Les 2, 12.2

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Wat gaan wij vandaag doen?

• Herhalen 12.1 Kahoot
• Uitleg 12.2
• Aan de slag met opdrachten
•  Oefentoets heel H12
• Afsluiting

Kahoot

Kahoot!

12.2 Verwantschap

Leerdoelen 

• Je kunt in het kort beschrijven hoe het leven op aarde zich heeft ontwikkeld.
• Je kunt beschrijven hoe fossielen ontstaan.
• Je kunt uitleggen dat verwante soorten uit een gemeenschappelijke voorouder ontstaan zijn.
• Je kunt in het kort beschrijven hoe de mens en andere mensapen verwant zijn.

 

Geologische tijdschaal

Ontstaansvolgorde:

eencelligen

meercelligen

vissen

amfibieën

reptielen

zoogdieren

vogels

Hoe later ontstaan hoe ontwikkelder een organisme (best fittest= best aangepaste)

Nieuwe soorten

-Erfelijke variatie

 -Natuurlijke selectie

-Isolatie

Hoe zie je dat soorten verwant zijn?

Verwantschap

Hoe langer iets geleden is hoe verder het naar links staat in een verwantschapschema.

• Alle organismen rechts van de nieuw verkregen eigenschap hebben deze nieuwe eigenschap.
• Op elke "kruising" is er een 

gemeenschappelijke voorouder 
geweest.

• Hoe langer iets geleden is hoe verder het naar links staat in een verwantschapschema.
  
• Alle organismen rechts van de nieuw verkregen eigenschap hebben deze nieuwe eigenschap.
  
• Op elke "kruising" is er een gemeenschappelijke voorouder geweest.

Verwantschap

Overeenkomst in bouw

• Verschillende functies
• Dezelfde bouw
• Gemeenschappelijke voorouder
  

Evolutie van de mens

Evolutie van de mens

7 miljoen jaar geleden een gemeenschappelijke voorouder.

Autralophithecus afarensis - geen opponeerbare teen

Homo habilis - stenen werktuigen

Homo erectus - jagers en vissers, vuur

Homo sapies - plat gezicht, groot hersenvolume

Fossielen

Fossielen

Fossielen: resteende overblijfselen van organismen, of afdrukken van organismen in gesteenten.

Fossielen van slakken zijn er veel, maar fossielen van naaktslakken bijna geen. Hoe komt dit?

 

Fossielen

Versteende afdrukken

of

Versteende organismen (fossielen)

Zijn er nog vragen:

Opdrachten maken

- Zelfstandig of in groepjes opdrachten maken(Keuze aan jullie)

- Zoek een plekje op in het lokaal waar je rustig kan werken

Kleine verschillen tussen organismen van dezelfde soort

Het proces waarbij niet alle organismen van dezelfde soort hetzelfde aantal nakomelingen krijgt.

De overeenkomst in DNA en uiterlijk van verschillende organismen.

Verwantschap

Variatie

Selectie

Zet de verwantschap tussen soorten van minst naar meest:

maki en mens

chimpansee en mens

orang-oetan en mens

vroege half apen wereld en mens

Wat wordt er met deze afbeelding bedoeld?

1. Dat mensen van de apen afstammen
2. Dat mensen en apen gemeenschappelijke voorouders hebben.
3. Dat er door micro-evolutie nieuwe soorten zijn ontstaan
4. Dat er veel apen zijn.

Wanneer spreek je van verwantschap?

1. Als dieren in hetzelfde leefgebied wonen.
2. Als er overeenkomst is in het DNA
3. Als er overeenkomst is in het dieet (wat dieren eten)
4. Als er geen enkele overeenkomst is tussen dieren.

Met wie heeft soort B de meeste verwantschap?

1. A
2. C
3. D
4. E

Welke dieren hebben de minste verwantschap?

1. Slijmprik en vissen
2. Slijmprik en reptielen
3. Zoogdieren & reptielen
4. Zoogdieren en vogels

Wat betekend het begrip 'verwantschap'?

1. overeenkomst tussen soorten
2. overeenkomst tussen rijken
3. overeenkomst tussen orde
4. zelfde soort dieren maar dan zien ze er anders uit

 Evolutie opdracht

• Ga aan slag met deze opdracht en maak het af!
• De deadline is op woensdag 25 juni VOOR DE LES!

Afsluiting

• De twee vragen "Hoe bewijs je dat je het leerdoel beheerst?''

 en ''Wat heb ik geleerd en waar moet ik nog extra aandacht aan besteden?'' uitwerken voor de leerdoelen .