2.4 De economische wereldcrisis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Planning van de les

• Leerdoelen paragraaf 2.3
• 2.4: De economische crisis 
• Maak 2.4: 1 t/m 5  

Leerdoelen 2.3 en 2.4

Je kunt uitleggen dat immigratie belangrijk is voor de geschiedenis van de Verenigde Staten.

Je kunt uitleggen wat een vrijemarkteconomie is.  

Je kunt uitleggen hoe in 1929 in de VS een economische crisis ontstond

• Vraag en aanbod!
• Welk economisch systeem past daarbij?
• Vrijemarkteconomie, dat wil zeggen...
• Vrije markt voor goederen,
  diensten en arbeid
   
• American dream, werkelijkheid?
• In Europa sociale wetten
• In de VS niet of minder.

The American Dream?

• Wat is de American
  Dream?
• Veel immigranten trekken naar de Verenigde Staten
• Maar is die droom nog wel haalbaar voor iedereen?
  
• Juist in Amerika zijn er grote verschillen tussen arm en rijk...

                      

Immigranten

Veel immigranten: American Dream, hoop op 

betere toekomst, aanwezigheid goud, zilver,

landbouwgrond, armoede en hongersnood in 

Europa.  

Democratie

• Parlementaire democratie
• Gekozen president
• Grondwet
• Algemeen kiesrecht
• Staten mogen veel zelf beslissen
• Uitsluiting van mensen die niet kunnen lezen 

       bij de verkiezingen

Vrijemarkteconomie

• De wet van vraag en aanbod 
• Geen overheidsbemoeienis
• Vrijheid 
• Consument is belangrijk
• Winst 
• Concurrentie
• Weinig steun voor mensen met pech
• Nauwelijks sociale wetten

2.4 Economische Wereldcrisis  

vanaf 1929

"Stel je voor: morgenochtend log je in op je bank-app. Je saldo is ineens bijna niks meer waard. Het geld waar je voor hebt gewerkt, gespaard, misschien zelfs cadeautjes van kreeg… weg.

Wat zou jij doen? Hoe zou je je voelen? En wat zou er in Nederland gebeuren denk je?"

In 1929 gebeurde er iets dat hier best op lijkt. Mensen dachten dat de toekomst alleen maar beter zou worden. Ze kochten spullen op afbetaling, belegden in aandelen en banken leenden maar door.

Iedereen dacht: ‘Rijk worden is makkelijk! Alles groeit toch alleen maar!’

"De crisis van 1929 was niet zomaar een dipje. Het veranderde de wereld:

→ Mensen verloren vertrouwen in geld, banken en zelfs in regeringen.

→ Nieuwe politieke leiders kregen kans om op te staan… soms met hele gevaarlijke ideeën.

→ En uiteindelijk leidde deze crisis mede tot de spanningen die uitmondden in de Tweede Wereldoorlog.

Aan het eind van deze les kan je..

• Je kunt uitleggen hoe in 1929 in de Verenigde Staten een economische crisis ontstond
  
• Je kunt uitleggen welke gevolgen deze crisis wereldwijd had
  
• Je kunt uitleggen wat de New Deal inhield.

Migrant Mother 

• Florence Owens Thompson (1903-1983)
• Fotografe: Dorothea Lange (1895-1965)
• 1936
• Florence was op weg van Oklahoma naar   Californië, in de hoop om daar werkt te   vinden. Onderweg heeft zij zich   aangesloten bij een groep erwtenplukkers   (pea-pickers). Naam voor laagopgeleiden   in VS. 
• Schaamte voor de foto's. 

Opdracht 1 (5 a 10 minuten)

Deze foto heet The Migrant Mother en is gemaakt in 1936

- Zoek uit wie er op de foto staat en door wie de foto is gemaakt

- In welke context of periode is deze foto gemaakt

- Wat denk je dat de fotograaf met deze foto wilde zeggen?

SCHRIJF JE ANTWOORDEN IN JE SCHRIFT

Migrant Mother 

• Florence Owens Thompson (1903-1983)
• Fotografe: Dorothea Lange (1895-1965)
• 1936
• Florence was op weg van Oklahoma naar   Californië, in de hoop om daar werkt te   vinden. Onderweg heeft zij zich   aangesloten bij een groep erwtenplukkers   (pea-pickers). Naam voor laagopgeleiden   in VS. 
• Schaamte voor de foto's. 

Roaring Twenties

• In de VS ging het geweldig in de jaren '20. 

• Veel mensen kochten spullen met een lening. 

• Ook aandelen 

2.4 - De economische wereldcrisis

Planning van de les

• Leerdoelen paragraaf 2.3
• 2.4: De economische crisis 
• Maak 2.4: 1 t/m 5  

Klaar? --> Maak opdracht 8. óf start alvast met P6. 

Huiswerk volgend week maandag: 2.4 1 tm 5 

Leerdoelen 2.3 en 2.4

Je kunt uitleggen dat immigratie belangrijk is voor de geschiedenis van de Verenigde Staten.

Je kunt uitleggen wat een vrijemarkteconomie is.  

Je kunt uitleggen hoe in 1929 in de VS een economische crisis ontstond

Vrijemarkteconomie

• Presidenten in de jaren '20 grote voorstanders van kapitalisme.
  
• Ondernemingen veel vrijheid en rechten
• Weinig overheidsbemoeienis 
  
• De ongelijkheid in de samenleving groeit: rijken worden rijker.

Maar toen.... 

• Gouden toekomst voor alle Amerikanen blijkt een illusie.
• Geld geleend voor landbouw (mechanisatie)
• Te veel voedsel
• Prijsdaling
• Boeren én banken in de problemen, waarom?
  
• Veel (luxe) kopen op afbetaling, → Veel schulden waren
  
• Sterk vertrouwen in aandelen, vaak gekocht met geleend geld.

Beurskrach en crisis

• Zwarte Donderdag 24 oktober 1929: beurskrach
• Verkoop aandelen → Koersen dalen → meer verkoop
• Bedrijven en banken gaan failliet: grote werkloosheid
• Schulden aandelen kunnen niet worden afbetaald
• Banken failliet
• Daling van de handel zorgt voor een economische wereldcrisis.

Veel succes!

AAN DE SLAG!

Wat?	Maken: vraag 2 t/m 4 op blz. 88
Waarom?	Zo begrijp je de leerdoelen beter
Hoe?	Lees de teksten, maak de vragen
Hulp?	Rood: stilte, geen vragen Oranje: stilte, je mag vragen stellen Groen: zachtjes overleggen
Klaar?	Werken aan een ander vak

Armoede en ellende

• Veel mensen geen werklooshiedsuitkering
• Velen zijn dakloos geworden omdat ze hun huis niet meer konden afbetalen
• Daklozen eindigen in sloppenwijken die spottend Hoovervilles genoemd
• Opvatting Republikeinse president Hoover: wachten tot de economie zich hersteld, geen overheidsingrijpen.

New Deal, new hope? 

• Eerst: vrijemarkteconomie dus niet ingrijpen
• Problemen lossen NIET vanzelf op
• In 1932: Franklin Roosevelt gekozen als president van de Verenigde Staten.
• Hij komt met het programma New Deal.
• Strenge regels subsidies banken 
• Subsidie landbouw (minder produceren)
• Beter betalen arbeiders
• Werkgelegenheidsprojecten
• Iets herstel, werkloosheid tot na 1940.

De inhuldiging van Franklin Delano Roosevelt als president van de Verenigde Staten in 1933. 

De Amerikaanse New Deal was een omvangrijk sociaal en economisch hervormingsprogramma van de Amerikaanse president Franklin Delano Roosevelt om de Verenigde Staten uit het slop van de Grote Depressie te trekken.

Vertel eens..

• Hoe ontstond in 1929 in de Verenigde Staten een economische crisis?
• Welke gevolgen had deze crisis wereldwijd?
• Leg uit wat de New Deal inhield.

Extra filmpjes en uitleg