2.3 Cellen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

3. Cellen

startopdracht 'Cellen'

1. Neem onderstaande leerdoelen over in je zuidschrift:

- Ik weet dat een organisme bestaat uit cellen; 

- Ik kan de delen van dierlijke cellen en van plantaardige cellen beschrijven met hun functies.

2. Op je chromebook: kom in deze LessonUp! 

Sluit alle andere tabbladen. 

planning

1. terugblik: organen planten en dieren
2. theorie: cellen (video, uitleg en aantekeningen)
3. opdrachten maken (is huiswerk)
4. afsluiting

veel quizvragen!

terugblik

organen dieren

organen planten

Hierboven zie je een torso zoals in het biologielokaal. Een aantal organen is ernaast neergelegd. Sleep de namen van de organen naar het juiste orgaan.

Nier

Longen

Lever

Luchtpijp

Dunne darm

Opdracht:

Sleep de organen naar de juiste plek in de torso.

Mensen en planten hebben organen, hoe noem je een groep samenwerkende organen?

1. Organen
2. Weefsel
3. Cellen
4. Orgaanstelsel

Organen van
de plant zijn?

1. Het blad en de nerven
2. Stengel en een kiem
3. Wortel, stengel en bladeren
4. Hoofdwortel, zijwortel en wortelharen

Met welk orgaan maakt de plant zijn eigen voedingsstoffen?

1. Wortel
2. Blad
3. Stengel
4. Bloem

Wat is GEEN functie
van wortels?

1. Reserve voedsel opslaan
2. Water en voedingsstoffen opnemen
3. Plant vast zetten in de bodem
4. Glucose maken.

Organisme

Weefsel

Cel

Organen

Orgaanstelsel

Theorie

cellen

Cellen

• Cellen zijn de bouwstenen van organismen.

• Er zijn verschillende cellen, maar de bouw is grotendeels gelijk.

• Menselijk lichaam heeft 30 biljoen cellen.

Verschillende typen

• Cellen kunnen allerlei vormen hebben => 

bijv. bolletje of kubus. 

Dierlijke cel

• Alle dieren hebben dezelfde soort cellen => dierlijke cellen.
  
  
• De vorm kan wel verschillen maar de onderdelen zijn hetzelfde.

Dierlijke cellen

• Cytoplasma: vloeistof in de cel die bestaat uit water met opgeloste stoffen
• Celmembraan: dun vlies om het cytoplasma (waarmee opname en afgifte van stoffen wordt geregeld)

Dierlijke cellen

• Celkern: regelcentrum van de cel.
  
  
• Kernmembraan: vliesje om kernplasma heen
  

Dierlijke cellen

• Celmembraan: dun vliesje dat inhoud cel scheidt van omgeving
• Cytoplasma: water met opgeloste stoffen, waarin organellen zweven
• Celkern: organel, regelcentrum van cel, bevat DNA
• Kernmembraan: vliesje dat kernplasma in celkern houdt

Plantaardige cellen

Alle organismen bestaan uit cellen. Cellen zijn de bouwstenen van een organisme. Cellen zijn erg klein. Je kunt ze alleen zien onder een microscoop. 

Cellen zijn doorzichtig. Om ze goed te kunnen zien onder een microscoop, kunnen ze worden gekleurd.

Plantencel

• Een plantencel heeft naast een celmembraan ook een celwand. 
  
  
• Celwand: stevig laagje buiten het celmembraan.

Plantencel

• Ook de plantencel heeft celmembraan en een celkern met een kernmembraan.
  

• Een plantencel heeft ook een vacuole: een blaasje 

     gevuld met water.

Fotosynthese

water + koolstofdioxide + licht

glucose + zuurstof

Plantencel

• Bladgroenkorrels: plastiden (korrels) waar fotosynthese plaatsvindt

• Geven ook de groene kleur aan de plant!

Plastiden

= korrels in het cytoplasma

• Bladgroenkorrels => fotosynthese
• Kleurstofkorrels => kleur
• Zetmeelkorrels => opslag zetmeel

Verschillen planten en dierlijke cel

Is dit een dierlijke of een plantaardige cel?

1. Dierlijke
2. Plantaardige

Zowel dierlijke als plantaardige cellen hebben cytoplasma.

1. Waar
2. Niet waar

Een dierlijke cel heeft een celwand

1. Ja, altijd
2. Ja, soms
3. Nee, nooit

Sleep de onderdelen van de dierlijke cel naar de goede plek

Celmembraan

Celkern

Cytoplasma

Celkern

Vacuole

Bladgroenkorrel

Cytoplasma

Celmembraan

Celwand

Wat drijft er in het celplasma van een plantaardige cel

1. de celkern en bladgroenkorrels
2. alleen de celkern
3. alleen bladgroenkorrels
4. de celkern en bladgroenkorrels en de celwand

Wat is waar?

1. Cel 1: plantaardige cel Cel 2: dierlijke cel
2. Cel 1: Bacterie Cel 2: dierlijke cel
3. Cel 1: dierlijke cel Cel 2: plantaardige cel
4. Cel 1: Schimmelcel Cel 2: plantaardige cel

Dit zijn cellen van een .....

1. Bacterie
2. Dier
3. Plant
4. Schimmel

Wat is de functie van elk onderdeel van een plantencel? 

Regelt alles wat er gebeurt in de cel

maakt een plantencel stevig

Kan stoffen de cel in en uit laten gaan.

zorgt voor een sterke laag om de cel heen

Stroperige vloeistof, hierin liggen de celkern en de bladgroenkorrels

Geeft de plant zijn groene kleur en maken voedingsstoffen 

celmembraan

cytoplasma

Vacuole

celwand

bladgroenkorrels

celkern

Dierlijke cel

Plantaardige cel

Elk onderdeel is dubbel.

Sommige onderdelen moeten 2 keer in dezelfde geplaatst worden.

plantencel

dierlijke cel

celwand

celmembraan

celmembraan

celwand

bladgroenkorrels

bladgroenkorrels

celkern

celkern

vacuole

vacuole

https:

opdrachten

Huiswerk

Thema 2: Organen & Cellen

Basisstof 3: Cellen

• Opdr. 1, 2, 3, 5, 6 (blz 110-112)

Er zijn hiernaast drie verschillen zichtbaar tussen een plantaardige en een dierlijke cel.

Door welk verschil is plantaardig voedsel moeilijker te verteren dan dierlijk voedsel?

1. Kenmerk A
2. Kenmerk B
3. Kenmerk C
4. Alledrie de kenmerken

Celkern

Cytoplasma

Bladgroenkorrel

Celwand

Celmembraan

Cel van een plant

Cel van een dier