herhalen voortplanting

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

primair, secundair en tertiare geslachtskenmerken

Menstruatiecyclus

• 4 fasen
• dag 1-14 - Rijping eicel binnen in follikel
• +/- dag 14 - Ovulatie (eisprong), meest vruchtbare moment
• Cyclus duurt ongeveer 28 dagen

bevruchting en innesteling

Zwangerschap

Hoe gaat de bevalling?

3 fasen:

1. Ontsluiting
2. uitdrijving
3. Nageboorte

Menstruatiecyclus

Geslachtshormonen vrouw

FSH: Stimuleert rijping follikels (blaasje met eicel)

FSH en LH: stimuleren productie Oestrogeen 

Oestrogeen zorgt voor dikker worden baarmoederslijmvlies

Net voor eisprong is er een hoogtepunt oestrogeen 

--> Hypofyse maakt extra LH --> eisprong dag 14

Geslachtshormonen vrouw

NA eisprong: Gele lichaam produceert oestrogeen en progesteron 

LH stimuleert gele lichaam, gele lichaam maakt oestrogeen en progesteron (dikker worden baarmoederslijmvlies)

Progesteron remt FSH en LH in hypofyse 

verdwijnen gele lichaam zorgt voor daling progesteron --> baarmoederslijmvlies wordt afgestoten --> menstruatie 

Geslachtshormonen man

Hypofyse maakt: 

FSH : stimuleert cellen in teelballen om zaadcellen te maken

LH : stimuleert cellen in teelballen om testosteron te maken

Testosteron stimuleert ontwikkeling zaadcellen en primaire en secondair geslachtskenmerken

Geslachtshormonen

sterilisatie

doorknippen van zaadleider en eileider

Onbetrouwbare methoden

Coitus interruptus - trekt de man zijn penis terug uit de vagina voordat hij klaarkomt. 

Periodieke onthouding - heeft het stel geen geslachtsgemeenschap tijdens de vrichtbare periode. 

Zwangerschap voorkomen

Condoom - voorkomt dat zaadcellen bij de eicel komen. Beschermt ook tegen SOA's.

Pil, anticonceptiepleister/ hormoonstaafje - voorkomt dat de eicel rijpt en voorkomt ovulatie. 

Spiraaltje - voorkomt innesteling van het embryo

Waardoor lijk je op je ouders?

In voortplantingscellen  (eicellen en zaadcellen) zitten 23 chromosomen.

Bij de bevruchting krijg je 23 chromosomen van je moeder (via eicel) en 23 van je vader (via zaadcel) -> 2 x 23 = 46 chromosomen. 

Je krijgt dus de helft van de chromosomen van

je vader en de helft van je moeder.

Geslachts-chromosomen

Eerste 22 chromosoomparen zijn ongeveer hetzelfde.

Het 23e paar kan 2 vormen hebben: 

een X-vorm en een Y-vorm.

XX = het een vrouw.

XY = het een man.

De X en Y chromosomen noem je geslachtschromosomen.

Prenataal onderzoek

Standaard: echo

Bij twijfels over de gezondheid van de foetus:

- vruchtwaterpunctie: cellen uit het vruchtwater worden onderzocht

- vlokkentest: cellen uit de placenta worden onderzocht 

Puberteit en voortplantingsstelsels

oefentoets