Poëzie voor TH1

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Poëzie 

Wat weet jij over poëzie?

Moet een gedicht altijd rijmen?

1. Nee
2. Ja

Waarom werd vroeger (bijvoorbeeld in de middeleeuwen) veel meer in rijm geschreven?

1. Dat vinden de schrijvers leuk.
2. Dan kon je een tekst makkelijker onthouden.
3. Vroeger rijmden veel meer woorden op elkaar.

Zit een rijm in een gedicht altijd aan het eind van de zin?

1. Ja, dat moet.
2. Nee, het kan ook in andere woorden zitten.

In een gewone tekst hebben we alinea's. Hoe heet een alinea in een gedicht?

1. Ook gewoon alinea.
2. Stukje.
3. Strofe.

De oudste Nederlandse dichtregel

Hebban olla uogala nestas hagunnan hinase hic anda thu uuat unbidan uue nu. (circa 1083)

Stoeptegel

Wereld van grijs

Theater van lucht

Ligt hij daar

Op z’n rug

En ik loop

Haastig, gespannen

Ik trap hem de diepte in

Maar, hij is daar

Niet denkend aan zijn pijn

Draagt hij mij

De tijd vooruit

Roos Bottinga (& Janay Zimmerman)

uit: Dicht!, dichtbundel Doe Maar Dicht Maar 2014

Raadgedicht

Welk woord hoort onder het rode balkje?

Probeer iets te verzinnen!

Het is niet per se fout.

Poëzie is ook muziek.

Ben je het er mee eens?

Waarom wel/niet?

Van wie? Ben 32 jaar en trillend op m'n benen
Als het zonlicht is gekomen, dan ben ik allang verdwenen
Ben bezeten, net als een stoel
Ik zie ons zitten als je 'grijpt wat ik bedoel

1. Joost
2. Lange Frans
3. Vieze Asbak
4. Lil Kleine

Eindrijm, alliteratie, assonantie

Eindrijm: woorden op het eind van de regel rijmen op elkaar.

Ik hou van jou

De lucht is blauw

Alliteratie = beginrijm.

Denk aan Suske en Wiske. Of reclameslogans. Heineken. 

Assonantie = klinkerrijm.

Drank - ramp

Hoorde je eindrijm? Alliteratie? Assonantie?

Misschien Oost-Indisch doof

En soms spook je nog steeds door mijn hoofd

En zonder jou was er geen muziek, dus het geeft nu niet

Rijmschema's

AABB - De meeste Sinterklaasgedichten. De eerste zin rijmt op de tweede, de derde op de vierde, enzovoort.

De Sint zat eens te denken....

ABBA - De eerste zin rijmt op de vierde, de tweede op de derde.

ABAB - ......

Opdracht

Schrijf een kort gedicht 

van 3-5 regels.

Kies 1 van deze startzinnen:

“Ik dacht dat het zomer was…”

“In mijn hoofd zit een draak…”

“Alles was stil, behalve…”

Of verzin zelf iets.

Rijmen mag, hoeft niet

Denk aan gevoel of een beeld

Gek of grappig = ook goed