13. 19 juni: Herhaling 2

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Op tafel:

• laptop
• map
• pen
• Handboek

Welkom vwo 3

• Jas uit en over je stoel. 
  
• Tas van tafel.
• Oortjes en telefoon in je tas. 

Starten met 10 minuten NUMO

Inlog vergeten?

gebruikersnaam: leerlingnummer: 123456

wachtwoord: j123456

Vandaag donderdag 19 juni: 

• Numo: al gedaan
• Nog 2 dagen voor de deadline van NUMO!
• Herhaling
• Recensieresultaat

Periode 2 

Oefenboek	Handboek
Hst 3 Perspectief B , D, F*	Taalgebruik- hst 23 Verhalen - hst 9
Hst 6 Taal en identiteit A, B, E, F*	Taal & Cultuur - hst 16 Taalgebruik- hst 1-6 + 8-10 Verhalen en gedichten - hst 10
Tekstvorm recencie	Taalgebruik - hst 1-6 + 8-10, 13 Verhalen en gedichten - hst 3, 4, 8, 9, 10

Vandaag herhalen we wat paars is

F*: zelfstudie

En NUMO!

Wat je zegt, ben je zelf (hst 6A)

Startopdracht

Schrijf het antwoord op:

1. Wat is een sociolect?
   
2. Wat is een neologisme?
   
3. Wat is codeswitchen?
4. Wat is het verschil tussen een taal en een dialect? 

Begrippen

• sociolect: taalvariant die afwijkt van de standaardtaal en die gebruikt wordt door een bepaalde sociale groep, bijvoorbeeld jongeren of wetenschappers.
• jongerentaal: sociolect dat door jongeren gebruikt wordt.
• straattaal: informele mengtaal die vooral door jongeren van verschillende culturen en achtergronden op school en op straat gesproken wordt en die sterk afwijkt van de standaardtaal.

Begrippen

fantasietaal: nieuwe taal, bedacht door het schrijven van fictie.

neologisme: nieuwgevormd woord in een bestaande taal: kijkfile, ramptoerisme en plofkip

Taal blijft hetzelfde

Doordat het gestandaardiseerd wordt

>> Standaardnederlands

• Maar ook dan veranderen talen nog steeds en worden de wijzigingen steeds opnieuw opgenomen in woordenboeken en grammatica's. 
• En soms verandert de standaardtaal door dialecten (een regionale taalvariant). Taal: een (standaard)taalvariant die over meerdere regio's is verdeeld.

• codeswitchen: Het mengen van verschillende talen tijdens het spreken. Tijdens het codeswitchen pas jij je taal aan de situatie of aan je gesprekspartner aan. 

Fragment

>> Kijkvraag: Hoeveel dialecten hoor je? 

Fragment

>> Hoeveel dialecten hoor je? 

Beeldtaal (hst 3B)

Opdracht 

Schrijf het antwoord op: 

1. Wat is beeldtaal?
   
2. Waarom gebruik je beeldtaal?
   
3. Hoe heten de soorten beeldtaal die er zijn? 
4. Wat is een infographic? 

Vraag: Wat is beeldtaal? En waarom gebruik je het? 

Antwoord: 

• 1. Je communiceert niet met woorden of zinnen, maar met een beeld. Een beeld is een plaatje.
• 2. Je gebruikt beeldtaal om de tekst te versterken of duidelijker te maken.
• 3. Illustratief
  
• 3. Functioneel

illustratief beeld

• Het plaatje verduidelijkt de boodschap, maar zonder tekst begrijp je het plaatje niet. 
• Het plaatje is voor extra. 

functioneel beeld

• Het plaatje (beeld) heeft een eigen boodschap. 
• Het plaatje is noodzakelijk. 

Vraag

Is de afbeelding hier functioneel of illustratief? 

Het is een afbeelding van de kaft van een boek bij vragen over het boek.

• Illustratief 

Vraag

Is de afbeelding hier functioneel of illustratief? 

Het is een afbeelding van een gedicht met tekst en beeld. Tip: lees het gedicht. 

• functioneel (de vliegen)

Wat is een infographic? 

Een manier van functioneel beeld.

Het is een combinatie van beeld en tekst om een complex onderwerp uit te leggen.

Infographic

Wat is het tekstdoel van deze infographic?

• informeren (over hoe je gezonder aan de slag kunt in Almere)

Infographic

Stel je wilt inwoners van Almere informatie geven over hoe zij gezonder kunnen leven. Wat voor informatie geef je? 

• Je kunt 4 verschillende dingen zeggen: zie elke icoon. 

Recensie

Inleiding: samenvatting boek + aantrekkelijk schrijven

Kern: Literaire informatie geven

Slot: oordeel = mening + argument 

Laatste deel van de vorige les. 

Kern: literaire kenmerken

Perspectief

Thema

Personages

Tijd & Ruimte

Achtergrondinformatie schrijver

Tijd: wanneer speelt het verhaal zich af?

moderne tijd (nu), middeleeuwen, prehistorie, toekomst

Hoe weet je in welke tijd het verhaal afspeelt? Telefoons, vliegende schotels, typerende kleding, beroepen

Ruimte: waar speelt het verhaal zich af?

Op school, thuis, in een klein dorpje in Frankrijk, op de maan

Beschrijf meerdere locaties die belangrijk zijn in een verhaal. 

Opdracht: Beschrijf de tijd en ruimte van het leven van jouw ouders. Schrijf 4 zinnen in totaal. 

Tijd & Ruimte

Kern: literaire kenmerken

Perspectief

Thema

Personages

Tijd & Ruimte

>> Video kijken

Kijkvraag: Straks beschrijf je elk literair kenmerk 

Kern: literaire kenmerken

Perspectief > personaal perspectief

Thema

Personages

Tijd & Ruimte

Kijkvraag: Geef van elk kenmerk hierboven minstens 2 zinnen. Gebruik als perspectief 'personaal perspectief'.  

Begrippen uit deze les

sociolect, straattaal, neologisme, codeswitchen, dialect

beeldtaal, illustratief, functioneel, infographic, 

Recensie + literaire kenmerken

Wat je zegt, ben je zelf

Taalvariant --> wanneer de taal van elkaar verschilt, maar het nog steeds verstaanbaar is. 

Dialect --> regionale taalvarianten. 

Sociolect --> sociale taalvarianten. 

Taalidentiteit --> de taal die je spreekt, is een onderdeel van wie jij bent. 

Standaardnederlands --> het nieuwe AN. 

Codeswitchen --> het aanpassen van de taal aan de situatie of gesprekspartner.