Thema 6 Stikstofkringloop

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 3

Thema 6 Stikstofkringloop

leerdoelen vorige lessen

6.1.1 Je kunt beschrijven dat bij fotosynthese energierijke stoffen worden gevormd uit energiearme stoffen, en hoe bij verbranding die energie weer vrijkomt.

6.1.2 Je kunt de voedselrelaties tussen organismen beschrijven.

6.2.1 Je kunt omschrijven wat piramiden van aantallen en van biomassa weergeven.

6.2.2 Je kunt beschrijven op welke manieren energie uit de voedselketen verdwijnt.

6.3.1 Je kunt de koolstofkringloop beschrijven.

Komen in het organisme van afbeelding 1 energiearme stoffen voor?

1. ja
2. nee

Welke organismen vormen altijd de eerste schakel in een voedselketen?

In de afbeelding hiernaast is een piramide van biomassa getekend van de volgende voedselketen: gras, sprinkhaan, spitsmuis.

-->Welke van de volgende beweringen is juist?

1. Uit 1 kg biomassa in grasplanten wordt 22 kg biomassa in sprinkhanen gevormd.
2. Uit 1 kg biomassa in grasplanten wordt uiteindelijk 85 kg biomassa in spitsmuizen gevormd.
3. Uit 22 kg biomassa in grasplanten wordt 1 kg biomassa in spitsmuizen gevormd.
4. Uit 22 kg biomassa in sprinkhanen wordt 1 kg biomassa in spitsmuizen gevormd.

In de afbeelding hiernaast laten de pijlen zien hoe de energie wordt doorgegeven.

Welke pijlen geven de energie weer die bij de verbranding wordt vrijgemaakt?

1. pijl 2 en 6
2. pijl 3 en 5
3. pijl 1,4 en 6
4. pijl 2,4 en 5

In de afbeelding hiernaast is de koolstofkringloop schematisch weergegeven. Drie vakken en zeven pijlen zijn genummerd.

--> Welk vak geeft dierlijke energierijke stoffen weer?

1. 1
2. 2
3. 3

leerdoelen deze les.

6.3.2 Je kunt de stikstofkringloop beschrijven.

Planten

Produceren door fotosynthese glucose.

Glucose wordt omgezet in de plant naar plantaardige eiwitten door een 'reactie' met stikstof.

De stikstof wordt door de plant opgenomen in de vorm van nitraat.

Dieren

Dieren eten planten en krijgen zo de plantaardige eiwitten met stikstof binnen. 

Dieren zetten deze eiwitten weer om tot dierlijke eiwitten met stikstof. 

De stikstof zit onder andere in de uitwerpselen van dieren.

Rottingsbacteriën

De uitwerpselen en resten van dode dieren worden afgebroken door rottingsbacteriën die de stikstof omzetten tot ammonium (in de grond) en ammoniakgas (in de lucht).

Lucht

Ammoniakgas reageert in de lucht met andere moleculen en wordt omgezet in stikstofgas.

Bodem

In de bodem zitten verschillende soorten bacteriën.

sommige bacteriën zetten ammonium om in nitraat wat planten weer kunnen opnemen.

Andere bacteriën zijn stikstofbindend en zetten stikstofgas uit de lucht om tot nitraat voor de planten.

stikstofbindende bacteriën

Plantaardige eiwitten

dierlijke eiwitten

stikstofgas

nitraat

ammonium

ammoniakgas

dode resten dieren

dode resten planten

rottingsbacteriën

stikstofbindende bacteriën

Nu zelfstandig

Planten gebruiken stikstof voor het maken van:

1. eiwitten
2. koolhydraten
3. vetten

Planten nemen stikstof op uit:

1. Ammoniak
2. Ammonium
3. Lucht
4. Nitraat

Reducenten zetten eiwitten van dode dieren om in:

1. Ammoniak
2. Glucose
3. Nitraat
4. Stikstof

Mest van koeien bestaat voor een belangrijk deel uit uitwerpselen.
Leg uit dat er door het bemesten van de grond met koemest meer stikstof in de grond komt.

Waarom wordt op stikstofarme grond klaver en lupine verbouwd?

Op de bodem van een bos bevindt zich een strooisellaag (een laag van afgevallen takjes en bladeren). Deze werd vroeger in de landbouw gebruikt als natuurlijke mest.


Wat was het gevolg hiervan voor de stikstofkringloop van stoffen in het bos?

Herhalen leerdoelen deze les.

6.3.2 Je kunt de stikstofkringloop beschrijven.

In de afbeelding hiernaast is de stikstofkringloop schematisch weergegeven. Drie vakken en zes pijlen zijn genummerd.

--> Welk vak geeft bacteriën in wortelknolletjes van lupine weer?

1. 1
2. 2
3. 3

In de afbeelding hiernaast is de stikstofkringloop schematisch weergegeven. Drie vakken en zes pijlen zijn genummerd.

--> Welk vak geeft reducenten weer?

1. 1
2. 2
3. 3

In de afbeelding hiernaast is de stikstofkringloop schematisch weergegeven. Drie vakken en zes pijlen zijn genummerd.

--> Bij pijl 6 worden plantaardige eiwitten omgezet in dierlijke eiwitten.
Welk begrip moet in vak 2 worden geplaatst?

1. consumenten
2. producenten
3. reducenten

Hoe vond je deze les?
0 heel slecht - 100 heel goed

0100

Hoe goed beheers je het leerdoel denk je nu?
(Je kunt de stikstofkringloop beschrijven).
(0 heel slecht - 100 heel goed)

0100

Hoe goed heeft deze les geholpen bij het leren van dit leerdoel?
(Je kunt de stikstofkringloop beschrijven).
(0 heel slecht - 100 heel goed)

0100