H8 Criminaliteit KGT

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo k, g, t
• Leerjaar 4

Wie bepaalt wat voor straf iemand krijgt?

1. officier van justitie
2. rechter
3. advocaat

Na deze les kan ik 

• uitleggen welke doelen straffen heeft
•  uitleggen waarom we nu anders straffen dan vroeger
• uitleggen welke straffen er zijn 
• uitleggen wat de overheid doet om recidive te voorkomen
• uitleggen wat de reclassering doet
• je mening uitleggen over straffen  

Met straf kan je een aantal doelen bereiken 

• Wraak en vergelding 
• Genoegdoening
• Afschrikking dader
• preventie (voorkomen) 
• Beveiliging van de samenleving 
• Handhaven van de rechtsorde
• Voorkomen van eigeninrichting (eigen rechter spelen)
• Heropvoeding dader (resocialisatie) 

Uitleg

Straffen vroeger en nu 

Tot 11e eeuw : geen wetten over straffen. Wraak  belangrijkste doel 
12e tot 19e eeuw: er kwamen rechters. Afschrikken (lijfstraffen in het openbaar) 

Na 19e eeuw: afschaffen doodstraf en publieke lijfstraffen

Na Tweede Wereldoorlog: resocialisatie belangrijkste doel 

Uitleg

Welke straffen zijn er in Nederland?

Hoofdstraffen 

• geldboete (niet betalen = gevangenis) 
• hechtenis: vrijheidsstraf voor overtredingen, korter dan 1 jaar. In Huis van Bewaring. 
• gevangenisstraf: vrijheidsstraf voor misdrijven 
• taakstraf  

Bijkomende straffen

Altijd in combinatie met hoofdstraf
Bijvoorbeeld: rijbewijs innemen of  afkicken 

uitleg

Maatregelen 

Doel is samenleving beschermen voor dader en/of dader tegen zichzelf beschermen 

• TBS (terbeschikkingstelling) als dader (deels) ontoerekenigsvatbaar is. Duurt 2 jaar kan door artsen worden verlengd. 
• Ondertoezichtstelling door voogd (bij jongeren) 

Een andere maatregel 

Geld dat verdiend is met criminele activiteiten terugbetalen. 

Uitleg

Voorwaardelijke straf 
Rechter kan een deel of hele straf voorwaardelijk geven. 
De dader krijgt dan pas straf als hij binnen een proeftijd weer de fout in gaat. 

Rechten slachtoffers  

• Spreekrecht tijdens rechtszaak (bij ernstige misdrijven) 
• Recht op aanvragen schadevergoeding
• Slachtofferhulp 
  
• Recht op informatie over de zaak 

Uitleg

Louis krijgt 3 jaar gevangenisstraf waarvan 2 voorwaardelijk. Hoelang moet hij de gevangenis in?

Wat voor een straf is een geldboete

1. Hoofdstraf
2. Bijkomende straf
3. Maatregel
4. Voorwaardelijke straf

Wat is het doel van gevangenisstraf?

Wat is het doel van TBS?

Recidive 
iemand valt na een eerdere veroordeling opnieuw terug in crimineel gedrag. 

Oorzaken recidive: 

• in de gevangenis geen resocialisatie maar 'asocialisatie'
• samenleving accepteert geen ex-gedetineerden 
• minder of geen contact familie/vrienden 

Uitleg

Reclassering 
helpen en begeleiden verdachten en veroordeelden om herhaling van strafbaar gedrag te voorkomen 

Taken reclassering 

• schrijft verslag over verdachte voor OvJ en rechter 
• ondersteuning in gevangenis 
• toezicht uitvoering werkstraffen 
• nazorg bij vrijlating uit gevangenis 

Uitleg

Noem een oorzaak voor recidive

Welke taak van de reclassering voeren Tony en Albert uit?

Geef je mening
'In Nederland worden te lichte straffen gegeven'

https:

Welk grondrecht wordt geschonden door openbare lijfstraffen of de doodstraf?

Ben je voor of tegen de doodstraf?

VOOR

TEGEN