H5.4 + 5.5

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• WO
• vwo
• Leerjaar 4

H5.4 + H5.5 

Voorwaarden aantekeningen

Meeschrijven / meetypen

Zie ik je wat anders doen op de laptop, 1 waarschuwing, volgende keer in de tas

Programma

Quiz

Leerdoelen

Uitleg H5.4

Uitleg 5.5

Filmpje 

Voor alle verzorgingsstaten geldt dat ze gebaseerd zijn op twee belangrijke waarden. Welke waarden zijn dat?

1. Gezondheid, gelijke kansen.
2. Werkgelegenheid, solidariteit.
3. Solidariteit, gelijke kansen.
4. Vrijheid, gelijkheid.

I. Onderadvies draagt bij aan kansengelijkheid in het Nederlandse onderwijs.
II. Een brede brugklas van vmbo/havo/vwo leidt tot minder kansenongelijkheid in het Nederlandse onderwijs.

1. I is juist, II is onjuist.
2. I is onjuist, II is juist.
3. I en II zijn beide juist.
4. I en II zijn beide onjuist.

I. Mantelzorg is een voorbeeld van hoe zorg georganiseerd wordt in een participatiesamenleving.
II. Mantelzorg past bij het confessionalisme.

1. I is juist, II is onjuist.
2. I en II zijn beide juist.
3. I en II zijn beide onjuist.
4. I is onjuist, II is juist.

Aan het einde van les kan ik...

H 5.5 Sociale Zekerheid

• het verschil uitleggen tussen sociale voorzieningen en sociale verzekeringen. Binnen de sociale verzekeringen kan ik vervolgens met behulp van voorbeelden het verschil uitleggen tussen volksverzekeringen en werknemersverzekeringen.
  
• uitleggen waarom het Nederlandse stelsel van sociale zekerheid (met toeslagen, sociale verzekeringen, sociale voorzieningen, positieve discriminatie en emancipatiebeleid) is gebaseerd op solidariteit.
  
• benoemen en beschrijven met welke 4 uitdagingen het stelsel van sociale zekerheid in Nederland te maken krijgt.
  
• benoemen op welke manieren de overheid probeert de sociale zekerheid betaalbaarheid te houden.

H 5.4 Gezondheidszorg

• met correct gebruik van de benodigde begrippen uitleggen hoe het zorgstelsel en de zorgverzekering in Nederland werkt.
  
• uiteenzetten welke voor- en tegenargumenten er zijn in de discussie over marktwerking in de zorg.
  
• uitleggen welke dilemma´s en ontwikkelingen (innovatie, vergrijzing, leefstijl) we te maken krijgen op het gebied van gezondheidszorg.

Zorg is een sociaal grondrecht

Overheid zorgt voor toegankelijke zorg voor iedereen.

Betaald via belastingen, premies en verplichte zorgverzekering.

Solidariteitsprincipe: iedereen draagt bij.

Basisverzekering + evt. aanvullende verzekering.

Vanaf 18de

Betaal je zelf:

- premie: maandelijks bedrag om uw zorgverzekering actief te houden.

-eigen risico: betaalt u de eerste € ... van de zorgkosten zelf.

Zorgtoeslag voor lage inkomens.

vanaf 18 jaar

Wat wordt onder het ‘solidariteitsprincipe’

1. Via belastingen en premies een bijdrage leveren aan de zorgkosten van jezelf en chronisch zieken en mensen met een beperking.
2. De burger draagt via mantelzorg bij aan de zorg van anderen.
3. Via belastingen en premies een bijdrage aan de zorgkosten voor jezelf en anderen betalen.
4. De overheid draagt zorg voor alle zorgkosten.

Markt en overheid: wie heeft de regie?

Zorgverzekeraars maken prijsafspraken met ziekenhuizen.

Regels: iedereen toegang tot zorg (gereguleerde marktwerking).

Voorstanders:

- Efficiënter, kortere wachttijden.

- Meer keuzevrijheid.

Tegenstanders:

- Kwaliteit onder druk.

- Te snel ontslagen.

- Meer onnodige behandelingen.

Iedereen in Nederland moet verplicht een zorgverzekering hebben. Deze zorgverzekering betaal je door:

1. zorgpremie, een inkomensafhankelijke bijdrage via je loon en de premie WIA.
2. de premie WIA, loonbelasting en een eigen risico.
3. de zorgpremie en een inkomens-afhankelijke bijdrage via je loon.
4. de zorgpremie, een inkomens-afhankelijke bijdrage en een eigen risico.

Ontwikkelingen

Meer ouderen  = meer zorg nodig.

Minder mensen beschikbaar om in de zorg te werken.

Innovatie: handig of duur?

Sneller, efficiënter.

Soms duurder, dus niet altijd vergoed.

Leefstijl en zorgkosten

Welvaartsziekten: ongezond eten, weinig bewegen.

Preventieakkoord: roken, suiker, alcohol terugdringen.

Solidariteit in de zorg betekent ook dat je betaalt voor mensen die ongezond leven.

Wat is het socialezekerheidsstelsel?

Belasting en premies ->

- Uitkeringen

- Voorzieningen

- Toeslagen

Doel: bestaanszekerheid

Systeem is inkomensafhankelijk

Hoe hoger je inkomen, hoe meer je bijdraagt

Systeem is inkomensafhankelijk

=Progressieve belastingen: hoge inkomens betalen meer percentage

I. Mensen die meer gebruikmaken van het socialezekerheidsstelsel betalen daar ook meer aan mee.
II. Alle sociale voorzieningen en sociale verzekeringen noemen we het socialezekerheidsstelsel.

1. I is juist, II is onjuist.
2. I is onjuist, II is juist.
3. I en II zijn beide juist.
4. I en II zijn beide onjuist.

Werknemersverzekering

Alleen voor werknemers

Betaald door werknemer én werkgever

Voorbeelden:

- WIA: bij langdurige ziekte

- WW: bij ontslag – afhankelijk van werkjaren en laatstverdiend loon

Volksverzekering

Iedereen met inkomen betaalt premie

Afhankelijk van bruto-inkomen

Voorbeelden:

- AOW: vanaf 67 jaar, als je 15e-67e in Nederland hebt gewoond

Sociale voorzieningen

Algemene bijstand: als je nooit hebt gewerkt of geen recht op WW 

Sociaal minimum: minimumbedrag voor levensonderhoud

Bijzondere bijstand: voor extra kosten

Als iemand die werkloos is geweest een betaalde baan vindt, gaat hij er financieel soms nauwelijks op vooruit. Wat is de belangrijkste reden daarvoor?

1. Omdat hij dan geen AOW meer hoeft te betalen.
2. Omdat ov niet langer gratis is.
3. Omdat de ziekenhuiskosten niet langer worden vergoed.
4. Omdat het minimumloon nauwelijks hoger is dan een WW-uitkering met toeslagen.

Uitdagingen voor het stelsel

Vergrijzing en ontgroening

- Mensen leven langer, minder kinderen

Flexibilisering arbeidsmarkt

- meer zzp'ers en minder loondienst

Blijvende afhankelijkheid

- werken is minder inkomsten dan uitkeringen

Misbruik/fraude

-bewust en onbewust verkeerde informatie

Mogelijke oplossingen

1. AOW-leeftijd verhogen
   
2. Stimuleren van vast werk
   
3. Kortere uitkeringsduur
   
4. Sollicitatieplicht bij werkloosheid
   
5. Begeleiding door UWV (omscholing)
   
6. Betere controle