Pedagogiek periode 3.2 - les 6

• Pedagogisch werk
• MBO
• Studiejaar 3

Deze les

Sociaalwetenschappelijke theorieën en benaderingswijzen

Boek GPM

Thema 9

Sociale wetenschappen

Sociale wetenschap is geïnteresseerd in de mens en zijn omgeving

Maatschappijwetenschappen richten zich vooral op de rol en de functie die de mens vervult in de samenleving

Gedragswetenschappen zijn vooral geïnteresseerd in de wijze waarop de mens denkt, voelt en handelt

Sociaalwetenschappelijke benaderingen

psychoanalytische benadering

gedragstherapeutische benadering

cliëntgerichte benadering

oplossingsgerichte benadering

lichaamsgerichte benadering

systeemgerichte benadering

Benadering

Psychoanalytische benadering van 

Sigmund Freud

Psychoanalytische benadering

Een probleem ontstaat als gevolg van een onverwerkt conflict. 

De therapeut helpt de cliënt om onbewuste, onverwerkte blokkades bewust te maken en alsnog te verwerken.

Sigmund Freud

Studeerde medicijnen. 

Behandelde mensen met onverklaarbare, lichamelijke klachten Was geïnteresseerd in wat er in zijn cliënten omging. 

Klachten hebben een diepere oorzaak. 

Id, ego, superego

Ieder mens bestaat uit een id, een ego en een superego. 

In het Duits: Es, Ich en Über-ich. 

Zie volgende slide.

Id, ego, superego

Het id is gericht op directe behoeftebevrediging. 

Het ego wil het id in toom houden door zelfdiscipline. 

Het superego is het geweten van het kind, maakt een ideaalbeeld van zichzelf. Superego wordt gevormd door de omgeving. 

Id, ego, superego

• Het ego zit tussen het id en het superego in.
• Het id en het superego oefenen grote druk uit op het ego. 
• Het id wil zijn eigen behoeften vervullen, het superego wil tegemoet komen aan de wensen van zijn omgeving.
• Wanneer dit voor het kind te veel wordt, verstopt het gevoelens in het onbewuste. 

Evenwicht

Bij een gezond persoon zijn id, ego en superego in evenwicht

• Te dominant id: persoon is impulsief en ongecontroleerd
• Te dominant superego: persoon is moralistisch en oordelend
• Te dominant ego: persoon is zo sterk gericht op aanpassing dat spontaan gedrag moeilijk is

Onevenwichtig persoon

• Geen evenwicht tussen id, ego en superego was volgens Freud de oorzaak van veel klachten. 
• Zijn therapie: onbewuste conflicten tussen uit het onbewuste halen, zodat het kon worden verwerkt. 
• Werkwijze: eerst door hypnose. Later vrije associatie: de cliënt spreekt al zijn gedachtes uit.

Werkwijze psychoanalyse therapie

• Cliënt spreekt gedachten vrij uit
• Veilige omgeving nodig
• Huidige problemen verwijzen naar problemen in het verleden die zijn weggestopt
• Therapeut maakt verband duidelijk
• Cliënt kan oude gevoelens in een veilige situatie verwerken 
• Heftige emoties verwijzen naar het verleden. Dit besef kan de cliënt helpen zijn eigen gedrag te herkennen en bij te sturen.