10.4 Zuur-basereacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

6.4 Zuur-basereacties

Wat moet je kennen en kunnen?

• Je kunt uitleggen wat er gebeurt bij een zuur-basereactie.
• Je kent een aantal zuur-basereacties.
• Je weet welke deeltjes zuur of basisch zijn.
• Je kunt zelf een zuur-basereactie opstellen.

Waterstof-chloride

Zwavel-zuur

Fosfor-zuur

Salpeter-zuur

HCl

HNO₃

H₂SO₄

H₃PO₄

Wat is de naam van het zuur: HAc

Hydroxide

Oxide

Ammoniak

Carbonaat

NH₃

-OH^-

-O^2-

-CO₃^2-

Wat is een eigenschap van een base?

1. Base kan een H+ opnemen
2. Base kan een H+ afstaan

Vraag 

Zoutzuur en natronloog laat je met elkaar reageren.

Welke ionsoorten zijn er in zoutzuur aanwezig?

Welke ionsoorten zijn er in natronloog aanwezig?

Welke ionsoorten reageren met elkaar?

Zoutzuur en natronloog laat men met elkaar reageren.

Welke ionen reageren met elkaar?

Noteer de zuur-base reactie tussen H+ en OH-. Er ontstaat een neutrale stof

Zoutzuur en natronloog laat men met elkaar reageren.
Welke ionsoorten zijn na de reactie nog aanwezig?

Zuur-basereacties/neutralisatie

Base nemen de H⁺ op die het zuur afstaat.

Als er even veel H+ wordt opgenomen als afgestaan zal de oplossing neutraal worden. (pH = 7)

Naast de H+ en de base zijn er ook andere ionen die niet meedoen. Dit zijn tribune ionen. Deze veranderen niet van fase of vorm.

Zuur-basereacties/neutralisatie

Als ik 1 druppel verdunde base in een vat vol geconcentreerd zuur doe zal de pH niet 7 worden.

Toch worden er een aantal deeltjes geneutraliseerd. Daarom wordt het neutralisatie genoemd.

Zuur-basereacties in stappen

Stap 1: Schrijf alle ionen/stoffen op die meedoen.

Stap 2: Kijk welk stof zich als zuur gedraagt en welk stof zich als base gedraagt.

Stap 3: Schrijf de reactie op en maak hem kloppend (als het nodig is).

Stap 4: Kijk ook of de tribune-ionen nog met elkaar kunnen reageren en bijv. een onoplosbaar zout kunnen vormen.

Hoe kun je controleren of er een
zuur-base reactie heeft plaats gevonden?
(toetsvraag)

Mierenzuur reageert met natriumoxide. Leg uit of dit wel of geen zuurbase reactie is

Citroenzuur reageert met kaliumnitraat. Leg uit of dit wel of geen zuur/base reactie is

Kalk is calciumcarbonaat. Als je kalk weg laat halen met schoonmaakazijn spreek je dan van een neutralisatie reactie?

Zoutzuur reageert met magnesium. Hierdoor verdwijnt het zuur. Leg uit of er hier sprake van een neutralisatie reactie is ?

Toepassing zuur-base reacties

• ontkalken
• neutraliseren van ammoniak uit mest in veestallen
• tegengaan verzuring van grond
• kunstmest maken

Meest voorkomende zuur basereacties

Zoutzuur neutralisatie:

Neutralisatie van ammoniak:

Ontkalkingsreactie:

Verzuringsbestrijding

Schrijf de zuurbase reactie op

Zoutzuur met kalk (CaCO3) 

Azijnzuur (HAc) met natronloog

Doe het zelfstandig op papier.

Je hebt 10 minuten daarna bespreken we het.

Klaar? Maak de opgaven van het boek paragraaf 4

10.4 Zuur-basereacties

Wat moet je kennen en kunnen?

• Je kunt uitleggen wat er gebeurt bij een zuur-basereactie.
• Je kent een aantal zuur-basereacties.
• Je weet welke deeltjes zuur of basisch zijn.
• Je kunt zelf een zuur-basereactie opstellen.