5.1 Vrijheid en onvrijheid

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 5: rechtsstaat

Planning hoofdstuk 5

5.1 Vrijheid en onvrijheid

5.2 Leven in een rechtsstaat

5.3 Macht

5.4 Criminaliteit

5.5 Opgepakt.. en dan?

5.6 Hoe pakken we criminelen aan?

Dit hoofdstuk sluiten we af met een toets + gastles rechtszaak naspelen

Planning

Uitleg 5.1

Aan de slag:
Opdracht maken in je boek

Poster of presentatie maken

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen wat een rechtsstaat is.
• Je kunt het verschil aangeven tussen een autoritaire staat en een dictatuur.
• Je weet wat een democratie is
• Je kunt uitleggen wat censuur is.
  

Door rood licht, dan geen vakantie!

'' In China krijgen alle burgers punten, afhankelijk van hun gedrag. Camera's zien het als je je niet aan de verkeersregels houdt. Je raakt dan punten kwijt. Heb je te weinig punten, dan mag je bijvoorbeeld geen vlieg-of treintickets kopen. ''

Dat is het afgelopen jaar een paar miljoen Chinezen overkomen. President XI Jinping: De bedoeling is betrouwbaar gedrag te belonen en onaangepast gedrag te bestraffen.

Stelling

“Het is goed dat de Chinese overheid mensen punten geeft voor hun gedrag, zodat iedereen zich beter aan de regels houdt.”

Eens of oneens?

Terugblik hoofdstuk politiek:
Nederland is een democratie, leg uit

Kenmerken democratie

Welk recht of welke vrijheid vind jij het belangrijkste?

Wat is een rechtsstaat?

Nederland is een rechtsstaat, een land waar de rechten en plichten

van de burgers en van de overheid zijn vastgelegd én worden

nageleefd.

Deze rechten en plichten zijn in wetten opgeschreven door politici

die wij zelf gekozen hebben. 

Nederland is daarmee een democratische rechtsstaat. 

Niemand staat boven de wet

In veel andere landen heeft de bevolking minder vrijheden. Ken je landen waar dit zo is?

Autoritaire staten

In een rechtsstaat heb je veel rechten en vrijheden. Bijvoorbeeld de vrijheid van meningsuiting, het stemrecht 

en het recht op privacy.

In andere landen zijn er veel minder rechten en vrijheden.

Dit zijn autoritaire staten: landen waarin een kleine groep mensen de macht heeft en de regels bepaalt.

Autoritaire staten

Autoritaire staten hebben wel een parlement, maar daarin

zitten vooral mensen die het met de machthebbers eens zijn.

Verkiezingen zijn vaak niet eerlijk. Er wordt geknoeid met de stemmen.

Dictatuur = strenge autoritaire staten

Een land waar één persoon of een kleine groep de macht heeft. 

 De leiders hebben deze macht zelf gegrepen met behulp van een leger.

Burgers hebben geen vrijheden & rechten.

In autoritaire staten staan machthebbers wel boven de wet.

www.instagram.com

Zou jij vechten voor onze vrijheid?

Kenmerken

In het hoofdstuk media hebben we het gehad over: persvrijheid vs censuur, wat bedoelen we hiermee?

Welke kenmerken van een dictatuur heb je terug gezien in het filmpje?

Saoedi-Arabië:
De koning en zijn familie hebben alle macht

1. Democratie
2. Dictatuur

Noord-Korea:
Bij de nationale verkiezingen gaan alle stemmen naar de politieke partij van de leider.

1. Democratie
2. Dictatuur

Rusland:
Mensen met kritiek op de regering krijgen geen eerlijk proces.

1. Democratie
2. Dictatuur

Nederland:
Je mag de overheid aanklagen als je het niet eens bent met een beslissing.

1. Democratie
2. Dictatuur

België:
Iedereen mag een partij oprichten om mee te doen aan de verkiezingen.

1. Democratie
2. Dictatuur

Cuba:
Je mag in de krant geen slechte dingen schrijven over de overheid.

1. Democratie
2. Dictatuur

Aan de slag

Deel 1: vraag 13a - b - c - d

Deel 2: presentatie/ poster maken

1. Kies twee landen uit 

- rood of oranje 

- donker groen

2. Zoek naar informatie over deze landen. 

- 3 kenmerken van een dictatuur / democratie.

Macht - verkiezingen - rechtspraak - meningsuiting - overheid. Leg dit uit met een voorbeeld.

- 6 weetjes over deze landen

3. Zoek naar een actueel krantenbericht over de landen.

Deze informatie verwerk je in een poster (canva) of presentatie in google presentatie

NB: In de kaart is Marokko niet ingekleurd, het moet oranje zijn (niet vrij).

Kenmerken

Ik weet nu:

• Je kunt uitleggen wat een rechtsstaat is.
  
• Je kunt het verschil aangeven tussen een autoritaire staat en een dictatuur.
  
• Je weet wat een democratie is
  
• Je kunt uitleggen wat censuur is.