Van vooroordelen tot racisme of kan het ook anders?

• Godsdienst
• Secundair onderwijs

Onderweg

Ontmoetingen onderweg

 en omgaan met verschil

Leerplan?

LPD:

1. een variatie aan ontmoetingen onderscheiden (begrijpen);

3. aan de hand van verhalen en/of getuigenissen het belang van ontmoetingen verhelderen (begrijpen);

184-171

2. WBL

• identiteit  - wie ben je? (gewenst/feitelijk)(vb. kernwaarden, karakter, roots, ..)  
  
  
• imago  - beeld dat anderen van je hebben
  (beoogd/ feitelijk)
  
  
• reputatie - oordeel over langere tijd opgebouwd op basis van imago en gedrag

Er is overlap tussen de identiteit, imago en reputatie en ze beïnvloeden elkaar.

Vul werkblad p. 11 aan !

Opdracht: 

Mijn sociale identiteit

 1) Teken op je werkblad p. 12 een lege cirkel (ong. 10 cm diameter).

 

Opdracht: 

Mijn sociale identiteit

 2) Brainstorm  heel kort over de vraag: 'Wie ben ik?':

Mogelijke vragen:
-  Tot welke groepen behoor je? (vb. jongeren, scouts...)
-  Hoe zit het met je familiale situatie, je land van herkomst (van je ouders), je levensbeschouwelijke overtuiging, je hobby's…?

 3) Noteer je antwoord telkens in trefwoorden naast je cirkel. (minstens 6)

Hulp nodig ?

Kijk naar de volgende dia ter inspiratie. 

 

Vul werkblad p. 12 aan !

Opdracht: 

Mijn sociale identiteit

4) Rangschik ze in volgorde van belangrijkheid.

 5) Afhankelijk van het aantal trefwoorden verdeel je de door jou getekende. cirkel.
-> Hoe belangrijker, hoe groter je de 'taartstukken' maakt.

6)  Plaats de trefwoorden vervolgens in de respectievelijke taartstukken. 

Zo ontstaat jouw persoonlijke ID-cirkel!

 

Vul werkblad p. 12 aan !

Je sociale identiteit

• = op basis van de groepen waar je toe behoort
  
  
• = 'meervoudig' / heeft veel lagen / veel deelidentiteiten
  
  
• zal steeds veranderen doorheen je leven
  
  
• bepaalt mee je perceptie van de werkelijkheid
  
  
• geeft ons leven richting. (Cf. een kompas)

Opdracht: 

Mijn sociale identiteit

 7)  Welk stukje van jouw ID-cirkel is, denk je, het meest opvallend voor anderen? 

Kleur het groen.

Denk eens na over hoe dat komt.

 

8) Op welk aspect van jouw identiteit werd jij al het meest aangesproken of zelfs vastgepind? 

Kleur het rood.

Denk eens na over hoe dat voelde.

 

Vul werkblad

 p. 12 aan !

Stereotiep denken

= Als mensen je bv. in het hokje van

je levensbeschouwing/herkomst stoppen of je bv. alleen als knappe verschijning zien 

=> lijkt alsof jij niet meer bent  

= herleid worden tot een

deelidentiteit

-> kan frustrerend /pijnlijk/... zijn!

Vul werkblad p. 12 aan !

Identiteit en hokjes-denken

"Mannelijke voetbalwereld is niet altijd een veilige omgeving voor homoseksuele voetballers."

Voorbeeld 1

Zag je het meteen of dacht je dat de redenering niet klopte?

In dat laatste geval betrapte je jezelf op stereotiep denken!

De dokter in het verhaal kan immers een vrouw zijn.

Voorbeeld 2

Voorbeeld 2

Van generaliseren tot stereotyperen

Generaliseren

= kenmerken aan hele groep toeschrijven, die eigenlijk maar voor deel van groep gelden.

Wanneer steeds herhaald => beeld dat generaliserend, vaak overdreven/vertekend, is van een groep mensen.

=> Stereotypering

      = handig/ duidelijkheid , maar ook niet zonder gevaar!

                                                                                             

Vb. leerlingen van het HHH = typische veroorzakers van overlast

Vul werkblad p. 12 aan !

Ted Talk

Lidewij Nuitten trok in 2021 voor Iedereen Beroemd (vrt), gewapend met een camera, door haar eigen straat in Schaarbeek om haar buren te leren kennen. Het leverde een reeks hartverwarmende portretten op. uit een Ted talk over Lidewij die haar buren ontmoet.  Bekijk volgend fragment en beantwoord de vragen.

Lidewij betrapte zichzelf dus op vooroordelen.
Heeft iedereen volgens jou wel eens vooroordelen?

Ja

Nee

Ik twijfel

Vraag een aantal leerlingen om hun antwoord toe te lichten.


Let op! Er is geen goed of fout. 

Vooroordeel

Een voorbarig oordeel, 

meestal gebaseerd op een gevoel en

op basis van iemands uiterlijk, afkomst, religie...,

zonder dat je de persoon 'echt' ontmoet hebt.

Noteer deze definitie op je werkblad 

p. 12.

Voorbeeld nr. 1

Noteer ook enkele vbn.!

Voorbeeld nr. 2 + 3 + 4 +...

Ken je zelf nog een voorbeeld?

Wat denk je van de volgende stelling? "Vooroordelen zijn niet zonder gevaar."

1. Ja, dat klopt.
2. Neen, dat klopt niet.
3. Ik weet het niet

Voorbeeld

Discriminatie

= mensen op basis van vooroordelen ongelijk behandelen

hierbij gaat het over 1 of meerdere kenmerken
die er niet (mogen) toe doen

vb. vreemde naam, geslacht, religie, geaardheid,...

indien op basis van afkomst, huidskleur of cultuur 

= racistische discriminatie (< racisme)

Noteer deze definitie in je werkbladen.

Racisme

= ruimer dan individuele gevallen

= systeem waarbij bepaalde mensen/groepen (on)bewust worden uitgesloten en/of minder kansen krijgen door hun huidskleur, afkomst, cultuur of nationaliteit 

vanuit een machtsoverwicht.

Noteer deze definitie in je werkbladen.

Bekijk volgend filmpje

&

beantwoord de bijhorende vraag.

Wat is de link tussen vooroordelen, discriminatie en racisme?

! De gulden regel !

= één van de sterkste ethische, universele leefregels 

 = als een praktische, ethische wegwijzer
in verschillende religies, filosofieën en culturen

= appèl op ieder van ons

"Behandel anderen zoals je door hen behandeld wilt worden."

= naastenliefde /barmhartigheid tonen

Noteer in je werkbladen !

               Empathie

                                                             =   het vermogen om je in te leven in                                                                                           de gevoelens/gedachtegang van anderen 

=>  anderen hun gevoelens en standpunten beter begrijpen

=>  sterke invloed op je gedrag + helpt in de omgang met anderen

Zonder empathie praat je langs elkaar heen en/of ontstaan er conflicten!

Noteer in je werkbladen !

Extra

01:56

Verdeeldheid en conflicten

Waar mensen samenkomen    =>   verschillende perspectieven !

 => meerstemmigheid ?          OF         => botsende perspectieven?
                                                                                                                                  

                                                                                         WIJ-ZIJ-denken   

                                                                             => spanningen/conflicten!?

Noteer in je werkbladen !

02:54

Gevolgen van WIJ-ZIJ-denken?!

1. Eigen wij-groep positiever beoordelen

2. Interesse in eigen groep en bevestiging krijgen

3. De andere zij-groep negatief beoordelen

Noteer in je werkbladen !

Discriminatie?

Racisme?

https://sporza.be/nl/2023/02/28/belgisch-voetbal-lanceert-nieuwe-campagne-tegen-discriminatie-na-verdubbeling-meldingen-spiegel-voorhouden~1677616572427/

https://sporza.be/nl/2023/03/01/discriminatie-in-het-voetbal-voetbalbond-lanceert-nieuwe-campagne~1677696684485/

https://www.amnesty.nl/encyclopedie/homoseksuelen-homofobie-homohaat

https://www.amnesty.nl/wat-we-doen/themas/discriminatie

Verken de hotspots en filmpjes.

0

Bekijk samen de video.

Vergeet niet het geluid aan te zetten!

10:54

Denk terug aan je eigen eerste indruk, die je zelf tijdens een vorige les  noteerde,  over deze persoon.

Kijk dan verder naar het fragment.

14:58

Waarop betrapte Lidewij zichzelf tijdens de ontmoetingen met haar buren? Geef hiervan ook 2 voorbeelden!

06:05

Wie is de christen?