W10 L1: Nietszche & Sartre

• Filosofie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

"Wat mij niet dood maakt, maakt mij sterker."

Friedrich Nietzsche

Programma

1. Presentatie 
2. Uitleg: Kuddedieren
3. Uitleg: Übermenschen
4. Uitleg: Sartre

Leerdoelen

8. Ik kan Nietzsches opvatting over goed leven uitleggen, toepassen en bekritiseren.

Dat betekent:

• Ik kan Nietzsches uitspraak ‘God is dood’ uitleggen

• Ik kan Nietzsches mensbeeld uitleggen

• Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

• Ik kan Nietzsches idee van een goed leven uitleggen en toepassen 

Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

Probleem: God is dood

Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

Kuddedier: mens die niet zijn eigen waarde bepaalt, maar laat bepalen door anderen. 

Een kuddedier heeft een slavenmoraal: Het volgen van het gezag van anderen zonder zelf na te denken.

influencers

Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

Kuddedier: mens die niet haar eigen waarde bepaalt, maar laat bepalen door anderen. 

• Kijkt naar andere mensen voor regels
• Is veel bezig met wat andere mensen van hem/haar vinden
• Doet niet wat hij/zij zelf wil

influencers

Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

Kuddedier: mens die niet zijn eigen waarde bepaalt, maar laat bepalen door anderen. 

influencers

Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

Kuddedier: mens die niet zijn eigen waarde bepaalt, maar laat bepalen door anderen. 

influencers

Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

Kuddedier: mens die niet zijn eigen waarde bepaalt, maar laat bepalen door anderen. 

Wat zou Nietzsche vinden van de deugdethiek van Aristoteles?

influencers

Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

Kuddedier: mens die niet zijn eigen waarde bepaalt, maar laat bepalen door anderen. 

influencers

Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

Op naar de Übermensch!

Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

Übermensch:

'Ik hou van hem die zich schaamt wanneer de dobbelstenen in zijn voordeel vallen, en die dan vraagt: "Ben ik een bedrieger?" - want hij wil vergaan.'

-Aldus Sprak Zaratoestra, Friedrich Nietzsche

De Übermensch zorgt voor zijn eigen succes. (En is niet afhankelijk van geluk)

Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

Übermensch: Iemand die zijn of haar eigen leven bepaalt.

• Maakt zelf de regels
• Trekt zich niks aan van wat andere mensen vinden
• Doet waar die zin in heeft
• denkt voor zichzelf
• Leeft groots!!!

Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

Übermensch: Iemand die zijn of haar eigen leven bepaalt.

Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

Übermensch:

• Maakt eigen regels

• Trekt zich niks aan van anderen
• Doet waar die zin in heeft

• Leeft voor zichzelf

Kuddedier:

• Volgt regels van anderen
• Vind het belangrijk wat anderen vinden.
• Doet niet waar die zin in heeft
• Leeft voor anderen

Leerdoelen

8. Ik kan Nietzsches opvatting over goed leven uitleggen, toepassen en bekritiseren.

Dat betekent:

• Ik kan Nietzsches uitspraak ‘God is dood’ uitleggen

• Ik kan Nietzsches mensbeeld uitleggen

• Ik kan het onderscheid tussen kuddedieren en Übermenschen uitleggen en toepassen

• Ik kan Nietzsches idee van een goed leven uitleggen en toepassen 

9. Ik kan de existentialistische opvatting over goed leven uitleggen, toepassen en bekritiseren.

Dat betekent:

• Ik kan de existentialistische opvatting over het verband tussen vrijheid en verantwoordelijkheid uitleggen en toepassen.

• Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

• Ik kan uitleggen wat het volgens Sartre betekent om ‘te kwader trouw’ te zijn en dit standpunt toepassen

Leerdoelen

Jean-Paul Sartre

• Frans filosoof (1905-1980)
• Existentialist
• Zat vaak te filosoferen in de kroeg
• "Existentie komt voor de essentie"
• "De hel, dat zijn de anderen."

Sartre

• Volgens Aristoteles had de mens een thelos:

• Volgens Sartre gaat onze existentie vooraf aan de essentie:

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

• Volgens Aristoteles had de mens een thelos:

Het doel (de essentie) van de mens is om het verstand en de deugden te ontwikkelen.

• Volgens Sartre gaat onze existentie vooraf aan de essentie:

We hebben geen doel of essentie in het leven. We bestaan en moeten ons leven zelf invullen.

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

• Volgens Sartre gaat onze existentie vooraf aan de essentie:

We hebben geen doel of essentie in het leven. We bestaan en moeten ons leven zelf invullen.

Essentie: Het doel, of de kern van iets of iemand. (van Latijns: esse, denk aan Frans etre)

Existentie: Het feit dat iets of iemand bestaat.

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

Mensen hebben geen essentie

We kunnen/moeten dus helemaal zelf bepalen wie we zijn

We zijn altijd vrij om een keuze te maken

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

Mensen hebben geen essentie

We kunnen/moeten dus helemaal zelf bepalen wie we zijn

We zijn altijd vrij om een keuze te maken

Maar ook altijd verantwoordelijk voor onze keuzes

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

Existentialisme: Stroming die zegt dat de mens vrij is en daarom ook verantwoordelijk voor alles.

Ik kan uitleggen dat volgens Sartre mensen zijn veroordeeld tot vrijheid

Te kwader trouw: Volgens Sartre leven we 'te kwader trouw' als we onze vrijheid ontkennen.

Dit doen we als we:

• Ik kan uitleggen wat het volgens Sartre betekent om ‘te kwader trouw’ te zijn en dit standpunt toepassen

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

Te kwader trouw: Volgens Sartre leven we 'te kwader trouw' als we onze vrijheid ontkennen.

Dit doen we als we:

1. Doen alsof we geen keuzes hebben.
2. Smoesjes vertellen.
3. Geen keuze maken.

• Ik kan uitleggen wat het volgens Sartre betekent om ‘te kwader trouw’ te zijn en dit standpunt toepassen

https://www.filosofie.nl/filosofen/jean-paul-sartre/

1. Doen alsof we geen keuze hebben:

• Ik kan uitleggen wat het volgens Sartre betekent om ‘te kwader trouw’ te zijn en dit standpunt toepassen

1. "Ik kan mijn huiswerk niet doen, ik heb voetbaltraining."
2. "Ik moet medicijnen gaan studeren, dat heeft mijn vader gedaan."
3. "Ik moet wel naar school gaan, want anders worden mijn ouders boos."

2. Smoesjes vertellen

• Ik kan uitleggen wat het volgens Sartre betekent om ‘te kwader trouw’ te zijn en dit standpunt toepassen

1. "Ik kon mijn huiswerk niet doen, ik had voetbaltraining."
2. "Ik kon er niks aan doen dat ik te laat ben, de bus ging niet."
3. "Ik was je verjaardag vergeten omdat ik het erg druk heb met school."

3. Geen keuze maken

• Ik kan uitleggen wat het volgens Sartre betekent om ‘te kwader trouw’ te zijn en dit standpunt toepassen

1. "Je ouders laten kiezen welke studie je gaat doen."
2. Verkering met iemand nemen die je eigenlijk niet zo leuk vind, maar je denkt dat je niemand beter kan krijgen.
3. In Den Haag blijven wonen omdat je nooit nadenkt of je toch ergens anders kan wonen.

Aan de slag