4H 1.7 vermeerderen van cellen

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

1.7 vermeerderen van cellen

Je kunt uitleggen hoe ongeslachtelijke voortplanting werkt, een paar voorbeelden herkennen en noemen.

Je kunt uitleggen hoe celdeling verloopt, en in het bijzonder de mitose (kerndeling).

Je kunt de verschillende stadia van celdeling herkennen en uitleggen wat daar gebeurt.

Wat weet je nog van de vorige paragrafen?

Aan de monding van rivieren kan het bij vloed gebeuren dat zoetwaterplanten worden overspoeld met zeewater. Daardoor neemt de turgor van de cellen in deze planten af.

Waardoor wordt de daling van de turgor voornamelijk veroorzaakt?

Doordat de cellen in deze planten in zeewater ...

1. water verliezen
2. water opnemen
3. zouten afgeven
4. zouten opnemen

Planten houden de osmotische waarde van hun cellen vrijwel constant, ook van de cellen waarin reservestoffen worden opgeslagen.

Er zijn drie stoffen: suiker (= sacharose), zetmeel en vetten. Welke van deze stoffen kan of welke kunnen, rekening houdend met de osmotische waarde, als reservestof worden opgeslagen?

1. suiker en zetmeel
2. zetmeel en vetten
3. suiker en vetten
4. alleen vetten

1.7.1 ongeslachtelijke voortplanting

aan de slag

1. Lees 1.7.2.
   
2. Bekijk de animatie in de paragraaf.
   
3. Maak een begrippenlijstje van alle dikgedrukte en moeilijke of nieuwe woorden.
   

aan de slag

1. microscopie vaste preparaten mitose (herken de fasen)

2. oefenen met model (volgorde en fasen)

3. video mitose in lessonup

4. opgaven 1.7 maken

1.7.3 celskelet en trekdraden

Een cel heeft een soort skelet van dunne en dikke eiwitdraden = het celskelet. 

1. geeft vorm

2. hierlangs worden moleculen/ organellen bewogen van a naar b 

Tijdens mitose worden de celskelet-draden de trekdraden waarmee de chromatiden van elkaar worden getrokken

1.7.4 karyogram

46 chromosomen

23 paren

homologe paren = beide chromosomen hebben dezelfde genen

23e paar is bijzonder (XX of YY)

1.7.5 ontregelde mitose

Dat een cel gaat delen wordt geregeld door bepaalde genen.

Soms werken deze niet goed. 

De cel gaat zich als een malle delen.... En dan?

En wanneer noemen we het kanker?

1.7.6 bestrijding van kanker

Preventief :voorkom aanraking met mutagene / carcinogene factoren (roken/ straling/ andere giftige stoffen)

Behandeling:

1. wegsnijden

2. chemokuur (remt celdeling)

3. bestralen

4. bloedtoevoer afsnijden

Welk bewering over kanker en mutaties is juist?

1. Kanker veroorzaakt mutaties zodat de regeling van de celdeling niet goed verloopt
2. Er is geen verband tussen mutaties en kanker want kanker wordt veroorzaakt door carcinogene stoffen.
3. Door kanker neemt het aantal mutaties toe zodat er een grotere kans is op een tumor.
4. Door mutaties kan kanker ontstaan

De menselijk cel bevat 46 chromosomen. Hoeveel chromatiden bevat een menselijke cel maximaal tijdens de mitose?
En hoeveel centromeren bevat een menselijke cel maximaal tijdens de mitose?

1. 46 chromatiden, 23 centromeren
2. 92 chromatiden, 46 centromeren
3. 92 chromatiden, 92 centromeren
4. 46 chromatiden, 46 centromeren

In welk stadium van de mitose worden nieuwe kernmembranen gevormd?

1. telofase
2. profase
3. metafase
4. anafase