H1 Organismen leven samen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

H1 Organismen leven samen...

Leerdoelen

- Je kent de 4 rijken van het leven

- Je kent de verschillen tussen de cellen v/d 4 rijken

- Je kent de onderdelen van een cel

lesprogramma

- korte uitleg

- opdracht

- afsluiter

We gaan naar de cellen van de 4 rijken kijken...

Waarom? 

- Alle organismen bestaan uit cellen!

- Als je goed kijkt naar de cellen, dan weet je met welk type organisme je te maken hebt!

Bij welk rijk horen de cellen op het plaatje?

1. dieren
2. planten
3. schimmels
4. bacterien

Bij welk rijk horen de cellen op het plaatje?

1. dieren
2. planten
3. schimmels
4. bacterien

Afsluiting klei-opdracht

- Draai het plaatje om, zodat het niet meer zichtbaar is

- Loop door het lokaal naar een cel van een klasgenoot

- De leraar geeft aan naar welke type cel jij gaat lopen!

Maak jezelf startklaar!

Succesvolle leerlingen beginnen goed aan de les:

- boeken

- jas uit

- telefoons weg

- wees rustig

Hoofdstuk 1: organismen leven samen

1.1 Organismen indelen

Leerdoel:

- je kunt een organisme in het juiste rijk indelen
(op basis van de cellen)

lesprogramma

- korte quiz (vorige les)

- uitleg celbiologie

- opdrachten 1.1

Welk organisme heeft geen celkern?

1. dieren
2. planten
3. schimmels
4. bacterien

Welke organismen hebben een celwand?

1. dieren
2. planten
3. schimmels
4. bacterien

In welke organismen vind je een vacuole?

1. dieren
2. planten
3. schimmels
4. bacterien

Uitleg celbiologie...

- Verschillende afbeeldingen

- Welke onderdelen?

- Functie van die onderdelen?

TIPS

- Leerlingen die hoge cijfers halen luisteren meestal goed naar de uitleg van de leraar.

Kenmerken van een levend wezen (organisme)

1. ademen

2. voeden

3. uitscheiden

4. waarnemen

5. bewegen

6. groeien

7. voortplanten

Kenmerken van een levend wezen (organisme)

Alle organismen bestaan uit cellen!

Verschillende plaatjes van cellen...

animatie

foto van spiercellen: spierweefsel

foto van de cellen van de huid: huidweefsel!

schematische tekening!

Cellen

- KLEIN

- Bekijken door microscoop

- Alle organismen bestaan uit cellen

- Een groepje cellen met dezelfde functie: WEEFSEL

Huidweefsel

Cel-onderdelen

- Dierlijke cel

- Celmembraan: dun vliesje om de cel, geeft bescherming

- Celkern: regelt alles wat in de cel moet gebeuren

- Cytoplasma: vloeistof binnen in de cel, bevat de voedingsstoffen

Cel-onderdelen

- Plantaardige cel

- Celwand: muurtje om de cel voor stevigheid

- Vacuole: water-opslag

- Bladgroenkorrels: vangen licht op en maken energie!

TIPS

- Succesvolle leerlingen (met hoge cijfers) gaan meestal direct met hun opdrachten bezig.

- Leerlingen die direct met hun opdrachten bezig gaan, hebben meestal tijdens de les al hun huiswerk af...

Opdrachten 1.1

maak in je werkboek de volgende opdrachten:

1 tm 11

Maak jezelf startklaar!

Succesvolle leerlingen beginnen goed aan de les:

- boeken/laptops

- jas uit

- telefoons weg

- wees rustig

Oefenen op biologiepagina.nl

- ga naar biologiepagina.nl

- selecteer vmbo3

- kies: ordening en evolutie 

Ordening & evolutie

- Bas 1: indeling in de 4 rijken

- verzamel hier de info om jouw schema in te vullen!

In welk rijk hebben de organismen geen celkern?

1. bacterien
2. schimmels
3. planten
4. dieren

In welk rijk hebben de organismen een vacuole?

1. bacterien
2. schimmels
3. planten
4. dieren

Ordening & evolutie

- Bas 1: uitleg onderdelen cel, plant en dier

Kunnen dieren energie halen uit het zonlicht?

1. Ja, want...
2. Nee, want...
3. hun cellen hebben cytoplasma
4. hun cellen hebben geen bladgroenkorrels

Ordening & evolutie

- Bas 7: indeling van het dierenrijk

- Bas 8: gewervelden 

Uit hoeveel afdelingen bestaat het dierenrijk?

1. 2
2. 4
3. 6
4. 8

Waarom horen kwallensoorten bij de afdeling holtedieren?

1. leeft in het water
2. heeft een skelet
3. heeft een schelpje
4. heeft tentakels met netels

Waarom horen slakkensoorten bij de afdeling weekdieren?

1. heeft geen skelet
2. heeft een skelet
3. heeft een schelpje
4. heeft tentakels met netels

Gewervelden: wat is een verschil tussen vogels en reptielen?

1. warmbloedig/koudbloedig
2. eieren
3. ruggengraat
4. longen

Gewervelden: wat is een verschil tussen zoogdieren en vogels?

1. warmbloedig/koudbloedig
2. eieren
3. veren/haren
4. longen

Zelf kijken!

Microscopie...

- Maak een duo!

- Pak een microscoop

- Korte instructie!

- Bekijk een preparaat

- Teken de cellen

- Wijs de onderdelen aan!

Bot-weefsel