1.1 Organismen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Opdracht 1

Bespreek de volgende vragen met je buurman of buurvrouw.

Bij welke beroepen is biologie belangrijk?

Wat bestuderen wij in de biologie?

Wel of geen organisme?

A

B

C

C

D

E

Wanneer leeft een organisme niet meer?

Wat is het verschil tussen dood en levenloos?

Levend, dood of levenloos?

A

B

C

D

E

F

G

H

Leerdoelen

Aan het eind van de les kan je...

1. negen levenskenmerken van organismen noemen.

2. de levensfasen van de mens noemen met de gemiddelde leeftijden en voorbeelden van ontwikkeling geven.

Welke levenskenmerken ken je?

De 9 levenskenmerken

1. groei                                       6. stofwisseling           

2. ontwikkeling                      7. voeding

3. reageren op prikkels       8. ademhaling

4. beweging                             9. uitscheiding

5. voortplanting

Groei

Alle organismen groeien. 

Dat betekent dat ze groter en zwaarder worden. 

Ontwikkeling

veranderingen in de bouw van een organisme

groei mens: tot ongeveer 18 jaar

Lichamelijke groei- en ontwikkeling

geestelijke groei- en ontwikkeling

Levensloop van de mens.

Verandering van de verhoudingen tussen de verschillende lichaamsdelen.

Gaat langer door na je 18e.
Verandering voorkeur voor b.v. muziek of kledingsmaak.

Reageren op prikkels

Organismen kunnen prikkels waarnemen en vervolgens reageren hierop. 

Bijv. als een hond eten ruikt, komt hij in beweging.
Hij zal ernaartoe lopen.

Stofwisseling

In het lichaam worden stoffen omgezet in andere stoffen.

Hierbij komen afvalstoffen vrij.

Bijv. suikers omgezet in vetten

Voor de omzetting is nodig:

1.  voeding

2.  zuurstof, opname door   
     ademhaling

Afvalstoffen worden uitgescheiden

door het lichaam.

ademhaling

voeden

uitscheiding

Voortplanting

organismen krijgen nakomelingen

Elk organisme gaat dood, maar de soort blijft (meestal) bestaan.
Welk levenskenmerk zorgt ervoor dat een soort blijft bestaan?

1. reageren op prikkels
2. voortplanting
3. uitscheiding
4. beweging

Patrick hoort een hond.
Over welk levenskenmerk gaat de zin?
Leg je antwoord uit.

Levensfasen bij mensen

Verschillende levensfasen, niet bij iedereen hetzelfde.

Levensfasen van de mens

In welke fase wordt je meestal zelfstandig?

1. puber
2. volwassen
3. adolescent
4. bejaarde

Joran is 5 jaar oud.
In welke levensfase zit hij?

In welke levensfase krijgt de persoon geestelijke problemen of heeft verzorging nodig?

1. baby
2. bejaarde
3. adolescent
4. volwassene

In welke fase zitten jullie?

Begrippen uit deze les

1. levenskenmerken

2. groei  en ontwikkeling.
3. stofwisseling

4. voeding

5. reageren op prikkels
6. ademhaling

7. beweging
8. uitscheiding

9. voortplanting

Schrijf 3 dingen op die
je deze les hebt geleerd