Basisstof 1.6/1.8: Ademhaling bij dieren/ koud-en warmbloedig

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Paragraaf 1.6: Ademhaling bij dieren

Welkom allemaal!

Pak je spullen:

• Laptop met lader en oortjes (dicht op tafel)
• Biologie boek
• Schrift voor aantekeningen
• Rekenmachine
• Pen, potlood, liniaal en geodriehoek

Wat gaan we doen?

• Herhaling Basisstof 1.5/1.7: Gezonde luchtwegen/ Roken en blowen

• Uitleg Basisstof 1.6/1.8: Ademhaling bij dieren/koud en warmbloedig

• Zelfstandig werken

Waarom heeft roken invloed op je conditie en je vermogen om inspanning te verrichten?

Hoe draagt voldoende bewegen bij aan de gezondheid van je longen?

Waarom is het beter om niet buiten te sporten wanneer er veel smog in de lucht hangt?

Wat gebeurt er in je lichaam wanneer je stuifmeel inademt en je allergisch bent voor pollen?

Basisstof 1.6: Ademhaling bij dieren

Lesdoelen

6.11 Ik kan beschrijven hoe de gaswisseling plaatsvindt bij verschillende diergroepen.

tracheeën

stigma

kieuw

luchtzak

warmbloedig

koudbloedig

winterslaap

begrippen

Eencelligen

• Uitwisseling door celmembraan
• Voldoende oppervlak voor hoeveelheid zuurstof en koolstofdioxide

Insecten

Zij ‘ademen’ door achterlijf korter en langer te maken

• Spieren trekken samen, achterlijf wordt korter, lucht gaat naar buiten
• Spieren ontspannen, achterlijf wordt langer, lucht wordt naar binnen gezogen

De buizen waar de lucht doorheen gaat heten tracheeën. 

Een gat waardoor de lucht naar binnen en buiten gaat heet een stigma

Vissen

Vissen halen adem met kieuwen.

• achter de kop in de kieuwholten

Elke kieuw bestaat uit een kieuwboog, met daarop een groot aantal kieuwplaatjes, waarin veel dunne bloedvaatjes liggen.

Vissen

Hoe ademt de vis?

1. Bek gaat open, kieuwdeksels zijn dicht > water stroomt naar binnen.
2. bek gaat dicht > Kieuwdeksels gaan open, > water stroomt via kieuwplaatjes naar buiten 
3. kieuwplaatjes halen zuurstof uit water
4. De bloedvaatjes in kieuwplaatjes: heel dun, zuurstof kan er door, water niet Koolstofdioxide via kieuwplaatjes het water in

Vogels

Alleen de luchtzakken worden groter en kleiner, de longen niet. 

Inademing:

1. luchtpijp > achterste luchtzakken, 
2. vanuit longen > voorste luchtzakken

Vogels

Uitademing:

1. lucht voorste luchtzakken > luchtpijp > naar buiten 
2. lucht achterste luchtzakken > longen in 

Lesdoelen

 

8.12 Ik kan het verschil in verbranding bij koudbloedige en warmbloedige dieren beschrijven.

Warmbloedig

• Constante lichaamstemperatuur
• Niet afhankelijk van het externe milieu (temperatuur buiten het lichaam)

Koudbloedig

• Wisselende lichaamstemperatuur
• Afhankelijk van extern milieu 

- Winterslaap: doen veel koudbloedigen. Verlagen van lichaamstemperatuur en vertraging stofwisseling

Een vogel is koudbloedig

1. Waar
2. Niet waar

Eencelligen ademen door middel van

1. Celmembraan
2. Longen en luchtzakken
3. Kieuwen
4. Tracheeën

Vissen ademen door middel van

1. Celmembraan
2. Longen en luchtzakken
3. Kieuwen
4. Tracheeën

Insecten ademen door middel van

1. Celmembraan
2. Longen en luchtzakken
3. Kieuwen
4. Tracheeën

Hoe heten de openingen in het achterlijf van een insect

1. Stigma's
2. Tracheeen
3. Kieuwen
4. Longen

Vissen halen zuurstof uit...

1. Water
2. Lucht

Per ademhaling gaat bij vogels de lucht twee keer door de longen

1. Waar
2. Niet waar

tracheeën

stigma

kieuw

luchtzak

warmbloedig

koudbloedig

winterslaap

begrippen

Huiswerk

Wat:

Basisstof 1.6: opdrachten 1,2,3,5,6,7,8

Basisstof 1.8: opdracht 1 t/m 4 (online)

Hoe:

Alleen of in tweetallen

Hulp nodig? Zoek het op in de tekst of vraag om hulp

Klaar? Mag je aan het PO werken

Nabespreking:

• Zijn er nog vragen?

• Hoe vonden jullie de les?

Tot slot:

Schuif je stoel aan

en

Ruim je afval op

Tot de volgende les!