5eau de dynamo / multiriem

• Autotechniek
• Buitengewoon secundair onderwijs

Het laadsysteem:

de dynamo

Leerdoelen

Aan het eind van de les kunnen jullie :

- De verschillende onderdelen van een dynamo benoemen.

- De functie van de verschillende onderdelen van een dynamo benoemen.

- De globale werking van een dynamo omschrijven.

Wanneer voorziet de dynamo de auto van stroom?

Als de motor uit staat

Als de motor is gestart

Wanneer moet de dynamo veel stroom leveren?

Als bij draaiende motor als er veel verbruikers zijn ingeschakeld

Bij stilstaande motor als er veel verbruikers zijn ingeschakeld

Hoe kan je een laadsysteem belasten?

Annaloge Accu tester (broodrooster)

Alle verbruikers inschakelen:

• Verlichting (grootlicht)
• achterruit verwarming
• Blower (kachel ventilator)

Hoe meet je de belaste laadspanning van het voertuig?
Je meet op de plus en min van de accu

1. met contact ingeschakeld
2. Met draaiende motor verbruikers ingeschakeld
3. Met draaiende motor, geen verbruikers ingeschakeld
4. Weet het niet

Hoe meet je de onbelaste laadstroom van het voertuig?
je meet de stroom in de kabel tussen de Plus pool en de alternator.

1. met contact ingeschakeld
2. Met draaiende motor verbruikers ingeschakeld
3. Met draaiende motor, geen verbruikers ingeschakeld
4. Weet het niet

Laadspanning meet je in ......?

Ohm

Volt

Ampère

Watt

Laadstroom meet je in ......?

Ohm

Volt

Ampère

Watt

Terugblik op de vorige les

Bronspanning

Bronspanning is de spanning die geleverd wordt door een onbelaste spanningsbron. 

Bij een auto is dat de Accu, deze wordt gemeten in Volt

Klemspanning

Klemspanning is de spanning die geleverd wordt door een belaste spanningsbron

Bij een auto is dat de Accu, deze wordt gemeten in Volt. 

startspanning

startspanning is de spanning die gemeten wordt van de startmotor tijdens het starten, de motor slaat niet aan.

Bij een auto is dat de startspanning, deze wordt altijd gemeten in volt. 

Welke apparaten leveren elektrische energie?

1. dynamo, spoel, magneet
2. accu, dynamo, spoel
3. batterij, accu, dynamo

Waar denk je aan bij dynamo?

Multi-riem of v-riem

V-riem:

- deze komen vooral voor bij oldtimers / classic cars

- per aggregaat een riem

- kan weinig kracht overbrengen

- meerdere poelies op de krukas

Multi-riem/poly-V-riem:

- kan meerdere poelies aandrijven

- kan meer kracht overbrengen dan een V-riem

- is meer flexibel dan V-riem

Nuttige gegevens:

op de verpakking en riem staat altijd een codering:

bv: 6PK1640

- 6: staat voor aantal ribben

- PK: het profiel type (altijd PK in voertuigen)

- 1640: omtrek van de riem in mm

Opletten tijdens service:

- letten op uitgedroogde riem (gebarsten riem)

- letten op beschadigingen

- spanning van de riem nazien (handmatig, automatische of elastische spanner)

- controle op vaste of vrijloop poelie

Even jullie kennis testen:

Een multi-v-riem kan even veel kracht overbrengen als een gewone v-riem.

1. waar
2. niet waar

Een v-riem komt nog vaak voor bij nieuwe voertuigen?

1. ja
2. nee

Wat is het nut van een vrijloop poelie?

1. om de aggregaat te beschermen te schokken
2. om de multi-riem makkelijker te kunnen monteren
3. om de levensduur van de multi-riem te verlengen
4. ik weet het niet

De codering van mijn multi-riem is: 7PK2240, welke stelling(en) zijn juist?

1. de riem telt 7 ribben
2. PK is het profieltype van de riem
3. 2240 is de omtrek van de riem in cm
4. alle antwoorden zijn juist

De dynamo / alternator:

Werking dynamo / generator:

1. Je fietst.
2. Het wieltje van de dynamo gaat draaien.
3. De magneet gaat draaien.
4. In de spoel gaat een stroom lopen.
5. De lamp gaat branden.

Onderdelen van een dynamo: 

Onderdelenlijst:

1: poelie, deze bestaat in vrijloop en vaste uitvoering

2: rollagers

3: koelvinnen

4: rotor

5: behuizing

6: sleepringen

7: stator

8: gelijkrichter en spanningsregelaar

Onderdelenlijst:

1: poelie, deze bestaat in vrijloop en vaste uitvoering

2: rollagers, zorgen voor het soepel rond draaien van de rotor en vangen krachten op

3: koelvinnen

4: rotor

5: behuizing

6: sleepringen

7: stator

8: gelijkrichter en spanningsregelaar

Onderdelenlijst:

1: poelie, deze bestaat in vrijloop en vaste uitvoering

2: rollagers, zorgen voor het soepel rond draaien van de rotor en vangen krachten op

3: koelvinnen, zorgen voor extra afkoeling van de koperen windingen

4: rotor

5: behuizing

6: sleepringen

7: stator

8: gelijkrichter en spanningsregelaar

Onderdelenlijst:

1: poelie, deze bestaat in vrijloop en vaste uitvoering

2: rollagers, zorgen voor het soepel rond draaien van de rotor en vangen krachten op

3: koelvinnen, zorgen voor extra afkoeling van de koperen windingen

4: rotor, dit zijn de permanente magneten en de veldwikkelingen die ronddraaien 

5: behuizing

6: sleepringen

7: stator

8: gelijkrichter en spanningsregelaar

Onderdelenlijst:

1: poelie, deze bestaat in vrijloop en vaste uitvoering

2: rollagers, zorgen voor het soepel rond draaien van de rotor en vangen krachten op

3: koelvinnen, zorgen voor extra afkoeling van de koperen windingen

4: rotor, dit zijn de permanente magneten en de veldwikkelingen die ronddraaien 

5: behuizing, dit beschermt de onderdelen er zorgt voor de montage aan de motor

6: sleepringen

7: stator

8: gelijkrichter en spanningsregelaar

Onderdelenlijst:

1: poelie, deze bestaat in vrijloop en vaste uitvoering

2: rollagers, zorgen voor het soepel rond draaien van de rotor en vangen krachten op

3: koelvinnen, zorgen voor extra afkoeling van de koperen windingen

4: rotor, dit zijn de permanente magneten en de veldwikkelingen die ronddraaien 

5: behuizing, dit beschermt de onderdelen er zorgt voor de montage aan de motor

6: sleepringen, zorgt dat er spanning kan komen op de veldwikkelingen van de rotor

7: stator

8: gelijkrichter en spanningsregelaar

Onderdelenlijst:

1: poelie, deze bestaat in vrijloop en vaste uitvoering

2: rollagers, zorgen voor het soepel rond draaien van de rotor en vangen krachten op

3: koelvinnen, zorgen voor extra afkoeling van de koperen windingen

4: rotor, dit zijn de permanente magneten en de veldwikkelingen die ronddraaien 

5: behuizing, dit beschermt de onderdelen er zorgt voor de montage aan de motor

6: sleepringen, zorgt dat er spanning kan komen op de veldwikkelingen van de rotor

7: stator, 3 spoelen waarin een wisselspanning wordt opgewekt

8: gelijkrichter en spanningsregelaar

Onderdelenlijst:

1: poelie, deze bestaat in vrijloop en vaste uitvoering

2: rollagers, zorgen voor het soepel rond draaien van de rotor en vangen krachten op

3: koelvinnen, zorgen voor extra afkoeling van de koperen windingen

4: rotor, dit zijn de permanente magneten en de veldwikkelingen die ronddraaien 

5: behuizing, dit beschermt de onderdelen er zorgt voor de montage aan de motor

6: sleepringen, zorgt dat er spanning kan komen op de veldwikkelingen van de rotor

7: stator, 3 spoelen waarin een wisselspanning wordt opgewekt

8: gelijkrichter en spanningsregelaar, zetten wisselspanning om in gelijkspanning en zorgen voor een constante spanning

Even herhalen, wat weten we nog van de dynamo:

Wanneer voorziet de dynamo de auto van spanning

1. als de motor uit staat
2. als de motor start
3. als de motor draait

Wanneer moet de dynamo veel spanning leveren?

1. als er veel verbruikers aan liggen
2. als de accu opgeladen is
3. als de accu niet op volle capaciteit is
4. geen van deze antwoorden

Hoe meet je de onbelaste laadspanning van het voertuig?
Je meet op de plus en min van de accu

1. met contact ingeschakeld
2. Met draaiende motor, geen verbruikers ingeschakeld
3. Met draaiende motor, verbruikers ingeschakeld
4. Weet het niet

Een dynamo kan ... leeg raken

1. wel
2. niet

Hoe meet je de belaste laadspanning van het voertuig?
Je meet op de plus en min van de accu

1. met contact ingeschakeld
2. Met draaiende motor verbruikers ingeschakeld
3. Met draaiende motor, geen verbruikers ingeschakeld
4. Weet het niet

Laadspanning meet je in

1. ohm
2. ampère
3. volt
4. watt

De dynamo heeft ... een draaiende beweging nodig om te werken

1. wel
2. niet

Wanneer je een magneet bij een spoel houdt, ontstaat er (inductie)spanning.

1. Ja, altijd.
2. Ja, wanneer je de magneet of de spoel beweegt.
3. Ja, wanneer je de magneet én de spoel beweegt.
4. Nee, nooit.

Spanning opgewekt met een elektromagneet is altijd

1. wisselspanning
2. gelijkspanning

Vul het ontbrekende woord in:
In een dynamo wordt .......... energie omgezet in elektrische energie!

1. chemische
2. bewegings
3. elektrische

De dynamo:

Werkt door magneet en spoel

Magneet beweegt door spoel geeft spanning

Zet beweging om in elektriciteit.

Op naar de praktijk:

-  groepen demonteren een alternator