Par 5.1 Een land met veel water

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 5: Een land met veel water

1. Een land met veel water
2. De strijd tegen water
3. Het klimaat verandert

Par 5.1 Een land met veel water

Leerdoelen:

1. Je weet het verschil tussen Hoog en Laag Nederland

2. Je weet wat het begrip sedimentatie betekent

Water in Nederland

Voor- en nadelen van water

Wonen wij in een hoog of laag gedeelte van Nederland?

1. Hoog
2. Laag

Hoog en laag Nederland

Laag = Lager dan 1 meter NAP

(zee heeft veel invloed op vorming van het landschap)

Hoog = Hoger dan 1 meter NAP (weinig invloed van de zee, maar meer van rivieren en beken

NAP

Alle hoogtes in Nederland worden gemeten ten opzichte van hetzelfde niveau, het Normaal Amsterdams Peil (NAP). Een NAP-hoogte van 0 m is ongeveer gelijk aan het gemiddeld zeeniveau van de Noordzee.

Hoog en laag Nederland

Laag = Lager dan 1 meter NAP

(zee heeft veel invloed op vorming van het landschap)

Hoog = Hoger dan 1 meter NAP (weinig invloed van de zee, maar meer van rivieren en beken

viewer.ahn.nl

Par 5.1 Een land met veel water

Leerdoelen:

1. Je weet het verschil tussen Hoog en Laag Nederland

2. Je weet wat het begrip sedimentatie betekent

3. Je weet wat inklinken betekent

4. Je weet hoe delta's worden gevormd

Hoog en laag Nederland

Laag = Lager dan 1 meter NAP

(zee heeft veel invloed op vorming van het landschap)

Hoog = Hoger dan 1 meter NAP (weinig invloed van de zee, maar meer van rivieren en beken

NAP

Alle hoogtes in Nederland worden gemeten ten opzichte van hetzelfde niveau, het Normaal Amsterdams Peil (NAP). Een NAP-hoogte van 0 m is ongeveer gelijk aan het gemiddeld zeeniveau van de Noordzee.

overstroomik.nl

Als de dijken breken

Wat was sedimentatie ook alweer?

Sedimentatie

Het neerleggen van materiaal door water, ijs en wind.

Afzettingen van stenen, grind, zand, klei etc.

Rivieren

Vroeger nog geen dijken rondom de rivieren. Bij overstromingen is veel sedimentatie doordat zand wordt neergelegd aan de oevers.

Oevers zijn meestal hoger dan het land eromheen.

Oeverwallen

Inklinken in 5 stappen

1. Bij overstromingen stroomt het water heel langzaam het binnenland in
2. Kleine kleideeltjes zakken naar de bodem
3. Klei droogt heel langzaam op
4. Klei komt daardoor dicht bij elkaar en de grond zakt in 
5. Inklinking zorgt voor komgronden

Komgronden

Hebben we hier in de buurt ook veel te maken met inklinking en komgronden?

1. Ja
2. Nee

Par 5.1 Een land met veel water

Leerdoelen:

1. Je weet wat inklinken betekent
2. Je weet hoe delta's worden gevormd
3. Je weet hoe de duinen aan de Nederlandse kust zijn ontstaan

Schrijf de 5 stappen van inklinking over:

1. Bij overstromingen stroomt het water heel langzaam het binnenland in
2. Kleine kleideeltjes zakken naar de bodem
3. Klei droogt heel langzaam op
4. Klei komt daardoor dicht bij elkaar en de grond zakt in 
5. Inklinking zorgt voor komgronden

Delta

Monding van een rivier die steeds verder vertakt

NL bestaat van oudsher grotendeels uit een delta

Opdracht

Ga in tweetallen op zoek naar grote delta's die op satellietbeelden zichtbaar zijn. Nederland telt niet mee.

Benoem welk land het is, welke rivier het is en hoe groot de delta is.

IJstijden

- Veel koudere periode dan nu

- In de winter was alles bevroren

- In de zomer al het ijs gesmolten en nam het water veel sediment mee

Wat gebeurt er met de zeespiegel als er veel ijs op het land ligt?

Zomer seizoen breekt aan --> landijs gaat smelten --> komt terecht in de oceanen --> En dan?

Hoe ontstonden ook alweer duinen langs de kust?

Ontstaan duinen

Wind en golven + eb en vloed verplaatsen het zand dat vanuit de rivieren komt langs de kust

Hierdoor ontstaan eilandjes met strand en duinen

-Teken hoe ver de rivieren zouden overstromen bij het smelten in een ijstijd

-Teken waar de duinen worden gevormd door de wind en golven 

Na de ijstijd

Na de ijstijd steeg de zee langzamer --> rivieren bleven wel zand aanvoeren --> wat gebeurde langs de kust?

Nederland na de ijstijden

• Duinen groeiden
• Geen zeewater meer NL binnen
• Daardoor grote gebieden onder water met zoetwater
• Ontstaan moerassen en veengebieden

Veengrond

• Plantenresten liggen onder water en kunnen niet verrotten
• Steeds hogere lagen met plantenresten
• Ontstaan van een veengrond
• Sompige grond en beweegt mee

De Groote Peel is een van de grootste bestaande veengebieden

Par 5.1 Een land met veel water

Leerdoelen:

1. Je weet wat inklinken betekent
2. Je weet hoe delta's worden gevormd
3. Je weet hoe de duinen aan de Nederlandse kust zijn ontstaan

HW

Opdracht 4+5 (Ook tekenopdrachten)