2(H)V - 6.5 mens en milieu

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 2

6.5 mens en milieu

Planning 2V

- Interactieve uitleg basisstof 5

- Zelfstandig werken

Planning 2HV

- 2HV Oefen TJK/SO

- Interactieve uitleg basisstof 5

- Zelfstandig werken

Leerdoelen

Je kunt enkele oorzaken en gevolgen beschrijven van:

- uitputting 

- vervuiling

- klimaatverandering 

Milieuproblemen

• Vervuiling
• Uitputting

Gevolg = klimaatverandering

Kan je een voorbeeld noemen van uitputting? En van vervuiling?

Uitputting = stoffen opmaken

• Metalen (in apparaten)
• Mineralen (in de grond, door landbouw)  
• Fossiele brandstoffen   (aardolie, steenkool, aardgas)

CO₂ = koolstofdioxide

komt vrij bij verbranding

aardolie, benzine, kerosine, aardgas, steenkool

Uitputting

Vervuiling = schadelijke stoffen toevoegen 

1.  Luchtvervuiling: komt door afvalstoffen in de rook van auto`s en fabrieken. Bij windstil en warm weer ontstaat er smog.

2. Bodemvervuiling: ontstaat door giftig afval in de grond. Een gif is een stof die schadelijk is voor organismen.

3. Watervervuiling kan komen uit:

- stoffen uit mest die terug komen in het water van sloten of in het grondwater 

- chemische gewasbeschermingsmiddelen (gifstoffen)

- lozing van afvalwater in rivieren/de zee

atmosfeer = laag met gasdeeltjes
             om de planeet

Door koolstofdioxide in de lucht is er het broeikaseffect.
Wat is het broeikaseffect?

1. Het afgeven van warmtestraling vanaf de zon naar de aarde.
2. Het tegenhouden van warmtestraling vanaf de ruimte naar de aarde.
3. Het tegenhouden van warmtestraling vanaf de aarde naar de ruimte.

De atmosfeer werkt als een broeikas.

Zorgt ervoor dat het niet te koud wordt op aarde => leven mogelijk = broeikaseffect.

Te veel broeikasgasdeeltjes => te dichte atmosfeer => versterkt broeikas effect

broeikaseffect

versterkt broeikaseffect

Watervervuiling

• Lozing van industrieel afvalwater met chemische afvalstoffen
  
  
• Gebruik van bestrijdingsmiddelen
  
  
• Gebruik van bemesting

Hoort het gebruik van grondstoffen tot vervuiling of uitputting?

1. vervuiling
2. uitputting
3. geen van beide
4. beide

Wat is een goed voorbeeld van vervuiling?

1. De goudmijnen in Zuid-Afrika
2. De uitstoot van fijnstof en CO2 door auto's
3. Het kappen van de bomen in het Amazone gebied

Mensen zorgen via vervuiling en uitputting voor milieuproblemen.
Wat is uitputting?

1. Het verdwijnen van mineralen uit de bodem, door intensieve landbouw.
2. Dat de stikstof uit mest terecht komt in het grondwater en in de lucht.
3. Het vervuilen van de bodem door de chemische industrie.
4. Wanneer de mens stoffen uit het milieu haalt, zoals grondstoffen.

1

3

2

4

klimaatcrisis (veranderingen in het plaatselijke klimaat)

verbranding fossiele brandstoffen

toename koolstofdioxide in atmosfeer

opwarming van de aarde

Gevolgen klimaatverandering

CO₂ uitstoot verminderen door

Schonere vormen van energie:

• windenergie
• zonnepanelen
• waterkrachtcentrale
  
  
• kernenergie

Zelfstandig werken

- Maak van basisstof 4 opd. 1-5, 7 en 9

Klaar?
Lees en maak basisstof 5 opd. 1-4 en 6-8