3.2 Geschenk van de Nijl



Je telefoon ligt in je kluis.
Zichtbaar? Inleveren! 📵

     Ons huiswerk is klaar wanneer dit 
verwacht wordt. 

     Je laptop ligt dicht klaar op tafel.


Je schrift en pen
    liggen klaar op tafel. 📖✍











Zijn er vragen of heb je iets niet af/bij?
Laat van je horen! 🔊


Wereld GS/LE
1 / 29
next
Slide 1: Slide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavo, havo, vwoLeerjaar 1-3

This lesson contains 29 slides, with interactive quiz and text slides.

time-iconLesson duration is: 45 min

Items in this lesson



Je telefoon ligt in je kluis.
Zichtbaar? Inleveren! 📵

     Ons huiswerk is klaar wanneer dit 
verwacht wordt. 

     Je laptop ligt dicht klaar op tafel.


Je schrift en pen
    liggen klaar op tafel. 📖✍











Zijn er vragen of heb je iets niet af/bij?
Laat van je horen! 🔊


Wereld GS/LE

Slide 1 - Slide

3.2 Geschenk van de Nijl
Wereld: GS/LE

Slide 2 - Slide


Hoofddoel:

R6) Ik kan een beeld vormen van hoe de Egyptenaren leefden in een agrarisch-stedelijke samenleving. 


lknwe
Subdoelen:

• Ik kan drie kenmerken noemen van de leefwijze van de Egyptenaren.
• Ik kan een verband leggen tussen het ontstaan van een agrarische-stedelijke samenleving en het ontstaan van het schrift.
• Ik kan twee gevolgen noemen van het ontstaan van het schrift.



De leerdoelen: deze les

Slide 3 - Slide

Water en slib 
De Nijl is een van de langste rivieren van de wereld. De Nijl kronkelt richting het noorden en mondt uit in de delta. Al duizenden eeuwen treedt de Nijl uit haar oevers. Nu wordt dit tegengehouden maar in het oude Egypte waren de overstromingen soms problematisch. De boeren moesten met hun vee naar hogere grond en werken op ondergelopen akkers kon niet.
Delta
Gebied waar een rivier zich splitst en uitmondt in zee

Slide 4 - Slide

Water en slib 
Toch waren ze hier soms wel blij mee. Na een aantal weken zakte het water, waardoor de boeren een laagje slib op het land kregen met veel voedingsstoffen. Wanneer het water helemaal teruggetrokken was konden ze dit slib inzaaien

Slide 5 - Slide

Water en slib 
De boeren hadden geen lui leven. Een groot deel was woestijn, het regent en verdampt veel. Hierdoor moest je de akkers regelmatig water geven. Dit water kregen ze door bij een overstroming water vast te houden met reservoirs, dammen en dijkjes. Vanuit daar lopen kanalen en slootjes naar akkers. Dit noem je irrigatielandbouw. Dit onderhouden kost veel werk.

Irrigatielandbouw
Landbouw waarbij het water via een door mensen aangelegd systeem op de akkers terecht komt

Slide 6 - Slide

Stad en schrift
De landbouw verspreidde zich langzaam vanuit Mesopotamië naar Egypte. Door toenemende droogte verhuisden de boeren naar grote rivieren zoals de Nijl. Dit hele systeem was niet op te zetten door een boer, dus ze zochten elkaars hulp. Boeren gingen in dorpen samenwonen en werken. Zo konden ze snel vooruit. Ze gaan van een nomadische samenleving naar een agrarische samenleving.

Agrarische samenleving
Maatschappijvorm waarin landbouw het middel van bestaan is

Slide 7 - Slide

Stad en schrift
Wanneer er genoeg voedsel was, konden mensen ander werk gaan doen. Er ontstond een agrarische-stedelijke samenleving met arbeidsspecialisatie. Er kwamen meer ambachtslieden en handelaren. Dorp en stadsbewoners kregen meer aanzien en macht. Sommige werden zelfs bestuurders. De uitvoering lieten zijn over aan ambtenaren die de oogst en samenlevingsregels noteren.


Agrarisch-stedelijke samenleving
Maatschappij waarin de landbouw het belangrijkste middel van bestaan is, maar waar steden een belangrijke functie hebben
Arbeidsspecialisatie
Dat er verschillende beroepen en beroepsbeoefenaren zijn: boeren, verschillende ambachtslieden en handelaren
Ambachtslieden
Mensen die als beroep iets maken met de handen en eenvoudig gereedschap

Slide 8 - Slide

Stad en schrift
Net als in Mesopotamië werd er hier een schrift ontwikkeld. Dit is het hiërogliefen schrift. Eerst waren dit kleine tekeningen en later werden het tekens. Ze schreven dit eerst op dierenhuid (perkament), maar later op een soort papier van het papyrusriet. Dit schrift werd ingezet om onder andere afspraken te noteren en voorraden bij te houden.  Ook konden er zo geloofsafpraken vastgelegd worden. 



Ambtenaar
Iemand in dienst van het bestuur (van een land of stad)

Slide 9 - Slide


Hoofddoel:

R1) Ik kan een beeld vormen van hoe de Egyptenaren leefden in een agrarisch-stedelijke samenleving. 


lknwe
Subdoelen:

• Ik kan drie kenmerken noemen van de leefwijze van de Egyptenaren.
• Ik kan een verband leggen tussen het ontstaan van een agrarische-stedelijke samenleving en het ontstaan van het schrift.
• Ik kan twee gevolgen noemen van het ontstaan van het schrift.



De leerdoelen: deze les

Slide 10 - Slide

Ik kan een beeld vormen van hoe de Egyptenaren leefden in een agrarisch-stedelijke samenleving.
Ja
Bijna, ik kan het samen met mijn buur oplossen
Nee het lukt mij nog niet, ik wil graag meer tijd om er zelf aan te werken .
Nee het lukt nog niet, ik wil graag meer hulp

Slide 11 - Poll



 Waar: Tijd voor geschiedenis
-> Hoofdstuk 2
-> Paragraaf 2

 Wat: Alle opdrachten

 Wanneer: Volgende les

Hoe: Zelf in stilte of met je buurman/buurvrouw zachtjes overleggen.
Klaar? Mij bij je roepen




Zijn er vragen of heb je iets niet af/bij?
Laat van je horen! 🔊


Zelf aan de slag

Slide 12 - Slide

Bronnen

Het Perzische Rijk

Slide 13 - Slide


Lesplan 1
Wat
Hoe lang
                   VT >
Leerdoelen 4.4
5 min
Quizlet 4.1-4.5
5 min
Samen lezen


5 min
Uitleg 4.5.1
10 min
Zelf aan de slag 4.5.1

opdr
15 min
Een mooi vak: Wereld GS / LE
Wat
Hoe lang
                   VT >
Leerdoelen 4.4
5 min
Zelf aan de slag 4.5.1

opdr
15 min
Eigen keuze
> Begrippen H4
> Invulsamenvatting
> Samenvatting
> Mindmappen
> Video kijken
20 min
Wat
Hoe lang
                   VT >
Leerdoelen 4.4
5 min
Zelf verwerken leerdoelen
4.5
35 min
timer
2:00000
🟢 Voortgangstoets 1

4.4 t/m 4.5
H1B:
H1C: 
V1B: 
V1C: 
🟡 Voortgangstoets 1
4.4 t/m 4.5
H1B: 
H1C:
V1B:
V1C:
🔴 Voortgangstoets 1
4.3 t/m 4.5
H1B: 
H1C: 
V1B: 
V1C:

Slide 14 - Slide


Lesplan 2
Wat
Hoe lang
                   VT >
Herhaling 4.5.1
5 min
Quizlet 4.1-4.5
5 min
Samen lezen


5 min
Uitleg 4.5.2
10 min
Zelf aan de slag 4.5.2

opdr
15 min
Een mooi vak: Wereld GS / LE
Wat
Hoe lang
                   VT >
Herhaling 4.5.1
5 min
Zelf aan de slag 4.5

opdr
15 min
Eigen keuze
> Begrippen H4
> Invulsamenvatting
> Samenvatting
> Mindmappen
> Video kijken
20 min
Wat
Hoe lang
                   VT >
Herhaling 4.5.1
5 min
Zelf verwerken leerdoelen
4.5
35 min
timer
2:00000
🟢 Voortgangstoets 1

4.4 t/m 4.5
H1B:
H1C: 
V1B: 
V1C: 
🟡 Voortgangstoets 1
4.4 t/m 4.5
H1B: 
H1C:
V1B:
V1C:
🔴 Voortgangstoets 1
4.3 t/m 4.5
H1B: 
H1C: 
V1B: 
V1C:

Slide 15 - Slide

--

Leerdoelen / subdoelen vorige paragraaf            
-



-






Antwoordop en deze leerdoelen:
Leerdoelen - een stapje terug, een stap vooruit
aanpassen

R2(S1) - 4.3 - Je kunt verschillende goden en godinnen noemen uit de Griekse mythologie.
R2(S2) - 4.3 - Je kunt drie Griekse filosofen noemen en bewijzen waarom deze mannen van belang zijn geweest voor het ontstaan van de filosofie.
R2(S3) - 4.3 - Je kunt vier Griekse wetenschappers noemen en uitleggen wat elk van deze wetenschappers binnen zijn eigen vakgebied ontdekt heeft.
R2
aanpassen

I1(S1) - 4.3 - Je kunt bepalen wanneer er sprake is van een bron met daarin vooral feiten.
I1(S2) - 4.3 - Je kunt bepalen wanneer er sprake is van een bron met daarin vooral een mening.
I1
aanpassen

R2(S1) - 4.3 - Zeus > oppergod
Hades > god van de onderwereld
Poseidon > god van de zee
Athena > godin van de wijsheid
Heracles > halfgod

R2(S2) - 4.3 - Socrates > Filosoof die niet meer in de goden geloofde
Plato > Filosoof en schrijver van gesprekken (dialogen)
Aristoteles > Wis- en natuurkundige en grondlegger filosofie

R2(S3) - 4.3 - Archimedes > Wis- en natuurkundige
Pythagoras > Wiskundige en muzikant / componist
Hippocrates > Arts en geneeskundige
Herodotus > geschiedkundige
R2
aanpassen

I1(S1) - 4.3 - Bron met vooral feiten: dingen die je kunt checken (met andere bronnen), dingen die echt gebeurd zijn (niet discussieerbaar).

I1(S2) - 4.3 - Bron met een mening: dingen die discussieerbaar zijn (goed/slecht mooi/lelijk etc.), dingen die niet vast staan (beschreven).
I1
timer
2:00000
Links verschijnt na het klikken op de bolletjes de leerdoelen / subdoelen.
Rechts verschijnt na het klikken op de bolletjes de antwoorden op de leerdoelen

Slide 16 - Slide

Linkje naar begrippen 4.1-4.5

Slide 17 - Slide

tt
Tijd van Grieken en Romeinen
3000 v. C. - 500 n. C.
De 10 tijdvakken - waar bevinden we ons nu?
timer
1:00000

Slide 18 - Slide

4.7 opdracht 8

Slide 19 - Slide

Oorlog in Griekenland

Slide 20 - Slide

 Oorlogen in Oude Griekenland





Slide 21 - Slide

De Perzen komen eraan!
Een machtig rijk rondom het Midden-Oosten, Klein-Azië, Egypte en delen Azië tot aan India.

                           <- leider: Darius I
                                           
                                         <- zoon: Xerxes

Slide 22 - Slide

Eerste Perzische oorlog:
Darius I
Darius I wilt ook de Griekse wereld innemen en aan zijn rijk voegen. Wordt gestopt bij het plaatsje Marathon.

Hier gebruikte polis Athene haar koppie koppie...


Slide 23 - Slide

De Perzen keren terug. Nieuwe koning: Xerxes
Na verlies vader (Darius) keert Xerxes terug met 'wraakgevoelens'

Hij laat een brug bouwen bij de Hellespont. Hier steekt hij over.
Een leger dat bestond uit duizenden slaven, sommigen zeiden zelfs 1 miljoen man infanterie. 

Slide 24 - Slide

Slag bij Thermopylae
Het leger van de Perzen rukt op richting de Griekse poleis. 
De Grieken voelde het gevaar naderen. 
Enkele stadstaten bundelden zich.
Aangevoerd door het militair machtige Sparta, o.l.v. koning Leonidas

Bij een smalle doorgang trotseerden enkele duizenden Grieken, met een kern van 300 Spartanen het leger van '1 miljoen' Perzen.
Kenmerk Griekse oorlogsvoering: Phalanx formatie

Slide 25 - Slide

Thermopylae

  • Smalle doorgang haalde het numerieke voordeel weg. 

  • Goed getraind en zwaar bewapend leger van de Spartanen in de Phalanx

  • Leonidas en zijn 300 stierven en heldendood
Thermopylae |  480 v. Chr.

Slide 26 - Slide

Na Thermopylae
Perzen breken door
Plunderen de stad Athene

Maar de stadstaat Athene is niet alleen een stad, het is het volk en het platteland...

Slide 27 - Slide

Slag bij Salamis
Grieken bundelen zich. Atheners waren heer en meester op de zee.

--> koppie koppie leidt tot nieuwe technieken, een nieuwe strategie en uiteindelijk de overwinning

Slide 28 - Slide



Verdeelde Griekse poleis


De Griekse poleis werkten gedwongen samen tijdens de Perzische oorlogen. Daarna begonnen zij in de Peloponnesische oorlogen (431-404 v. Chr.) elkaar te bestrijden.

Slide 29 - Slide