4.4 Horen H/V en V

• Nask / Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

4.4 Horen - les 1

Vandaag 

1. Voorkennis activeren
   
2. Geluid
3. De bouw van je oor
4. Gehoortest
5. Trillingen en frequentie
6. Zelfstandig werken
7. Afsluiting

Aan het eind van 4.4 kun je:

• Vertellen hoe geluid ontstaat en welk soort geluidsbronnen er zijn
  
• De onderdelen van het oor benoemen en de daarbij behorende functies;
  
• Vertellen waarmee je trillingen zichtbaar kunt maken
  
• Vertellen wat frequentie is
• Vertellen wat frequentiebereik is en de frequentie berekenen
  
• Uitleggen wat geluidsnelheid is, wat tussenstof hiermee te maken heeft en geluidsnelheid berekenen 
• Uitleggen waarom muziekinstrumenten gestemd moeten worden en wanneer je hoge en lage tonen bij een muziekinstrument hebt.   
• Een schermopname met behulp van knipprogramma als plaatje opslaan. 

Wat weet je over:
horen en geluid?

Geluid

• Geluid bestaat uit trilling in de lucht
• De trillingen kunnen komen van natuurlijke geluidsbronnen

zoals bijvoorbeeld het ruisen van de zee, wind, regen of onweer

• Óf van kunstmatige geluidsbronnen (door de mens gemaakt)

zoals bijvoorbeeld muziekinstrumenten of telefoons

De bouw van het oor

Welk onderdeel hoort niet bij je uitwendige oor?

1. De oorschelp
2. Het slakkenhuis
3. De gehoorgang

Wat is het kleinste botje in je lichaam?

1. Aambeeld
2. Boor
3. Hamer
4. Stijgbeugel

Trillingen zichtbaar maken

Trillingen

• Geluid bestaat uit trillingen 
• Een trilling is een beweging die zich steeds herhaalt
• Deze trillingen kun je als golven zien

Hoeveel trillingen zie je in de afbeelding?

1. 1
2. 3
3. 6
4. 12

Frequentie

• De frequentie is het aantal trillingen per seconde
• De frequentie van een trilling meet je in hertz (Hz)

Welke eenheid hoort bij de grootheid
frequentie?

1. Decibel
2. Hertz
3. Geluidssterkte
4. km/h

Zelfstandig werken

• Lezen 4.4 tot en met het kopje "Frequentie als formule?"
  
• Maken opdracht 1 t/m 5 in Vita online

Noem 1 of 2 dingen die je vandaag geleerd hebt.

Afsluiting

Huiswerk: 

• Lezen 4.4 tot en met het kopje "Frequentie als formule?"
  
• Maken opdracht 1 t/m 5 in Vita online

4.4 Horen - les 2

Vandaag 

1. Herhaling bouw van het oor
2. Herhaling hertz
3. Frequentiebereik
4. Richtinghoren
5. Verplaatsing van geluid
6. Zelfstandig werken
7. Afsluiting

Aan het eind van 4.4 kun je:

• Vertellen hoe geluid ontstaat en welk soort geluidsbronnen er zijn
  
• De onderdelen van het oor benoemen en de daarbij behorende functies;
  
• Vertellen waarmee je trillingen zichtbaar kunt maken
  
• Vertellen wat frequentie is
• Vertellen wat frequentiebereik is en de frequentie berekenen
  
• Uitleggen wat geluidsnelheid is, wat tussenstof hiermee te maken heeft en geluidsnelheid berekenen 
• Uitleggen waarom muziekinstrumenten gestemd moeten worden en wanneer je hoge en lage tonen bij een muziekinstrument hebt.   
• Een schermopname met behulp van knipprogramma als plaatje opslaan. 

Stijgbeugel

Hamer

Evenwichtsorgaan

Slakkenhuis

Buis van Eustachius

Trommelholte

Oorschelp

Gehoorzenuw

Oorsmeerkliertjes

De bouw van het oor

Leg in eigen woorden uit wat hertz (Hz) betekent

Wat wordt berekend in het sommetje op de afbeelding?

1. Het aantal trillingen per uur
2. Hoe hard een geluid klinkt
3. Het aantal trillingen per seconde
4. Het aantal zenuwen in je oor

Frequentie

• Frequentie was het aantal trillingen per seconde. Dit gaf je aan in hertz
• Hoe hoger het aantal hertz is, hoe hoger het geluid.
• Hoe lager het aantal hertz is, hoe lager het geluid.

Frequentiebereik

Richtinghoren

Verplaatsing van geluid

• Geluid gaat van een geluidsbron naar je oren. Je hoor geluid alleen als er een tussenstof is. 

Je ziet verderop een boom omvallen.
Na 2 seconden hoor je de dreun.
Bereken de afstand.

1. ongeveer 700 meter
2. ongeveer 500 meter
3. ongeveer 200 meter
4. Dit is niet uit te rekenen

Echo

Je staat voor een diepe put en roept erin.
Je hoort een echo van jezelf na 4 seconden.
Hoe diep is de put?

1. ongeveer 700 meter
2. ongeveer 1400 meter
3. ongeveer 350 meter
4. ongeveer 1000 meter

Zelfstandig werken

• Lezen 4.4 vanaf het kopje "Frequentiebereik" tot het einde
• Maken 4.4 opdracht 6 t/m 8 in Vita online

Je kunt de snaar van een gitaar strakker of losser maken. Dit noem je "stemmen". Hoe zorg je ervoor dat een gitaarsnaar een hogere toon krijgt?

Afsluiting

Huiswerk: 

• Lezen 4.4 vanaf het kopje "Frequentiebereik" tot het einde
  
• Maken 4.4 opdracht 6 t/m 8 in Vita online