Donorschap (2025)

Donorschap

Meer dan bloed alleen 
en voor iedereen van toepassing
1 / 33
suivant
Slide 1: Diapositive
BurgerschapMBOStudiejaar 1

Cette leçon contient 33 diapositives, avec quiz interactifs, diapositives de texte et 4 vidéos.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

Donorschap

Meer dan bloed alleen 
en voor iedereen van toepassing

Slide 1 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wereld Bloeddonordag
Wereld Bloeddonordag (World Blood Donor Day) is een internationale dag die jaarlijks op 14 juni wordt gevierd.

In Nederland worden op deze dag de ruim 400.000 bloed- en plasmadonoren in het zonnetje gezet.

Het wereldwijde thema voor 2025 is:
"Give blood, give hope: together we save lives".

Slide 2 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Donorfeest 2025 (14&15-06)
Een jaarlijks dankfeest voor trouwe donoren van het Rode Kruis. Als dank een dagje Walibi.

Vereisten: tussen 1 mei 2024 en 30 april 2025 minstens drie keer bloed, plasma of bloedplaatjes geven.

 Ze mogen ook één extra persoon meenemen

Slide 3 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Donorschap: 
Een ethisch dilemma?

Ethiek is de wetenschappelijke studie van de moraal.

Een dilemma is een situatie waarin je moet kiezen tussen twee lastige opties, die allebei nadelen hebben.


Slide 4 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Een ethisch vraagstuk:
Wat is volgens jou een
ABSOLUUT SLECHT iets?

Slide 5 - Carte mentale

Optioneel: Laat de studenten nadenken over een kwestie waarover niets goeds te zeggen is.

De partner
Het openbaar vervoer

Slide 6 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions


Het babyzeehondje
De 20 cavia's

Slide 7 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions


De 94ste verdieping
Communicatie per brief

Slide 8 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat is het ethische dilemma 
in het geval donorschap?
Orgaandonatie is in staat om mensenlevens te redden
Om orgaandonatie is alleen mogelijk door te "rommelen" in andermans lichaam.

Slide 9 - Diapositive

Ethiek is de wetenschappelijke of systematische studie van de moraal. Anders gezegd is ethiek ‘kritisch nadenken over wat (moreel) goed is om te doen’. 


Slide 10 - Vidéo

Deze hoef je uiteraard niet te laten zien, het gaat even om de mogelijke "schok" factor!

Wat kan jij allemaal aan organen doneren?

Slide 11 - Carte mentale

Cet élément n'a pas d'instructions


Organen

Lever
Hart
Longen
Alvleesklier (pancreas)
Dunne darm
Nieren




Weefsels

Oogweefsel
Hartkleppen
Grote bloedvaten
Huid
Botweefsel & kraakbeen
Pezen
Post-Mortem

Slide 12 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Tijdens je leven kun je ook doneren:


Nier (je hebt er twee, je kunt er één missen)
Een deel van je lever (de lever groeit weer aan)

Slide 13 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 14 - Vidéo

Je kan kiezen uit twee filmpjes bij deze.

Slide 15 - Vidéo

Je kan kiezen uit twee filmpjes bij deze.
Orgaan & weefseldonatie 
jaarcijfers 2024: 

In 2024 vonden in Nederland de volgende donaties plaats:
Orgaandonaties
360 overledenen doneerden na hun overlijden minstens één orgaan.
Dat is een stijging van 68 donoren ten opzichte van 2023.

Weefseldonaties
2.775 overledenen doneerden één of meerdere soorten weefsel (zoals hoornvlies, huid, bot of hartkleppen) .

Slide 16 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Iedereen zou een donor moeten zijn
😒🙁😐🙂😃

Slide 17 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Orgaandonatie & religie
Wie vanuit een bepaalde religie leeft, kan te maken krijgen met een dilemma waarbij geloofsregels het doneren van organen en/of bloed in de weg kan staan. Hieronder zie een aantal voorbeelden:

Joden & christenen
Wanneer het levens redt, is orgaan/bloed donatie toegestaan of zelfs verplicht (pikoach nefesh, caritas).
Islam
Orgaan/bloed donatie is toegestaan zolang het levensreddend, vrijwillig, met respect en zonder "winst" gebeurd.  
Jehova's getuigen
Mogen geen bloed geven of ontvangen. Orgaandonatie mag wel, mits het orgaan volledig vrij is van bloed.  

Slide 18 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Kan een nabestaande bepalen of een overledene donor wordt?

Ja, wanneer de overledene heeft in het Donorregister aangegeven: 
Mijn nabestaanden beslissen.”

Of wanneer de overledene ongeregistreerd is, bijvoorbeeld:
  • Net 18 jaar geworden
  • Minder dan 3 jaar in Nederland
  • Keuze net aangepast via papieren formulier (nog niet verwerkt)
  • De persoon was wilsonbekwaam op het moment van registratie

Slide 19 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Kan een nabestaande bepalen of een overledene donor wordt?

Ja. Als iemand in het Donorregister staat met “geen bezwaar” of “ja”, maar de familie duidelijk kan aantonen dat de overledene geen donor wilde zijn, dan kan de donatie worden stopgezet.

 Denk aan:
Partner of echtgenoot
Kinderen, ouders, broers, zussen
Grootouders, kleinkinderen
Schoonfamilie en stiefkinderen tot 2e graad 2


Slide 20 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Een roker heeft net zoveel recht op donorlongen als iemand
met een gezonde leefstijl.
😒🙁😐🙂😃

Slide 21 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Alleen als je zélf donor bent, heb je recht op een donor orgaan
😒🙁😐🙂😃

Slide 22 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Voor wie er zelf geven wil...
Je kunt niet zelf bepalen aan wie je doneert (na overlijden).

Rokers, alcoholisten en (drugs)verslaafden worden niet op de wachtlijst geplaatst, bij overmatig gebruik. Er zijn strenge leefregels; je mag bv. een half jaar niets gedronken, gerookt of gebruikt hebben.

Je krijgt zelf geen voorrang op de wachtlijst als donor bent.

Slide 23 - Diapositive

Cet élément n'a pas d'instructions

Wanneer is iemand -volgens jou-
écht overleden?

Slide 24 - Question ouverte

Klinisch dood = tijdelijke stop van hartslag en ademhaling, mogelijk omkeerbaar (bijvoorbeeld na reanimatie).

Biologisch dood = onomkeerbaar verlies van alle hersenfunctie of langdurig hartstilstand zonder herstel.
Levende donatie moet meer gepromoot worden in Nederland
😒🙁😐🙂😃

Slide 25 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Voorwaarden donatie bij leven
Komt vaker voor om lange wachtlijsten tegen te gaan. Er gelden strenge voorwaarden:

  • Doneren van een orgaan mag geen blijvende schade aanrichten aan de gezondheid van de donor
  • Tot 18 jaar alleen organen en weefsels afstaan die weer aangroeien (bijv. stamcellen, lever(deel). 
  • De donor mag geen geld verdienen aan de donatie.
  • De donor mag niet onder druk zijn gezet.

Slide 26 - Diapositive

Klinisch dood is men wanneer zowel een spontane bloedsomloop, ademhaling en het bewustzijn ontbreken. Door reanimatie is het soms mogelijk om de biologische dood - die normaal gesproken hierna zou volgen - te voorkomen. Klinisch dood is dus nog niet helemaal dood. 

Biologisch dood en hersendood worden door artsen beschouwd als 'echt' dood. Ik zou 'morsdood' zeggen, maar dat is geen medische term.

Slide 27 - Diapositive

https://www.theguardian.com/science/brain-flapping/2017/nov/17/no-there-hasnt-been-a-human-head-transplant-and-may-never-be-sergio-canavero
Hoofdtransplantatie
  • Een serieus idee van de Italiaanse Dr. Sergio Canavero
  • Geïnspireerd door Dr. Robert White, die in de jaren 70 een 'succesvolle' hoofdtransplantatie uitvoerde bij apen
  • Het merendeel van de wetenschap spreekt een succesvolle onderneming tegen
  • Een onethisch idee

Slide 28 - Diapositive

https://www.theguardian.com/science/brain-flapping/2017/nov/17/no-there-hasnt-been-a-human-head-transplant-and-may-never-be-sergio-canavero

https://www.livescience.com/50074-head-transplants-wont-happen.html


Dus, welke van die 4 mogelijke keuzes maak jij (op dit moment)?
Ja, ik geef toestemming. Je kunt zelf bepalen wat wel/niet.
Nee, ik geef geen toestemming.
Mijn partner of familie kiest.
De door mij gekozen persoon beslist.

Slide 29 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Een donor moet altijd anoniem blijven
😒🙁😐🙂😃

Slide 30 - Sondage

Cet élément n'a pas d'instructions

Wat wordt er -volgens jou- bedoeld met de term 'DONORKIND'?

Slide 31 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Welke problemen kunnen er ontstaan bij donorkinderen?

Slide 32 - Question ouverte

Cet élément n'a pas d'instructions

Slide 33 - Vidéo

Cet élément n'a pas d'instructions