AK 6 Vulkanen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

AK 6 Vulkanen 

Leerdoel

• Aan het einde van de les kunnen jullie uitleggen hoe een vulkaan ontstaat.
• Je kent drie verschillende soorten vulkanen.
• Je weet waar veel vulkanen te vinden zijn.
• Je weet uit welke onderdelen een vulkaan bestaat.
• Leerlingen in hun schrift 3 kenmerken van de 3 soorten vulkanen op laten schrijven 

Wat weten jullie al over vulkanen?

Hoe ontstaat een vulkaan?

• Vulkanen ontstaan door de beweging van aardplaten. 
• Wanneer deze platen botsen of uit elkaar bewegen, kan magma naar het aardoppervlak stromen en een vulkaan vormen.
• Let op alleen bij platen die tegen elkaar botsen en er 1 onder de ander loopt kan je vulkanen krijgen. Dit kan alleen als er een continentale plaat (land) en oceanische plaat (zee) tegen elkaar aan komen. 
• Je hebt veel soorten vulkanen die op ook op verschillende manieren ontstaat. 
• Als aardplaten uit elkaar bewegen ontstaat er ruimte, waardoor de magma (vloeibaar gesteente) naar boven komt en hierdoor krijg je een vulkaan uitbarsting.  

Hoe ontstaat een vulkaan?

• Tot slot kan een vulkaan ontstaan door heen hotspot.
• Op sommige plekken op aarde is de mantel heel (rode stuk) heel heet. Hierdoor stijgt het op en krijg je vulkanen.
•  Naarmate de plaat beweegt komt er een nieuw stukje grond boven de hete 'hotspot' en krijg je een nieuw vulkaan en de oude vulkaan dooft uit, want krijgt geen magma meer. 

We hebben de volgende soorten vulkanen: 

1. Spleet vulkaan
2. Schildvulkaan 
3. Stratovulkaan

Soorten vulkanen - Spleetvulkaan

• Spleetvulkaan
  
• Aardplaten schuiven uit elkaar.
• Een erg explosieve uitbarsting
• Meestal in de oceaan bij een Mid-oceanische rug. 
• Dit is een plek in de oceaan waar twee platen uit elkaar bewegen. 
• Alleen in IJsland heb je dit op land. 

Schildvulkaan

Schildvulkaan 

• Zijn vlak
• De lava is heel dun, waardoor hij met weinig geweld uitbarst.  
• Deze vulkanen ontstaat door een hotspot of mid-oceaanrug 

Bij subductie….

1. Schieten twee platen omhoog
2. Schuiven twee platen langs elkaar
3. Duikt de ene plaat onder de andere plaat

Tekst

De aardplaat smelt niet, alleen de bovenste laag smelt een beetje. Het gesteente in de mantel smelt wel. De aardplaat brengt namelijk water mee naar beneden en dat water verlaagt de smelt temperatuur het gesteente in de mantel en dit zorgt ervoor dat het gesteente smelt en omhoog borrelt  

Stratovulkaan

• Bij subductie ontstaan de explosieve stratovulkanen.
• Dus als een aardplaat onder een andere aardplaat schuift krijg je een strato vulkaan 
• Als een stratovulkaan  uitbarst, kan de krater instorten.
• Dit is de meest voorkomende en bekende soort vulkaan.
• De vulkaan is erg explosief en gevaarlijk.
• Hoe meer tijd er tussen twee  uitbarstingen zitten hoe explosiever de volgende uitbarsting zal zijn, doordat de vulkaan steeds meer druk op bouwt, naarmate de tijd verstrekt. 

Convergent: subductie

Explosief: Stratovulkaan

Vorming stratovulkaan

Magma

De rode vloeistof dat heel heet is in in de vulkaan. (in de vulkaan heet dit magma buiten de vulkaan noemen we het lava) 

Kraterpijp

De plek waar de magma naar bovenstroomt 

Magmakamer

De plek waar magma zich verzameld en druk opbouwd.

Lava

De rode vloeistof dat heel heet is in in de vulkaan. (in de vulkaan heet dit magma buiten de vulkaan noemen we het lava) 

Gas en as

Komt vrij bij de uitbarsting van een vulkaan

Magmakamer

Lava

Gas en as

Kraterpijp

Krater

Wat zijn de gevaren van een vulkaanuitbarsting?

• Gevaren:
• rondvliegende stenen
• lava
• slachtoffers
• giftige gassen
• modderstromen 
• verwoesting landbouwgrond
• verwoesting natuur en gebouwen

Gunstige gevolgen:

• Vruchtbare bodem
• Vulkanen trekken veel toeristen 
• Ze leveren tufsteen op. Een zachte staan waar je  huizen van kan maken 

Waar zijn vulkanen te vinden?

Vulkanen zijn te vinden op plekken waar aardplaten samenkomen, zoals de Ring of Fire rond de Grote Oceaan en de Atlantische oceaan.

Maar dus ook bij hotspots. 

Leerdoel

• Aan het einde van de les kunnen jullie uitleggen hoe een vulkaan ontstaat.
• Je kent drie verschillende soorten vulkanen.
• Je weet waar veel vulkanen te vinden zijn.
• Je weet uit welke onderdelen een vulkaan bestaat.

Nabeschouwing

Ga naar Kahoot.it en doe mee met de Kahoot. We doen hem in teams. 

(Ak p2 deel 2 klas 1)