4.1 Welvaart

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

H4 ongelijkheid

Leerdoelen 4.1 Welvaart

- Je weet  wat het bbp/inwoner is.

- Je kunt het verband tussen het bbp/inwoner en de verdeling van de beroepsbevolking uitleggen.

- Je begrijpt dat de armoedegrens verschilt  naar welvaartgraad.

- Je kunt landen op basis van het bbp/inwoner indelen in vier categorieën. 

Steeds rijker

Levensomstandigheden verbeteren wereldwijd door:

• verbeterde omstandigheden
• scholing
• beter drinkwater
• vaccinaties

Nog wel arme en rijke mensen, maar de grootste groep mensen zit hier tussenin.

Hoe meet je welvaart?

Twee manieren:

1.  Het bruto binnenlands product per inwoner (bbp/inwoner) van de bevolking.

2. De verdeling van de beroepsbevolking.

1. Bruto Binnenlands Product per inwoner

BBP/inwoner:

Alles wat in één jaar wordt verdiend in een land, gedeeld door het aantal inwoners.

Voorbeeld: In Nederland wonen 17 miljoen mensen. Het totale BBP is 697 miljard euro. Het bbp/hoofd is 697.000.000.000 : 17.000.000 = € 41.000. 

In het Afrikaanse Niger is het bbp/hoofd maar € 725.

Nederland is dus een rijker land (welvarender) dan Niger.

Bruto binnenlands product per hoofd (bbp/hoofd)

BBP en BBP per hoofd

10 rijkste landen volgens

het BBP per hoofd

10 rijkste landen volgens

het totale BBP van een land

Leerdoelen

- Je weet  wat het bbp/inwoner is.

- Je kunt het verband tussen het bbp/inwoner en de verdeling van de beroepsbevolking uitleggen.

- Je begrijpt dat de armoedegrens verschilt  naar welvaartgraad.

- Je kunt landen op basis van het bbp/inwoner indelen in vier categorieën. 

Wat betekent de afkorting BBP?

Hoe wordt het gemiddelde inkomen per inwoner in een land genoemd?

1. BBP
2. BBP / hoofd
3. gemiddeld bruto product
4. gemiddeld bruto inkomen

Wat is het nadeel van het gebruik van BBP/inwoner?

2. Verdeling beroepsbevolking: 

Beroepsbevolking = alle mensen die werken tegen betaling + de werklozen

De beroepsbevolking is verdeeld over 3 economische sectoren.

                    Drie economische sectoren

De beroepsbevolking is verdeeld in drie sectoren:

• De primaire sector (landbouw, mijnbouw, visserij)
• De secundaire sector (industrie, ambacht, bouw)
• De tertiaire sector (diensten, zoals handel, verkeer en overheidsdiensten)

Verdeling beroepsbevolking over de 3 sectoren

Wat voor soort land?

Welvaart en de verdeling van de beroepsbevolking

Maak een hoe-hoe zin.

hoe-hoe zin

Hoe hoger de welvaart, hoe meer mensen in de dienstensector werken.

Hoe lager de welvaart, hoe meer mensen in de landbouw werken.

Leerdoelen

- Je weet  wat het bbp/inwoner is.

- Je kunt het verband tussen het bbp/inwoner en de verdeling van de beroepsbevolking uitleggen.

- Je begrijpt dat de armoedegrens verschilt  naar welvaartgraad.

- Je kunt landen op basis van het bbp/inwoner indelen in vier categorieën. 

Van wat voor soort land is het cirkeldiagram hiernaast?

1. Rijk land
2. Arm land
3. niet rijk, niet arm

Waarom werken er in rijke landen weinig mensen in de primaire sector?

De wereld ingedeeld op ontwikkelingsgraad

Je kunt landen op basis van welvaart (rijkdom) en welzijn (levensomstandigheden) indelen in vier groepen:

1. lage-inkomenslanden. 
2. Lage-middeninkomenslanden
3. Hoge-middenkomenslanden
4. Hoge-inkomenslanden 

1. lage-inkomenslanden

De periferie  (armste landen)

- Veel mensen leven onder of rond de armoedegrens. ($1,90 per dag)

- Veel mensen werken in de primaire sector.

- Productiviteit van de landbouw is laag. 

armoedegrens: wat je minimaal nodig hebt om te kunnen leven.

productiviteit: de opbrengst per hectare of dier

2. Lage-middeninkomenslanden

De semiperiferie (rol wereldeconomie neemt toe)

- Veel mensen werken in de secundaire sector 

- Fabrieken maken eenvoudige producten voor winkels in het buitenland

3. Hoge-middenkomenslanden

De semiperiferie (welvaartsniveau ligt hoger dan vorige groep)

- Rol van het land in de wereldeconomie is aanzienlijk.

- Industrie maakt hoogwaardige producten.

- Meer mensen werken in de dienstensector

- Groeiende middenklasse -> consumeert luxeproducten

4. Hoge-inkomenslanden

centrumlanden  (rijkste groep landen)

- Meeste mensen comfortabel leven.

- Productiviteit industrie is hoog vanwege hoge technologie.

- Werken in de tertiaire sector.

Leerdoelen

- Je weet  wat het bbp/inwoner is.

- Je kunt het verband tussen het bbp/inwoner en de verdeling van de beroepsbevolking uitleggen.

- Je begrijpt dat de armoedegrens verschilt  naar welvaartgraad.

- Je kunt landen op basis van het bbp/inwoner indelen in vier categorieën. 

In een rijk land ligt de armoedegrens

1. hoger
2. lager

Waarom ligt de armoedegrens in een arm land lager dan in een rijk land?

Leerdoelen

- Je weet  wat het bbp/inwoner is.

- Je kunt het verband tussen het bbp/inwoner en de verdeling van de beroepsbevolking uitleggen.

- Je begrijpt dat de armoedegrens verschilt  naar welvaartgraad.

- Je kunt landen op basis van het bbp/inwoner indelen in vier categorieën. 

In deze groep werken veel mensen in de industrie, worden de mensen rijken en kunnen meer luxegoederen kopen.
Dit is een:

1. lage-inkomensland
2. lage- middeninkomensland
3. hoge-middeninkomensland
4. hoge-inkomensland

Huiswerk

Lees 4.1

Maak van 4.1 opdracht 2 t/m 4

Landen indelen op welvaart

periferie 

Lage-inkomenslanden. 

- werken vooral in primaire sector

- productiviteit in de landbouw is laag

- veel mensen leven op/onder de armoedegrens

semiperiferie 

Lage-midden inkomenslanden

- rol wereldeconomie neemt toe

- werken vooral in de secundaire sector

- in de fabriek worden simpele producten gemaakt voor de export

semiperiferie 

hoge-midden inkomenslanden

- rol wereldeconomie best groot

- werken vooral in de secundaire sector, maar ook meer in de diensten.

- in de fabriek worden hoogwaardige  producten gemaakt.

centrumland

hoge inkomenslanden

- grootste kans op comfortabel leven

- productiviteit in industrie hoog door robottechnologie

- veel mensen werken in de tertiaire sector