PO Histragram Het pungelhuis
Het pungelhuis
Samen hfst 23 lezen
blz. 92 t/m 96
1 / 27
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavo, havo, vwoLeerjaar 1
This lesson contains 27 slides, with interactive quiz, text slides and 2 videos.
Lesson duration is: 50 minItems in this lesson
Het pungelhuis
Samen hfst 23 lezen
blz. 92 t/m 96
Slide 1 - Slide
Ik zag niks in de spiegel, maar m'n wang voelde alsof-ie rood gloeiend was, Ik had een klap in m'n gezicht gekregen. Zoals je wel eens in een film ziet. Het klonk heel echt.
De hele middag was ik in de bibliotheek geweest. De medewerker van de bieb, een man met een enorme buik en een grijze paardenstaart, had gezegd dat hij geen boeken had over de botersmokkel. Als ik er echt meer over wilde weten, moest ik in oude kranten kijken. Kranten tussen 1950 en 1970, want dat waren de hoogtijdagen, zei hij.
'Ga je een spreekbeurt houden over smokkelen?'
'Zoiets,' zei ik. 'Waar liggen de oude kranten?'
'Je bent niet helemaal van deze tijd, hè. Die staan natuurlijk online. Heb je een laptop bij je?' Hij liet me een website zien waarop je oude kranten kon zoeken.
Ik snapte eerst niet hoe het werkte, maar hij wilde het wel uitleggen. 'Eigenlijk is dat mijn werk niet, hoor,' zei hij erbij. 'Als ik aan elk kind moet uitleggen hoe alles werkt, heb ik er een dagtaak bij.'
23
Slide 2 - Slide
Hij deed voor wat ik allemaal kon invullen en aanklikken. Ik werd een beetje afgeleid door zijn vingers. Echt, die waren zo dik dat het een wonder was dat hij kon typen.
'En ik maar denken dat jongen mensen tegenwoordig zo handig zijn met computers.' Hij liep terug naar de balie. Z'n paardenstaart zwiepte heen en weer.
Ik typte 'botersmokkel' in en de jaartallen en drukte op Z O E K E N. Eerst gebeurde er niks, maar opeens verscheen een lijst met krantenartikelen.
Het was een kort stukje en ging over een kraaienpotenfabriek van Theo K. Precies zoals Imke had verteld. Blijkbaar was het groot nieuws in die tijd, want ook een andere krant schreef erover. En in een Amsterdamse krant stond een interview met een douanier:
SMOKKELAAR OP VLUCHT
IN VOET GESCHOTEN
IN VOET GESCHOTEN
Slide 3 - Slide
'
'Heel Zuid-Brabant wordt erdoor geterroriseerd. Ze gooien de kraaienpoten
met weckflessen, met kisten vol over de weg. Je kunt er niets tegen doen.
De chauffeur haalt een hendel over en hup, daar gaat weer een bak. Als je
dertig kilometer rijdt kun je eromheen manoeuvreren. Dan gaat de smok-
kelaar er vandoor met honderddertig. Schaterend van het lachen.'
Die douaneman zei dat het een poging tot doodslag was als je kraaienpoten strooide, maar dat er gelukkig nog nooit een dodelijk ongeluk was gebeurd door een kraaienpoot.
Ik snapte wel dat het spannend was, dat smokkelen.
DOUANE IS VOL HAAT
TEGEN KRAAIENPOTEN
TEGEN KRAAIENPOTEN
Slide 4 - Slide
'
las ik.
En:
GEPANTSERDE SMOKKELAUTO'S
RAZEN 'S NACHTS OVER DE GRENS
BERUCHTE SMOKKELWAGEN
RAAST WEER DOOR VERSPERRING
HEEFT DOUANE DE ECHTE
'SPOOKAUTO' - OF NIET ?
Slide 5 - Slide
Er was ook een artikel over een vrachtauto die dwars door de deuren van een schuur was gereden om aan de douane te ontsnappen. Echt, ik weet niet waarom m'n vader zo moeilijk doet. Ik had wel in die tijd willen leven. De vrachtauto had vierduizend kilo boter geladen, en de douane had de laadplek omsingeld. Ze hadden zelfs een oude auto, gevuld met zandzakken, voor de schuur gezet. De vrachtauto schoof 'm zo opzij en ging ervandoor, met een deel van het tuinhek op de bumper. De douane heeft niet geschoten, omdat dat mensenlevens zou kosten.
Ik downloadde de artikelen op m'n laptop. Toen zocht ik nog op 'Pungelhuis Orpel'. Er verscheen één klein berichtje in het Oost-Brabants Nieuwsblad.
In Orpel heeft de politie afgelopen dinsdag een inval gedaan in de smederij aan
de Grensweg, beter bekend als het Pungelhuis. De eigenaar, Piet A., werd ervan
verdacht op grote schaal kraaienpoten te produceren en te verkopen aan
smokkelaars. De politie heeft echter geen ongeregeldheden aangetroffen.
POLITIE-INVAL IN 'PUNGELHUIS'
Slide 6 - Slide
'
Heb je gevonden wat je zocht?' De biebman stond ineens nast me en keek mee op m'n scherm.
Ik voelde me rood worden. 'Eh, ja, ik denk dat ik wel genoeg heb,' zei ik en ik klapte mijn laptop dicht.
'Weet je,' zei hij, en hij keek om zich heen, 'we houden er in Orpel niet zo van. De boel weer oprakelen. Hoe meer ge in de stront roert, hoe harder het gaat stinken, zeggen we hier.'
Ik dacht aan onze buiten-wc. 'Wat gaat er dan stinken"'
'Er zijn dingen gebeurd. Tussen families, zelfs binnen families. Het klinkt achteraf allemaal wel leuk en spannend, die botersmokkel, maar er zijn doden gevallen, en mannen belandden soms voor maanden in de gevangenis. Er was een jongen uit Orpel die voor het eerst ging smokkelen. Zeventien was hij, hij had zich laten overhalen om ook een keer de grens over te gaan en een centje bij te verdienen. Eén keer. omdat hij niet wilde onderdoen voor z'n maten. Hij werd geraakt bij een schietpartij. Dood. Zijn ouders hebben er nooit over kunnen praten.'
De biebman was even stil. 'Je kunt het verleden beter laten rusten.'
Slide 7 - Slide
Om halfzes kwam ik thuis.
'Waar was je?' vroeg m'n vader.
'Gewoon. Huiswerk maken met Anastazja,' zei ik. 'In de bieb.'
'O, dat is wel heel erg bijzonder,' zei hij.
'Hoezo?'
'Anastazja was hier, ze fietste langs om een boek op te halen.'
'Ja, maar daarna kwam ze naar de bieb.'
Hij keek me aan en schudde z'n hoofd. 'Je liegt, Ole. Je staat hier gewoon keihard te liegen tegen me. Ongelooflijk.'
'Moet jij nodig zeggen.'
'Hoezo" Hoezo "moet ik nodig zeggen"?
En toen ... pats ... sloeg hij me in m'n gezicht. Even zag ik sterretjes, net als in een stripverhaal en ik wist niet of ik moest lachen of huilen.
Slide 8 - Slide
M'n vader zakte op de keukenstoel, liet z'n krukken vallen en sloeg z'n handen voor z'n gezicht. 'O, wat heb ik gedaan, wat heb ik gedaan ...'
'Ik bloed niet, hoor.'
M'n wang gloeide, maar deed niet echt pijn. Ik denk dat m'n moeder woest zou zijn geweest op m'n vader. Ze heeft het altijd over geweldloze communicatie.
Hij was stil nu, maar zat nog steeds met z'n handen voor z'n gezicht, voorovergebogen. Ik maakte koffie en zette een mok voor hem neer.
'Dank je,' zei hij zacht. En toen: 'Het spijt me zo, Ole. Ik weet niet hoe ik dit goed moet maken. Was je moeder er maar.'
Dat zou nog negenenveertig dagen duren.
'Zullen we dan maar gaan koken?' zei ik.
Hij heeft niet meer gevraagd wat ik de hele middag had uitgespookt.
Slide 9 - Slide
Waar denk je aan bij pungelaars en botersmokkel
Slide 10 - Mind map
Slide 11 - Video
Botersmokkelvlog
Slide 12 - Slide
Botersmokkelvlog
Stap 1 Vorm een groepje van 3 of 4 personen
Stap 2 Verdiep je in de achtergrond (filmpjes, boek)
Slide 13 - Slide
anderetijden.nl
Slide 14 - Link
Slide 15 - Video
Botersmokkelvlog
Stap 1 Vorm een groepje van 3 of 4 personen
Stap 2 Verdiep je in de achtergrond (filmpjes, boek)
Stap 3 Bedenk HOE de smokkelactie in beeld wordt gebracht.
Mooiste is als de smokkelactie net wel/net niet door
de commiezen (= douaniers) wordt gedwarsboomd.
Spanning en sensatie mensen!
Slide 16 - Slide
Botersmokkelvlog
Eisen aan de vlog:
- De vijf w’s & h* moeten duidelijk blijken uit het verhaal,
- door gesproken tekst of uit het beeldmateriaal.
- Vlog moet tussen de 1 en 3 minuten lang zijn.
- Eind 2e geschiedenisles van deze week af.
*wie, wat, waar, wanneer, waarom & hoe
Slide 17 - Slide
Slide 18 - Slide
Botersmokkel histagram
Slide 19 - Slide
Botersmokkel histagram
Stap 1 Je werkt als duo aan deze opdracht.
Stap 2 Verdiep je in de achtergrond (filmpjes, boek)
Slide 20 - Slide
Botersmokkel histagram
Stap 1 Je werkt als duo aan deze opdracht.
Stap 2 Verdiep je in de achtergrond (filmpjes, boek)
Stap 3 Bedenk HOE de botersmokkel in beeld wordt gebracht.
Stap 4 Maak keuzes
Slide 21 - Slide
Slide 22 - Slide
Botersmokkel histagram
Stap 4 Maak keuzes
- Wat wordt er gepost?
- Wie plaats de histagrampost: wie, wat, waar, wanneer?
- Waarom wordt de histagram gepost?
- Welke reacties worden er gepost & waarom?
Slide 23 - Slide
Botersmokkel histagram
Eisen aan de histagram:
- De vijf w’s & h* moeten duidelijk blijken uit de posts,
- het beeldmateriaal en
- de personages
- Duidelijke meningen van voor- en tegenstanders.
- Eind 2e geschiedenisles van deze week af.
*wie, wat, waar, wanneer, waarom & hoe
