Voedingsstoffen 2024-2025

• Schoonheidsverzorging
• MBO
• Studiejaar 4

Voedingsstoffen

Voedingsstoffen

Heb jij vanmorgen ontbeten?

JA

NEE

Was dit ontbijt "gezond"?

JA

NEE

Wat heb jij vandaag al gedronken?

WATER

THEE

KOFFIE

ZUIVEL

ANDERS

Vitaminen

Vita = leven

Biokatalysatoren:

Stoffen die de levensprocessen gunstig beïnvloeden zonder zelf te veranderen.

Hulpstof

Welke vitaminen kennen jullie?

Soorten vitaminen

In water oplosbaar:

• B
• C

In vet oplosbaar:

 

• A
• D
• E
• K

Hyper - en hypovitaminose

Hypervitaminose:

• Teveel aan vitamines

Hypovitaminose:

• Tekort aan vitamines

Vitamine A

Werking:

• Anti-keratiniserend 
• Reguleert en normaliseert de talgklier werking
• Aanmaak schildklierhormoon

Provitamine A = caroteen/ bèta caroteen

Vitamine B

Werking:

• Belangrijk voor het zenuwstelstel
• B12: aanmaak rode bloedcellen en zenuwcellen

Vitamine C

Werking:

• Antioxidant
• Aanmaak collageen
• Vorming van tussenstof
• Bevordert wondgenezing
• Stimuleert vorming van rode bloedcellen

Vitamine D

Werking:

• Opbouw botten
• Vorming tanden en kiezen

Provitamine D = ergosterol

Vitamine E

Werking:

• Antioxidant
• Stimuleert doorbloeding van de huid
• Beschermt bloedvaten

Vitamine K

Werking:

• Zorgt voor de bloedstolling
• Zorgt er voor dat de lever protrombine kan vormen

Vitaminen: hoe zat het ook alweer?

Wat heb je zojuist gegeten (wees specifiek)

Past jouw maaltijd binnen de schijf van vijf?

Ja

Nee

Grotendeels

Een klein beetje

Hoe noemen we een te kort aan vitaminen?

Hypervitaminose

Hypovitaminose

Waarin is vitamine A oplosbaar?

Water

Vet

Waarin is vitamine B oplosbaar?

Water

Vet

Waarin is vitamine C oplosbaar?

Water

Vet

Waarin is vitamine D oplosbaar?

Water

Vet

Waarin is vitamine E oplosbaar?

Water

Vet

Waarin is vitamine K oplosbaar?

Water

Vet

In welke voedingsmiddelen zit vit A?

1. Groente en fruit
2. Kaas en boter
3. Tarwe producten en vette vis
4. Volkoren producten en vlees

Welk vitamine zorgt voor sterke botten?

1. Vitamine P
2. Vitamine D
3. Vitamine A
4. Vitamine K

Welke vitamine zit in groente?

1. Vitamine A, C, E en K
2. Vitamine B en D
3. Vitamine A, B en C

Welke vitamine stimuleert de huiddoorbloeding?

1. Vitamine A
2. Vitamine B
3. Vitamine E
4. Vitamine K

Welke vitamines wordt goed opgenomen na een boterham pindakaas?

Vit A

Vit B

Vit C

Vit E

Regulerend op talg, gezichtsvermogen

Aanmaak rode bloedlichaampjes

Collageen vorming,

Opbouw tussenstof

Huid doorbloeding

Hypo : huidaandoeningen

Hyper : nier - en galstenen

Mineralen

Mineralen

Mineralen komen in kleine hoeveelheden voor in eten en drinken. Je vindt ze in de natuur; vooral in gesteentes. Planten en dieren nemen deze mineralen op, waardoor ze in onze voeding terechtkomen.

Mineralen leveren energie aan het lichaam

1. Juist
2. Onjuist

Calcium

Functie:

• Opbouw van beenderen
  
• Opbouw van gebit (kinderen)
• Instandhouding van beenderen en gebit
  

Zit in:

• Melkproducten
  
• Groene groenten (in mindere mate)

Fosfor

Functie:

• Stevigheid botten
• Stofwisselingsprocessen

Zit in:

• Vlees en vis
  
• Eieren
  
• Melk
  
• Kaas

Fluoride

Functie:

• Opbouw tandglazuur
• Gaat tandbederf tegen

Zit in:

• Drinkwater (kleine hoeveelheden)
• Thee en witvis (en vele anderen)

Jodium

Functie:

• Aanmaak schildklierhormoon
• Goede werking schildklier

Zit in:

• Zeevis
• Gejodeerd zout
• Brood
• Eieren
• Melkproducten

IJzer

Functie:

• Aanmaak hemoglobine (rode bloedcel)

Zit in:

• Vlees en vis
• Volkorenbrood
• Groene bladgroenten
• Peulvruchten

Zwavel

Functie:

• Verhoorningsproces
• Bestanddeel van aminozuren (eiwitten)

Zit in:

• Brood
• Kaas
• Eieren
• Uien, knoflook en prei

Natrium

Functie:

• Trekt vocht aan
• Bestanddeel bloedplasma

Zit in:

• Wordt extra toegevoegd aan brood, kaas en vleeswaren (maar zit in heel veel voedingsmiddelen)

Kalium

Functie:

• Drijft vocht uit

Zit in:

• Melk
• Aardappelen
• Groente en vruchten
• Bouillon

Welk mineraal speelt een rol bij het verhoorningsproces?

1. Jodium
2. Natrium
3. Zwavel

Waarbij is ijzer betrokken?

1. De aanmaak van hemoglobine
2. De werking van de schildklier
3. Het gaat tandbederf tegen

Koolhydraten en vetten

Welke producten bevatten veel koolhydraten?

1. 
2. 
3. 
4. 

Hoeveel energie levert de verbranding van één gram koolhydraten?

1. 4 kcal
2. 12 kcal
3. 17 kcal

"Koolhydraten zijn belangrijk voor een goede werking van je darmen"

1. Juist
2. Onjuist

Koolhydraten: samenvattend

Functie:

• Belangrijke brandstof (leveren energie)
• Bloedsuikerspiegel stabiel houden (glucose --> glycogeen)
• Darmwerking (cellulose bevat voedingsvezels)

Komen veel voor in brood, aardappelen, rijst en pasta

Ontstaan door fotosynthese (koolzuurgas --> glucose en zuurstof --> zetmeel)

Eiwitten en water

Om eiwitten binnen te krijgen, moet je eieren eten

1. Waar
2. Niet waar

Hoe heten de verbindingen waaruit eiwitten zijn opgebouwd?

1. Aminozuren
2. Suikerketens
3. Cholesterolen

Mensen die veel sporten hebben extra eiwitten nodig

1. Juist
2. Onjuist

Eiwit kan ook als brandstof worden gebruikt. Hoeveel kilocalorieën levert één gram eiwit?

1. 4
2. 17
3. 21

Bij de stofwisseling van eiwitten zijn verschillende stoffen betrokken. Welke omschrijving past bij deze stoffen?

Protease en pepsine

Amino-zuren

Ammoniak en uream

Afvalstoffen ontstaan bij verbranding

Enzymen die eiwitten afbreken

Ontstaan door afbraak eiwitten

Eiwitten: samenvattend

Functie

• Belangrijke bouwstof (opbouw en herstel)

Zitten in veel voedingsmiddelen, zoals: noten, peulvruchten, graanproducten, vlees, vis, melkproducten en eieren

Zijn opgebouwd uit aminozuren (koolstof, waterstof, zuurstof, stikstof en zwavel) --> bij verbranding ontstaan ammoniak en ureum

Afbraak door enzymen protease en pepsine

Water

Water is een bouwstof voor cellen. Hoeveel procent van een cel bestaat uit water?

1. 25%
2. 50%
3. 70%
4. 75%

Je kunt aan de hand van de huid zien of de vochtbalans in het lichaam op orde is

1. Waar
2. Niet waar

Water: samenvattend

Functies

• Transportmiddel
• Temperatuurregelaar

Het lichaam bestaat voor ongeveer 70% uit water

Cellen bestaan voor ongeveer 75% uit water. Hiervan is 75% intracellulair (in de cel) en 25% extracellulair (buiten de cellen)