4. De Late oudheid

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

4. De late oudheid

(284-476)

Waardoor kwam er een einde aan het Romeinse rijk?

Wat was er Romeins aan de Romeinse cultuur? Leg je antwoord uit.

Wat voor leuke dingen in had je Romeinse hoofdsteden?

Wat was de Bataafse opstand en hoe liep deze af?

Uitleg

Tijdens de les schrijf je de aantekeningen in je schrift.

Crisis 3e eeuw

• Invallen van Germaanse stammen
  
• Onrust in de Romeinse politiek
  
• Tussen 235 en 284 waren er meer dan vijftig soldatenkeizers aan de macht
  

Rond 250 was het bijna overal chaos:

1. in de economie was er te weinig geld. (alles werd uitgegeven)
2. Het bestuur was niet goed geregeld omdat er geen duidelijke opvolgers waren. Soldaten keizers wilde de soldaten te vriend houden. 
3. Het leger was ongeorganiseerd.

CHAOS

Noem 3 redenen waarom er chaos in het Romeinse rijk was in de derde eeuw?

gelukkig is daar: keizer Diocletianus! 284. 

Keizer Diocletianus (284-305) probeerde met strenge maatregelen weer orde op zaken te stellen.

Om het grote Romeinse Rijk beter te kunnen besturen werd het in stukken gedeeld. 

Wat voert hij door?

1. Iedereen moest belasting betalen 
2. Boeren hoorden bij de grond die ze bewerkten 
3. Iedereen moest hetzelfde beroep als zijn vader 
4. Er kwamen meer ambtenaren
5. Er komen 2 keizers en twee onderkeizers.

• Augustus / Caesar 

Het West-Romeinse Rijk had een keizer en een onderkeizer en voor het Oost-Romeinse Rijk gold hetzelfde. De vier nieuw hoofdsteden lagen dichter bij de grenzen.

wat is het nadeel van het systeem met twee keizers, twee onderkeizers en vier hoofdsteden?

➤Wat heeft keizer Diocletianus gedaan?

1. Van het christendom een staatsgodsdienst maken.
2. Constantinopel hoofdstad van het Romeinse Rijk gemaakt.
3. Het Romeinse Rijk in tweeën gesplitst.
4. Het bevel gegeven om Jezus te kruisigen.

Wie bedacht de scheiding van het Romeinse Rijk?

1. Keizer Augustus
2. Keizer Caesar
3. Keizer Diocletianus
4. Keizer Constantijn

waarom verdeelde Diocletianus het rijk denk je?

Tetrarchie

- vier hoofdsteden

- 2 keizers

- 2 onderkeizers

de Limes

- latijn voor 'grens'

- gebouwd in de 1e t/m 3e eeuw

- ter verdediging van het rijk

- langs natuurlijke grenzen

https:

Maak de juiste combinaties.

senaat

limes

consul

Germanen

Augustus

Volk ten noorden van de Romeinse limes.

Leider van het Romeinse rijk.

Grens van het Romeinse Rijk.

Romeinse keizer.

Hier werden belangrijke beslissingen genomen in het Romeinse Rijk.

Sleep de onderstaande woorden naar de juiste plek in de kaart:

Bataven

Noviomagus

Germanen

Mosa trajectum

Limes

aanvallen!

- de Romeinen waren niet zo goed bewapend tegen grote invallen van Franken en Germanen

- ze gaan stevige forten bouwen

Maastricht

Maastricht

Helaas

in 406 moeten de Romeinen de Rijngrens opgeven

het begin van de volksverhuizingen

In 476 wordt de laatste Romeinse keizer afgezet door Germaanse huursoldaten. (Romulus Augustus)

Oorzaken

De val van het Romeinse rijk had verschillende oorzaken en gevolgen. Sleep de oorzaken en gevolgen bij elkaar.

Gevolgen

Oorzaken

Gevolgen

Romeinse wegen verdwijnen

Volksverhuizingen

Epidemieën

Corruptie

Steden verdwijnen

Weinig internationale handel

Deling van het Romeinse rijk

Minder geschreven bronnen

Wat wordt gezien als het einde van het West-Romeinse rijk?

1. De verspreiding van het Christendom
2. De afzetting van de laatste Romeinse keizer.
3. De aanvallen van de Hunnen.
4. De splitsing van het Romeinse rijk.

Waarom kwam er eerder een einde aan het West-Romeinse Rijk dan aan het Oost-Romeinse Rijk?

Wat heb je vandaag geleerd?

Romeinen in ons land

De Germanen:

• Boeren die in dorpjes woonden en maakten gereedschap van ijzer. 
• Het gebied = Germania Inferior.
• De bewoners = Germanen, maar bestonden uit verschillende stammen.
• Leerden het schrift van de Romeinen = de historie
• De Romeinse villa's veranderde in Frankische dorpjes.