voelen met anderen binnen een groep. Een groep bepaald niet alleen wie er wel bij hoort, maar ook wie er niet bij hoort. Dit kan leiden tot discriminatie en andere maatschappelijke gevolgen.

De hoofdvraag van deze paragraaf is:

Hoe werkt wij-zij-denken en welke maatschappelijke gevolgen heeft dit?

Wat is wij-zij-denken?

"Mensen zoeken van nature elkaars gezelschap op en horen graag ergens bij"

"Wij van klas 4A zijn veel leuker dan klas 4B, want dat zijn allemaal aso's"

Kijken

Wat zie jij?

Wat denk jij?

Stereotypen en vooroordelen

Ontstaan stereotypen en vooroordelen

• Stereotypen en vooroordelen krijg je mee tijdens allerlei socialisatieprocessen in je leven 
• gezin,  je vrienden en de media (beeldvorming)
• Je brein doet dit (categoriseren) om de wereld overzichtelijker te maken maar het gevolg is het ontstaan van stereotypen en vooroordelen. 

                                                  "Politici zijn niet te vertrouwen"

"Als meisje moet je 's avonds op straat uitkijken voor mannen,  omdat ze maar op één ding uit zijn"

                       "Aziaten zijn slim, Surinamers lui en Nederlanders zijn gierig"

Gevolgen van wij-zij-denken:

Discriminatie en racisme zorgen voor sociale ongelijkheid en houden deze in stand. 

Voorbeelden: 

Zwarte Piet, etnisch profileren politie, Toeslagenaffaire, ongelijke behandeling onderwijs

En denk aan de les van gisteren over het AZC

Videofragment

Wie kan een fiets jatten?

Dit sociaal experiment is uitgevoerd in de nazomer van 2019 in het Vondelpark in Amsterdam. Drie jongens in gelijke kleding, gelijke lengte en gelijke leeftijd hebben alle drie 30 minuten lang een fiets 'gestolen' met een hamer, een zaag en een kniptang. Tijdens de test kwamen bij alle drie ongeveer 500 voorbijgangers langs. Het fragment is uit de film ‘Zwart Als Roet’ van Sunny Bergman. 

Angst voor het vreemde

• Een groepsidentiteit geeft mensen structuur, zekerheid en een gevoel van van geborgenheid en zingeving. 
• Wanneer mensen zich bedreigd voelen in hun identiteit, kan wij-zij-denken grimmiger vormen aannemen (verzet AZC Aalten).
• Angst om de eigen cultuur te verliezen speelt hierbij een rol.
• Gevolg: Mensen gaan zich meer vastklampen aan de eigen groep en het kan vooroordelen oproepen tegen groepen die ze als bedreigend zien. Het kan zelfs leiden tot xenofobie. Een oplossing: CONTACT.
• Wij-zij-denken in extremere vorm vermindert de sociale cohesie.
  
• 
  

Polarisatie

• Bij polarisatie ontstaan er twee groepen met een tegengestelde mening: de 'polen'. 
• In het maatschappelijk debat is vaak aandacht voor de uitgesproken opvattingen van de polen. 
• Het grootste deel van de mensen zit echter ergens in het midden. Deze groep wordt ook wel het 'stille midden' genoemd en is divers.

Kwesties: Zwarte Piet-Klimaatmaatregelen-Landbouw-Vluchtelingen-Vaccineren

Soms is polarisatie nodig om tegengestelde belangen helder te maken en veranderingen op gang te brengen.

Reactie van de outgroup (par. 4.6)

Mensen die worden buitengesloten of het gevoel krijgen dat zijzelf of de groep waarbij ze horen oneerlijk worden behandeld, kunnen verschillend reageren:

• Ze stappen naar de rechter.
• Ze keren zich af van de samenleving en trekken zich terug in de eigen groep, dit verzwakt de sociale cohesie.
• Ze keren zich tegen de maatschappij of groep die hen uitsluit en kunnen radicaliseren of neigen naar het extremisme.

Een voorbeeld

Bron: www.rijksoverheid.nl 

Verbinden

Wij-zij-denken kan dus negatieve gevolgen hebben, zoals de vorige slide liet zien, maar het hoeft niet. Het kan namelijk ook de sociale cohesie versterken en dus werken als bindmiddel. 

Het is wel noodzakelijk dat ALLE mensen het gevoel hebben dat ze bij elkaar horen en onderling verbonden zijn en daarom bevordert onze overheid een inclusieve samenleving. (par. 4.8)

Even checken...

Maak vraag 9 op blz. 123  in je werkboek samen met je buurman/vrouw.

SOCIALISATIE

Antwoord vraag 9

Aan de slag!

• Nakijken 4.1 en 4.2 (nakijkbladen voorin de klas)

KEUZE:

• Aan het werk in je PO groepje om eventueel zaken af te stemmen/afspraken te maken.
• Huiswerk: maken van 4.3: opdrachten 3, 4, 5, 7, 8, 9 en 13

onderhuids.nl