Begeleiden, semester 3, les 4, tweedejaar

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Begeleiden Les 4; Cliënten in groepen begeleiden

Wat gaan we doen?

- AWR

- Terugblik

- Theorie

- Filmpje

- Theorie

- Aan het werk

- Hoe vond je de les?

AWR

Benoem de vijf fasen van groepsvorming.

Zorg voor een goede sfeer

De sfeer binnen een (leef)groep wordt ook wel het leefklimaat of kortweg klimaat genoemd. Sfeer wordt ervaren via de zintuigen. Sfeer is merkbaar en voelbaar, maar moeilijk te definiëren. Je zegt bijvoorbeeld dat er een rustige sfeer, een gespannen sfeer of een ontspannen sfeer heerst. Toch zijn dit eigenlijk te algemene termen. Bij sfeer gaat het om de stemming die ergens heerst. De sfeer wordt dus niet alleen bepaald door een klok, een bepaalde tafel of wat er aan de muren hangt. Ook één persoon bepaalt de sfeer niet. De combinatie van materiële zaken en personen bepaalt de sfeer.

Bepaalde geuren, zoals van de kerstboom, de koffie of een bepaald parfum, kunnen een bepaalde sfeer wel versterken. Evenals kleur; dit komt duidelijk naar voren in ruimten voor zintuigactivering. Geluid, zoals muziek en geroezemoes, maar ook aanrakingen en strelingen kunnen sfeer geven. Kortom, allerlei zaken en natuurlijk ook personen dragen bij aan de sfeer.

De sfeer in een groep kan heel gemakkelijk veranderen.

Welke sfeer is gewenst?

Wanneer je als beroepskracht MZ werkt met groepen is het belangrijk dat je een goede sfeer kunt scheppen. Je moet ook een verknoeide sfeer kunnen herstellen. Belangrijk is dat je oog hebt voor welke sfeer gewenst is. Om tien uur ’s morgens is een andere sfeer gewenst dan om tien uur ‘s avonds. Als bewoners rusten is een andere sfeer gewenst dan wanneer het bezoekuur is.

Belangrijk is dat je beseft wat jouw invloed is op de sfeer. Wat gebeurt er met groepsleden als jij muziek aanzet? Wat als je een grapje maakt en wat als je erg druk bent?

Aandacht voor de invloed van groepsleden

Belangrijk bij sfeer is dat je aandacht hebt voor de invloed van bepaalde groepsleden op de sfeer. Het is nodig dat je het op tijd merkt als een cliënt de sfeer dreigt te bederven. Je kunt daar dan op inspelen. Soms werkt het goed deze cliënt even extra aandacht te geven, maar soms is het beter de cliënt uit de groep te halen.

Je zult merken dat bepaalde mensen meer sfeerbepalend zijn dan andere. Het beïnvloeden en creëren van sfeer is belangrijk, maar best moeilijk.

Jouw invloed op de sfeer in de groep

In sommige groepen is de sfeer vaker goed dan in andere groepen. De oorzaak kan liggen bij de groepsleden, maar ook bij de begeleider van de groep. Als beroepskracht MZ heb je veel invloed op de sfeer. Als je zelf chagrijnig bent en veel moppert, ontstaat ook in de groep snel een moppersfeer. Door de negatieve sfeer die jij creëert, gaan groepsleden zich onprettiger voelen. Groepsleden nemen bovendien jouw gedrag over: als beroepskracht MZ heb je een voorbeeldfunctie.

De hele dag door gebeuren er dingen in een groep. We noemen er zomaar wat:

• Cliënten schrikken omdat er een bord van tafel valt.

• Niemand lacht om het grapje van Armin.

• Mees begint steeds harder te praten, Chiara ergert zich eraan, Joep zegt dat ze niet zo moet zeuren.

Al deze dingen kunnen in één minuut tijd gebeuren. Invloed op de sfeer hebben:

• De dingen die gebeuren.
• De cliënten die reageren op de dingen die gebeuren.
• Jouw reactie op de dingen die gebeuren en op hoe de cliënten daar op reageren.

Je begrijpt dat de cliënten weer reageren op hoe jij reageert. Op die manier kan zomaar een negatieve spiraal ontstaan. Evenzogoed kan er een positieve spiraal ontstaan.

Een positieve spiraal ontstaat als jij ontspannen, maar toch duidelijk en helder reageert. Reageer je mopperend als het bord op de grond valt? Reageer je geërgerd als niemand lacht om het grapje van Armin? Reageer je boos op het gekibbel tussen Mees, Chiara en Joep? Dan is een goede sfeer snel omgeslagen.

Stimuleren van interactie

Misschien ga je later werken in de verslavingszorg, ouderenzorg of gehandicaptenzorg. De cliënten verblijven daar vaak een deel van de dag of zelfs de gehele dag samen met anderen in een groep. Zeker bij 24-uursopname leven cliënten in een beperkt wereldje. Dat kan korte tijd, maar ook langere tijd duren. Het is dan prettig als cliënten een goed contact hebben met medecliënten. Ze kunnen met elkaar praten over hun situatie (maar ook over andere zaken). Ook kunnen ze elkaar tot steun zijn. Het contact met medecliënten is anders dan met beroepskrachten. Het contact is persoonlijker. Bij medecliënten durven cliënten zich losser te gedragen.

Als beroepskracht MZ is het belangrijk het contact tussen cliënten te stimuleren. Er zijn verschillende manieren waarop je dit kunt doen. Bijvoorbeeld door een gesprek met een cliënt te beginnen en daarna een andere cliënt bij het gesprek te betrekken. Of door een cliënt die jou iets vraagt te verwijzen naar een medecliënt.

Maken: Thieme Meulenhoff, boek communicatie,  deel 8, groepsprocessen Thema opdracht 1

Volgende week

Volgende week gaan we het hebben over 

- de communicatiestructuur

- betrokkenheid stimuleren

Wat neem je mee van deze les?

deze les vond ik......

😒🙁😐🙂😃