Bliksem

• Natuurkunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Statische elektriciteit

Op tafel ligt: een laptop, een etui en een aantekeningen schrift 

Wat gaan we deze les doen?

Terugblik naar de batterij

Weersfenomeen: bliksem

Statische elektriciteit

Stroomkring

Lesdoelen:

-Ik kan uitleggen wat statische elektriciteit is.

-Ik kan het verschil tussen elektrische stroom en statische elektriciteit benoemen.

Terugblik vorige les

Batterij 1.5 volt. 

Parallel en serieschakeling

Metalen en kunststoffen

Voorkennis van de leerlingen: door wrijving tussen de deeltjes in de wolk ontstaat er verschil in lading, waartussen uiteindelijk de ontlading plaatsvindt.

Wat is bliksem en wat heeft dit te maken met elektriciteit?

Bliksem

Door wrijving tussen deeltjes in de wolk krijgt de onderkant van de wolk een negatieve lading.

Daardoor krijgt de grond ónder de wolk een positieve lading. 

Maar waarom is dit zo?

Denk eens aan magneten die je met dezelfde kant naar elkaar toe doet.

Wat gebeurt daarmee?

Gebruik hierbij de magneten in het lokaal en laat een paar leerlingen ook voelen wat er gebeurt als gelijke ladingen naar elkaar toe worden gedraaid.

Doordat de onderkant van de wolk negatief geladen is, drukt het een deel van de negatieve deeltjes in de aarde weg.

Dat kan je op heel kleine schaal al zien, zoals met een ballon

Laat op het scherm de uitvoering van de Phet simulatie zien - een negatief geladen ballon drukt de negatieve lading in de muur weg.

Kan er ook bliksem ontstaan in de onweerswolk zelf? Waarom wel of niet?

Tussen verschillende ladingen ontstaat ontlading. Dit gebeurt omdat deeltjes het liefst een neutrale lading hebben, dus wisselen ze onderling lading uit.

Bij bliksem gebeurt dat met een flinke flits!

Omdat deeltjes met verschillende ladingen elkaar aantrekken, kan je statische elektriciteit ook praktisch gebruiken.

Bij poedercoaten wordt de poeder negatief en het oppervlak positief geladen - zo blijft de gekleurde poeder plakken aan de muur.

Soorten elektriciteit

Statische elektriciteit is lading die op één plek blijft.

Maar als de lading een weg kan vinden waarbij een gesloten rondje wordt gemaakt, dan heb je een stroomkring!

In een stroomkring gaat elektrische lading vanuit een bron (bv. batterij) naar een apparaat, en weer terug naar het begin.

De grootte van de stroom geeft aan hoeveel lading er per seconde door de draad gaat.

Wat was ook alweer de eenheid van stroomsterkte?

1. Volt
2. Ampère
3. Celsius
4. Watt

Voorkennis terughalen uit klas 2.

Zelf ontdekken

Bouw in deze simulator zelf een stroomkring met een batterij, een lampje (of meerdere lampjes) en een schakelaar.

1. Wat gebeurt er met de lading wanneer je een gesloten kring hebt?

2. Waarom beweegt de lading niet als je de schakelaar open hebt?

Wat hebben we nu geleerd?

Je weet dat statische elektriciteit ontstaat wanneer een voorwerp een positieve of negatieve lading krijgt.

Je weet dat gelijke ladingen elkaar afstoten en dat verschillende ladingen elkaar aantrekken.

Je weet dat elektrische stroom bestaat uit elektrische lading die zich door een stroomkring beweegt.

Ik kan uitleggen wat statische elektriciteit is.

😒🙁😐🙂😃

Ik kan het verschil tussen elektrische stroom en statische elektriciteit benoemen.

😒🙁😐🙂😃