Een democratie kan zonder rechtstaat zijn omdat een democratie zich richt op het uitvoeren van de wil van het volk via het kiesstelsel. Dit houdt niet noodzakelijkerwijs in dat de rechten van de individuele burger worden gerespecteerd of dat er sprake is van rechtszekerheid en onafhankelijke rechterlijke macht.
Een rechtstaat kan niet zonder democratie omdat een rechtstaat zich juist richt op het garanderen van de rechten van de individuele burger en het naleven van de wet. Dit vereist echter dat er sprake is van een democratisch systeem waarbij de wil van het volk kan worden uitgevoerd en waarbij er sprake is van verantwoordelijkheid en controle van de staat en haar instellingen. Zonder democratie zou er geen mechanisme zijn om de staat en haar instellingen te controleren en te houden aan de rechten van de burger.