9.4 Ziek (les 3)

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Welkom!

Ga zitten volgens de plattegrond

Pak je spullen en iPad erbij

Login bij LessonUp

Welke soort cellen zijn verantwoordelijk voor ons afweer?

Vertel het verschil tussen antistof en antigeen

Hoe genees je? (2)

Antistofcellen: WBC die antistoffen maken.

1. Ziekteverwekker komt in lichaam.
2. Ziekteverwekker heeft een specifiek antigeen (lichaamsvreemd).
3. Antistofcellen maken juiste antistof tegen dit antigeen.
4. Antistoffen koppelen en schakelen ziekteverwekkers uit.
5. Vreetcellen sluiten ze in en vernietigen ze.

Lichaamseigen/vreemd

Antigenen: herkenningseiwitten aan buitenkant van een cel.

• Lichaamseigen - eigen lichaamscellen.
• Lichaamsvreemd - ziekteverwekkers.

Op iedere antigen past slechts één specifieke antistof.

Toetsvraag: Veel mensen slikken bij koorts paracetamol. Deze stof zorgt ervoor dat de hypothalamus weer de normale lichaamstemperatuur aangeeft.
De koorts zakt dan.
Word je door paracetamol ook sneller beter? Leg uit.

9.4 Ziek (les 3)

Bedenk alvast een antwoord op de volgende vraag:

Wat houdt vaccineren in?

Leerdoel 1

Je kan aan het einde van de les...

• Vertellen wat geheugencellen zijn en wat hun functie is
• Vertellen wat immuniteit is en wanneer je immuun bent
• Uitleggen wat vaccinaties, passieve en actieve immuniteit zijn.

Bron: 9.4 'wat gebeurd er als je ingeent wordt '

Geheugencellen

Het antigeen wordt gebruikt om de bijpassende antistofcel te vinden. Zie het als een soort sleutel en slot.

Deze antistofcel wordt geactiveerd. en gaat zich heel vaak delen.

De vele antistofcellen splitten nu tot plasmacellen en geheugencellen.

Geheugencellen

Geheugencellen 'onthouden' dat er ooit een besmetting is geweest van de ziekteverwekker waardoor hij is geactiveerd.

Omdat deze cellen, en dus je immuunsysteem, dit nu weten, ben je immuun. 

Geheugencellen zorgen voor immuniteit. Wat houdt dat in?

Er zijn twee soorten immuniteit. Wat is het grote verschil en hoe komt dat? (overleg met buur)

Vaccins

Vaccins zijn ontworpen om het lichaam, voordat je bent besmet, al te leren hoe ze om moeten gaan met een ziekteverwekker. 

Het is een vorm van actieve immunisatie omdat er geheugencellen worden gemaakt. Bij vaccinaties worden de antigenen ingespoten van de ziekteverwekkers. 

Vaccinatie zorgt dus voor immuniteit. Hoe werkt een vaccin eigenlijk dan?

Het Covid-19 vaccin zorgt voor immuniteit tegen corona. Wat voor soort immuniteit is dat?

1. Actieve immuniteit
2. Passieve immuniteit

Meisjes in Nederland krijgen een prik tegen het HPV-virus. Wat voor soort immuniteit levert dat op?

1. Actieve immuniteit
2. Passieve immuniteit

Je bent gebeten door een hond. Als je niets doet loop je grote kans om tetanus te krijgen. Je krijgt daardoor altijd van de huisarts een prikje. Wat voor immuniteit levert dat op?

1. Actieve immuniteit
2. Passieve immuniteit

De griepprik zorgt voor actieve immunisatie. Toch moeten veel mensen met verhoogde gezondheidsrisico's elk jaar een griepprik halen. Leg dit uit.

Leerdoel 2

Orgaandonatie

• Orgaanafstoting
• Afweerremmers

Bron: 9.4 'wanneer schakel je de afweer uit '

Chronisch ziek

Sommige ziektes zijn niet te genezen. Deze worden chronisch genoemd.

Het verkrijgen van een donororgaan kan soms een oplossing geven. Soms moet je voor de rest van je leven medicijnen slikken.

Aan de slag!

Maken:

18 t/m 25 + nakijken.

Klaar? In stilte even iets voor jezelf doen op de iPad.