6.5 ongeslachtelijke voortplanting

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

6.5 ongeslachtelijke voortplanting

Planning

Enquête invullen

Herhaling 6.4

Lezen 6.5

Uitleg 6.5

Aan de slag

Enquête invullen

- Ga naar som

- Ga naar de les van vandaag

- Klik op de link bij het huiswerk

- Vul de enquête naar waarheid in

S.O bespreken

Alleen een potlood op tafel

Leerdoelen

- Je kunt uitleggen dat bij ongeslachtelijke voortplanting de nakomelingen dezelfde erfelijke eigenschappen hebben als de ouder

- Je kunt voorbeelden geven van ongeslachtelijke voortplanting

Wat is een vrucht?

1. Een uitgegroeide vruchtbeginsel
2. Een uitgegroeide zaadbeginsel
3. Een uitgegroeide bloembodem

Vrucht of zaad?

1. Vrucht
2. Zaad

Wat is geen vrucht?

1. appel
2. tomaat
3. peul
4. erwt

Hoe worden deze zaden verspreid?

1. Plant
2. Wind
3. Dieren

De vruchten zijn kleverig
Verspreiding van de vruchten door:

1. de plant zelf
2. dieren
3. de wind
4. zulke vruchten bestaan niet

Lezen

Wat: lees basisstof 6.5

Hoe: in stilte voor jezelf

Tijd: 10 minuten

Klaar: Begin aan de begrippenlijst van 6.5

Ook klaar mee? Begin vast aan opdracht 1 t/m 3

Geslachtelijk vs ongeslachtelijk voortplanten

- Geslachtelijke voortplanting: 

• zowel een mannelijke en vrouwelijke geslachtscel zijn nodig
• --> Met stuifmeel en eicel (wel bloemen)
• --> de nakomelingen hebben verschillend DNA

- Ongeslachtelijke voortplanting: 

• nieuw organisme ontstaat uit deel van het ouder organisme
• --> zonder stuifmeel en eicel (geen bloemen)
• --> De nakomelingen hebben hetzelfde DNA (kopie van ouders)

  

Ongeslachtelijke voortplanting

DNA

Bij ongeslachtelijke voortplanting hebben de nakomelingen precies dezelfde erfelijke eigenschappen als de ouder.

Knollen

Knol: ondergronds verdikt deel van de stengel

- bevat veel reservevoedsel

- knoppen (ogen) zijn plaatsen waar nieuwe uitlopers groeien

Bollen

- bol: bestaat uit wortels en rokken 

- bolschijf: een heel korte stengel

- rokken: verdikte bladeren met reservevoedsel

uitlopers

uitloper: bovengrondse stengel waaraan op bepaalde plaatsen jonge planten ontstaan

wortelstokken

wortelstok: ondergrondse stengel waaraan op bepaalde plaatsen jonge planten ontstaan

Aan de slag

Basisstof 5 maken opdracht 1 t/m 3 en 5 t/m 9 

Klaar? 

- kijk je werk na

- maak een samenvatting van 6.1, 6,2 6,3 en/ of 6.5 

- maak huiswerk van een ander vak

Verschillende manieren in de natuur

• Bollen: bestaat uit wortels en rokken en vormt nieuwe bollen door ongeslachtelijke voortplanting
  --> Rokken: verdikte bladeren met reservevoedsel
• Knollen: verdikte stengel met reservevoedsel en knoppen
  
• Uitlopers: bovengrondse stengel waaraan op bepaalde plaatsen jonge planten ontstaan
  
• Wortelstokken: ondergrondse stengel waaraan op bepaalde plaatsen jonge planten ontstaan

6.5 ongeslachtelijke voortplanting

Vermeerderen: stekken

1. stukje stengel van moeder plant wordt afgeknipt

2. als er veel blaadjes zijn, wordt een deel verwijderd

3. De stengel wordt in het water gezet (of potgrond)

4. Na enkele dagen/ weken vormen er wortels

5. Als er voldoende wortels zijn ontstaan kan de stek 

     worden verplaats naar een potje met aarde

Vermeerderen: Weefselkweek

1. een knop, groeipunt, van een plant wordt afgesneden

2. groeipunten worden in een voedingsbodem geplaatst

3. de voedingsbodem bevat voedingsstoffen en is vochtig

4. Het groeipunt vormt wortels en nieuwe groeipunten

 

Is zelfbestuiving geslachtelijk of ongeslachtelijke voortplanting?

1. Geslachtelijk, want er zijn geslachtscellen
2. Ongeslachtelijk, want er is maar 1 plant nodig
3. Geslachtelijk, want een plant heeft zowel vrouwelijke en mannelijke organen
4. Ongeslachtelijk, want een plant heeft zowel vrouwelijke en mannelijke organen.

Dit is ongeslachtelijke voortplanting door...

1. enten
2. bollen
3. uitlopers
4. wortelstokken

Zijn aardappels knollen of bollen?

1. Knollen: het zijn verdikte stengels
2. Bollen: het zijn verdikte stengels
3. Knollen: het zijn verdikte bladeren
4. Bollen: het zijn verdikte blderen

Wat is stekken

1. Een losse wortel planten en laten groeien tot plantje
2. Een zaadje planten en laten groeien tot plantje
3. Een takje of stengel planten en laten uitgroeien tot plantje
4. Twee planten samen planten en laten uitgroeien tot 1 plantje

Aan de slag

Wat: Basisstof 5 maken opdracht 1 t/m 3 en 5 t/m 9 
Hoe: Zachtjes met de persoon naast je, online

Hulp: Boek, docent

Klaar: Maak de begrippenlijst en de test jezelf

Huiswerk

Maken: Opdrachten basisstof 6.5 (1 t/m 10)

Maken: begrippenlijst afmaken van basisstof 5!

Volgende les: 6.6 en s.o. bespreken