Vitaal burgerschap seksuele gezondheid en relaties 2025

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Relaties en seksualiteit

Vitaal burgerschap

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen waarom en welke relaties er tussen mensen zijn.

Sociale wezens

• Sociale wezens hebben contact met anderen nodig. 
• De mens is een sociaal wezen

Persoonlijke relaties

• Gebaseerd op gevoelens van vriendschap en/of liefde

• Persoonlijke relaties heb je met vrienden, familie of partner

• Bij een liefdesrelatie met je partner spelen ook intimiteit en seks een rol.

Functionele relaties

• Gebaseerd op verplichtingen en afspraken
  
• Worden ook wel zakelijke relaties genoemd
• Functionele relaties heb je met je baas, je leraar of je trainer

Eens of oneens? Een naaktkalender op de werkvloer moet kunnen

1. Eens
2. Oneens

Seksuele moraal

• Op welke manier er over seks wordt gedacht, heet: seksuele moraal.
• Opvoeding, geloof, tijd en plaats bepalen de seksuele moraal sterk.
• (sociale) media beïnvloed de seksuele moraal sterk
• Soms is er sprake van een dubbele moraal: voor jongens en meisjes gelden andere normen als het over seks gaat.

Voor jongens en meisjes gelden andere normen als het over seks gaat. Dit heet een dubbele moraal. Kan je hier een voorbeeld bij noemen?

Vitaal burgerschap opdracht 4

Ga naar its learning en open de afsluitende opdracht 4.

Lees de vragen die bij het eerste fragment horen.

We kijken klassikaal naar het eerste fragment.

Trouwen

Verliefd, verloofd, getrouwd

• Het huwelijk wordt gesloten door een trouwambtenaar van de gemeente.
• Bij het huwelijk moeten ook (minstens) twee getuigen aanwezig zijn.
• In het huwelijkscontract zijn rechten en plichten vastgelegd.
• Naast het huwelijkscontract kan er gekozen worden voor symbolische handelingen, zoals: ringen, voor de kerk trouwen enz.

Welke plichten staan er in een huwelijkscontract?

Homohuwelijk

• Sinds 2001 is het homohuwelijk wettelijk mogelijk in Nederland
• Nederland was daarmee het eerste land ter wereld waar mensen van hetzelfde geslacht met elkaar mochten trouwen.
• Veel landen volgden, maar het is nog geen vanzelfsprekendheid in een groot deel van de wereld.

Waarom kan het voor o.a. homo en transgenderpersonen het lastig zijn om uit de kast te komen?

Vitaal burgerschap opdracht 4

Ga naar its learning en open de afsluitende opdracht

Ga naar its learning en open de afsluitende opdracht 4.
Lees de vragen die bij het tweede fragment horen.

We kijken klassikaal naar het tweede fragment. 

Vul de vragen van het eerste fragment zelfstandig in

Waarom is het belangrijk om te weten wat er achter de schermen gebeurt bij pornofilms?

Machtsverhoudingen

• In functionele relaties zijn er machtsverschillen.
• Meestal moet de één de ander gehoorzamen
• Ook in persoonlijke relaties zijn er machtsverschillen: je moet bijvoorbeeld naar je ouders luisteren.
• Ook kunnen er machtsverschillen ontstaan in een liefdesrelatie, bijvoorbeeld door een groot leeftijdsverschil.

Leg uit: een docent heeft andere verwachtingen van jou dan een goede vriend

Verliefd, verloofd, getrouwd

Waarom mochten voetballers op het WK in Qatar niet de regenboogvlag dragen?

Wanneer mag je trouwen?

• Je mag niet met iemand anders zijn getrouwd.
• Je moet weten dát je trouwt: je mag bijv. niet onder invloed zijn.
  
• Je moet 18 jaar of ouder zijn
• Je mag niet trouwen met broer/zus, vader/moeder, opa/oma of eigen kinderen

Waarom mag je denk je alleen boven de 18 trouwen in Nederland?

Waarom is hier sprake van seksueel misbruik?

Welke risico's zijn er verbonden met het versturen van seksueel getinte beelden of berichten?

Portfolio opdracht

Maak op teams portfolio opdrachten

Maak de portfolio opdracht op teams.

Je maakt de opdracht zelfstandig. 

Je hebt tot het einde van de les de tijd
. 

Je kan gebruik maken van internet

Klaar? Overleg de antwoorden met je buurman/buurvrouw.

Let op: niet af is huiswerk.

Leg in je eigen woorden de zin uit: De seksuele moraal verschilt tussen Nederland en Qatar

Liefde, vriendschap en seks

• Bij een liefdesrelatie spelen ook intimiteit en seks een rol.
• 
  

Alimentatie

• Kinderalimentatie: betaalt de niet-verzorgende ouder aan de verzorgende ouder tot de kinderen 18 jaar zijn. Daarna (tot 21 jaar) worden afspraken gemaakt, en kunnen kinderen deze alimenatie ontvangen.
• Partneralimentatie: de ex-partner met het hoogste inkomen betaalt deze aan de ander.
• Van beide soorten alimentatie geldt: hoogte gaat in overleg.

Samenwonen of single?

• Tegenwoordig leven mensen op verschillende manier samen of alleen.
• Bijvoorbeeld omdat je bent geadopteerd of in een pleeggezin woont.
• Of...maar door één van je ouders opgevoed (eenoudergezin)
• Of...een samengesteld gezin.
• Of...een LAT-relatie (Living Apart Together)

Heb jij wel eens meegemaakt dat een homoseksueel of een transgender vervelend werd behandeld?

Leg in je eigen woorden uit wat een SOA is. Hoe kan een SOA voorkomen worden?

Leg in je eigen woorden de begrippen rechten en plichten uit

Trouwen...

• ...in gemeenschap van goederen: alles wat je hebt is gemeenschappelijk bezit
• ...op huwelijkse voorwaarden: voor je huwelijk wordt door een notaris vastgelegd wat van wie is.

Scheiden

• Veel verschillende redenen om te gaan scheiden.
• Huwelijkcontract moet ontbonden worden: hierover moeten afspraken worden gemaakt.
• Belangrijkste afspraken moeten worden gemaakt over de kinderen (Ouderschapsplan en alimentatie)