grapje moet kunnen, toch?

• Mentorles
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 2

1. Wanneer vind jij een grapje te ver gaan?

2. Wat voel je zelf als een grapje te ver gaat voor jou? En hoe merk je dat aan iemand anders?

3. Wat kun je doen als je merkt dat een grapje niet meer leuk is?

4. Wat maakt het vaak zo moeilijk om een grens aan te geven als er een grapje over je wordt gemaakt?

Samen lachen is gezond!

Samen lachen is hartstikke gezond en het verbindt mensen. Door te lachen maak je een geluk hormoon aan en voel je je ook echt beter. Ook verbindt het mensen, als je namelijk samen over iets kan lachen dan zit je op één lijn en begrijp je elkaar.

Dat geeft een goed gevoel. Samen lachen is dus heel gezond.

Lachen is gezond

1. Verlaagd de bloeddruk
2. Bij lachen komt endorfine vrij, het zelfde hormoon als bij het eten van chocola
3. Mensen die meer lachen zijn aantrekkelijker
4. Met 10 minuten lachen verbrand je 50 calorieën

Maar let op… lachen kan ook buitensluiten!
Lachen is natuurlijk hartstikke leuk! Maar let op, lachen kan ook bedoelt of onbedoeld iemand buitensluiten.

Stel je voor:
Je loopt ergens binnen en achter je hoor je ineens gegiechel. Als je je omdraait zie je een groepje dat duidelijk aan het lachen is. Als een van hen dan ook nog eens heel duidelijk naar jou kijkt en je weet waar het over gaat (en ze je niet bij de grap betrekken)…

Hoe zou dat dan voelen?
Wat denken jullie?

TIP: Laat hier eventueel ruimte voor persoonlijke ervaringen/ verhalen. Je kunt er naar vragen of juist zelf (eerst) een persoonlijk voorbeeld noemen om een veilige sfeer te bewaken.

Maak jij wel eens grapje waarmee je
iemand per ongeluk kwetst?

Dit gebeurt me zo vaak!!!

Best wel vaak...

Af en toe...

Nee nog nooit!

Er is wel eens een grapje over mij gemaakt, dat ik niet leuk vond

ja

nee

Als iemand een grapje maakt over zichzelf, mag jij dat ook doen.

Mee eens

Niet mee eens

Soms heb ik niet in de gaten dat mijn grapje of opmerking over iemand, diegene erg veel pijn doet.

Eens

Een beetje mee eens

Niet mee eens

Een klasgenoot maakt een opmerking/grapje over je naam

😒🙁😐🙂😃

Vind jij dat homo's tegen een grapje moeten kunnen?

Eens

Oneens

Heb jij wel eens een situatie meegemaakt waarin een "grapje" te ver ging en daardoor overkwam als pesten/discriminatie?

JA

NEE

Wanneer vind jij een grapje te ver gaan?

Wat kun je doen als je merkt dat een grapje niet meer leuk is?

Wat voel je zelf als een grapje te ver gaat voor jou? En hoe merk je dat aan iemand anders?

Wat maakt het vaak zo moeilijk om een grens aan te geven als er een grapje over je wordt gemaakt?

Hoe kan de leraar hierbij helpen? Wat is volgens jou de rol van de leraar?

Uitlachen en pesten

Wanneer is een grap dan pesten, of begint het daarop te lijken?

• Als er sprake is van een machtsverschil (grap ‘omlaag’, uitleg volgt bij slide 17)
• Als de intentie van de grap is om opzettelijk te kwetsen
• Als de grappen steeds over een zelfde persoon gaan
• Als het (te) vaak of heel regelmatig gebeurt

Zijn er regels voor grappen?
Er zijn in principe geen ‘regels’ voor het maken van grappen. Wel wordt er gezegd dat grappen die (zoals bij de vorige slide benoemd) gemaakt zijn om te kwetsen niet echt een positief effect hebben. Tuurlijk lachen er wel mensen om maar het is eigenlijk niet zo okay en best lelijk.

Een goede grap is een grap omhoog wordt gezegd. Dat betekent dat je grappen maakt over situaties of personen die op een hoge positie staan. Met humor kun je namelijk goed tegen de gevestigde orde aan schoppen. Je kunt dan heel kritisch zijn en dat verpakken in een goede grap.

Denk aan grappen over het koningshuis of Lubach die de politiek op de hak neemt. Dat zijn grappen over mensen met veel macht, we noemen dat een grap “omhoog”.  

Wat vind jij belangrijk om af te spreken met de klas om het leuk te houden voor iedereen? Hoe zorg je samen voor een veilige sfeer?

Hoe kun je deze afspraken levend houden met je klas, gedurende het schooljaar?

Nou nou, het was maar een grapje hoor!
Een grap mag nooit als excuus gebruikt worden om gewoon iets lelijks te zeggen.
De intentie van een grap is ontzettend belangrijk. Je kan heus wel kritisch zijn met een grap en dat kan dat soms best tegen het randje zitten. De beste grappen ‘schuren’ ook altijd wel een beetje.

Maar sommige mensen maken een grap met een lelijke intentie. Ze komen er dan soms mee weg door te zeggen ‘oh…het was maar een grapje’. Het kan dan lastig zijn hier goed op te reageren.  

Als iemand zegt stop of op een andere manier aangeeft dat hij het niet leuk vindt, dan stop ik met grapjes maken etc.

Afgesproken

Niet afgesproken

Hmmm, volgens mij ging dat niet helemaal lekker...

Toch is het belangrijk als een grap of opmerking het niet zo goed voelt, er nog eens over na te denken. Misschien heb je zelf een grap gemaakt die niet lekker aankwam of stond je erbij.

Bedenk dan bij jezelf dat je er altijd op kan terugkomen. Het is nooit te laat om te leren en om je twijfels uit te spreken! Je kan altijd bij degene checken tegen wie de grap of opmerking was of die het als kwetsend heeft ervaren.

Als dat zo is, dan voelt diegene zich juist wél gezien en door jou gesteund. En je mag ook best van je fouten leren, dat is helemaal niet zo erg!