les 2 biologie van de honingbij

Basiscursus Bijenhouden les 2

Georganiseerd door Imkervereniging Enschede
Leraar: Stephanie Eidhof
Literatuur: “ Honingbij en Bijenvolk”; Marie José Duchateau en Mari van Iersel.


1 / 26
next
Slide 1: Slide
BiologieBeroepsopleiding

This lesson contains 26 slides, with interactive quiz, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 120 min

Items in this lesson

Basiscursus Bijenhouden les 2

Georganiseerd door Imkervereniging Enschede
Leraar: Stephanie Eidhof
Literatuur: “ Honingbij en Bijenvolk”; Marie José Duchateau en Mari van Iersel.


Slide 1 - Slide

Biologie van de honingbij

  • Wat bloeit en groeit er nu?
  • Anatomie van de honingbij
  • Van ei tot bij
  • Paring
  • Koninginnenstof
  • Was
  • Propolis

Slide 2 - Slide

Wat bloeit en groeit er nu?

Slide 3 - Slide

Anatomie: Kop en borststuk

Bekijk met een loep en zoek op:
  • Twee grote facetogen
  • Drie kleine puntogen
  • Twee antennen
  • Tong
  • Kaken
  • Twee grote voorvleugels
  • Twee kleine achtervleugels
  • Voorpoten met antennenreiniger
  • Achterpoten met pollenkorfje

Slide 4 - Slide

                 Darmkanaal
Honingmaag met ventiel: transport van nectar
Ventielkleppen: filteren ook de nectar
Vaten van Malpighi: nierbuisjes
Nierfunctie, het verwijderen 
van afvalstoffen

Slide 5 - Slide

Bloedsomloop en zenuwstelsel
Open circulatie met hemolymfe: transport van voedingsstoffen en afvalstoffen
Touwladdervormige zenuwstreng: doorgeven signalen

Slide 6 - Slide

Ademhalingsstelsel

Tracheeënstelsel voor transport van zuurstof en koolzuurgas

Slide 7 - Slide

Eierstokken koningin
  • Twee eierstokken (2x150 eistrengen): in hoogseizoen dagelijks tweeduizend eitjes 
  • Zaadblaas voor jarenlange opslag van de zaadcellen
  • Koningin kan zelf bepalen of ei wordt bevrucht of niet: onbevrucht ei ⇨ dar
    bevrucht ei ⇨ werkster 
  • Werkster: 2 tot 12 eistrengen

Slide 8 - Slide

Ontwikkeling van ei tot bij
  • Kleine (werkster) cellen (5.3 mm)
 ⇨ bevrucht ei ⇨ werkster, tenzij…

  • Grote (darren) cellen (6.9 mm)
⇨ onbevrucht ei ⇨ dar

  • Koningin meet met haar voorpoten de celgrootte!




Slide 9 - Slide

Ei ⇨ larf 
Ontwikkelingsduur ei: 
3 dagen, liggen in voedersap
Werkster: 3 dagen voedersap, daarna voedersap + stuifmeel + honing

Slide 10 - Slide

Larf ⇨ voorpop ⇨ pop ⇨ uitkomen

na 21 dagen

Slide 11 - Slide

Raam gesloten werksterbroed. 
Let op de regelmaat en voer.
Hoeveel bijen komen hier binnenkort uit?
± 400 bijen per dm2. Een raam is 7 dm2. 

Raam met gesloten darrenbroed. Wat valt op in vergelijking met het werksterbroed?
Gesloten broed
na 24 dagen

Slide 12 - Slide

Larf ⇨ koningin
Bevrucht ei kan zich ontwikkelen tot werkster of tot koningin, afhankelijk van het larvale voedsel.
Toekomstige koninginnen krijgen koninginnengelei gedurende het hele larvale stadium

na 16 dagen

Slide 13 - Slide

Slide 14 - Video

Paring
Koninginnen na ±6 dagen op bruidsvlucht
Koningin paart met ± 20 van de snelste en sterkste darren welke daarna sterven 
.
Terug van bruidsvlucht met bevruchtingsteken
Uitvliegen bij 20 graden C

Slide 15 - Slide

Koninginnenstof: feromonen


  • Voeren en verspreiding van koninginnenstof door hofstaat
  • Verhindert opkweek tot nieuwe koninginnen 
  • Verhindert eileg door werksters 
  • Heeft een positieve invloed op de algehele activiteit van de werksters

Slide 16 - Slide

Werkster
Zomer
Aantal: 30.000-60.000
Levensduur: 4-6 weken
Winter
Aantal 10.000-20.000
Levensduur: 5-8 maanden
Huisbij eerste 21 dagen: poetsen, larven voeren, wasproductie, wachtbij
Haalbij vanaf 21 dagen: nectar, stuifmeel, propolis, water




Dar

Zomer
Aantal: 2.000
Levensduur: 4-5 weken
Spermaleverancier
 


 Koningin
 

Aantal: 1
Levensduur: 4-5 jaar
Eilegster


Slide 17 - Slide

Slide 18 - Slide

Stuifmeel essentieel voor:

  • Larvale ontwikkeling
  • Ontwikkeling van voedersapklieren
  • Opbouw van eiwit / vetlichaam ⇨ winterbij
  • Koninginnengelei




Voedersapklieren                                              eiwit / vetlichaam                             voedseluitwisseling

Slide 19 - Slide

Wasproductie
Ontwikkeling wasklieren na 12 dagen ⇨ ratenbouw (suikers als grondstof)


wasplaatjes

Slide 20 - Slide

Propolis
Propolis ⇨ hars van bomen en planten 
voor het dichten van gaten en kieren

Slide 21 - Slide

Wachtbij / soldaat

Elke kolonie heeft een specifieke nestgeur



Bij gevaar produceert de wachtbij een alarm-feromoon en soldaten vallen de indringer aan

alarmferomoon komt vrij

Slide 22 - Slide

Kijk goed naar bovenstaande foto, welke onderdelen van het bijenvolk zie je hier?

Slide 23 - Slide

Wat is niet zichtbaar op deze afbeelding
A
Eitjes en larven
B
Stuifmeel en honing
C
Darrenbroed
D
Werksterbroed

Slide 24 - Quiz

Huiswerk

Slide 25 - Slide

Slide 26 - Video