2/ Bronnenonderzoek

• Algemeen
• Secundair onderwijs

2/ Bronnenonderzoek

We zitten nu in deze fase van de OC: VERKENNEN

Boeken vs. online bronnen

• noteer minstens 2 voordelen van boeken
• noteer minstens 2 nadelen van online bronnen

• noteer minstens 2 voordelen van online bronnen
• noteer minstens 2 nadelen van boeken 

Werk per 2. Iemand is leerling A. De andere is leerling B.

Leerling A: jij bent PRO BOEKEN

Leerling B: jij bent PRO ONLINE BRONNEN

Probeer je partner te overtuigen met jouw argumenten!

Mini-debat

Informatie in boeken

✓ De informatie in boeken is bijvoorbeeld minder vlot bereikbaar dan die op

het internet.

✓ Je moet er een verplaatsing naar de bib voor over hebben, terwijl anders

enkele drukken op de knop volstaan.

✓ Informatie in boeken kan ook sneller verouderd zijn: om ze up-to-date te

houden moet er een herdruk gebeuren.

nadelen

Informatie in boeken

✓ Boeken worden meestal gepubliceerd door gerenommeerde uitgeverijen en zijn geschreven door experts.

✓ Hierdoor hebben ze vaak een hogere betrouwbaarheid dan sommige online bronnen, waar de kwaliteit van de informatie sterk kan variëren.

✓ Boeken hebben bovendien een redactioneel proces ondergaan voordat ze worden gepubliceerd. Ze worden zorgvuldig beoordeeld, bewerkt en gecontroleerd op feitelijke nauwkeurigheid voordat ze beschikbaar worden gesteld aan het publiek, waardoor de kans op fouten relatief klein is. 

voordelen

Online bronnen zoeken

Het aantal websites is zo groot dat slechts een klein percentage dezelfde strenge controleprocedure ondergaat.

Het is dus heel belangrijk om zelf kritisch aan de slag te gaan.

Snel informatie vinden

Snel informatie vinden online

• Gebruik gerichte zoekwoorden (keywords)
  

Denk na over de kernbegrippen van je onderwerp.

Gebruik specifieke termen in plaats van lange vragen.

Voorbeeld: in plaats van “informatie over voeding en gezondheid”, zoek “voedingswaarde granen België 2025”.

• Gebruik aanhalingstekens voor exacte zinnen
  

"voedingswaarde granen" → zoekt precies die combinatie van woorden.

Snel informatie vinden online

• Gebruik betrouwbare bronnen
  

Zoek bij voorkeur: overheidswebsites (.gov, .be, .nl), universiteiten (.edu), wetenschappelijke tijdschriften, of bekende organisaties zoals WHO, Voedingscentrum, Gezondheid.be.

• Controleer datum en actualiteit

Gebruik filters van Google Scholar of zoekmachines om alleen recente publicaties te tonen.

Snel informatie vinden online

• Gebruik gespecialiseerde databanken

Voor literatuurstudies kun je ook wetenschappelijke databanken gebruiken zoals:

Google Scholar (scholar.google.com)

PubMed (voor medische onderwerpen)

Scopus of Web of Science (indien beschikbaar via school/universiteit)

• Controleer meerdere bronnen

Vergelijk informatie van verschillende betrouwbare sites om de juistheid te bevestigen.

Snel informatie vinden op een webpagina

• Zoekfunctie: Ctrl+F (Windows) of Cmd+F (Mac) → typ kernwoord.
• Kernwoorden gebruiken: korte, duidelijke woorden.
• Kopjes & vetgedrukte tekst: scannen voor relevante info.
• Inhoudsopgave / menu: spring direct naar de juiste sectie.
• Skimmen: eerste zinnen, opsommingen en opvallende woorden lezen.
• Hyperlinks volgen: soms leidt een link naar de juiste info.

Snel informatie vinden

Hoe kan je snel informatie vinden zonder een website van A tot Z te moeten doornemen?

Klik op deze link (Gezondgroei.nl) en beantwoord de vragen. Gebruik strategieën om snel en efficiënt info te vinden. Noteer je tijd.

1. Wie voerde het onderzoek naar de gevaren van suiker uit?
2. Hoe kan je het gratis e-book ontvangen?
3. Waarom is ei een 'superfood'?
4. Welke groenten worden genoemd als alternatief voor koekjes in het eerste artikel?
5. Juist of fout? In het artikel over suiker staat dat één koekje per dag het risico op gedragsproblemen met 30% verhoogt.
6. Juist of fout? Het artikel over suiker werd geschreven door Parenting Coach L. van Groen.

Snel informatie vinden

1. Wie voerde het onderzoek naar de gevaren van suiker uit?

Snel informatie vinden

1. Wie voerde het onderzoek naar de gevaren van suiker uit?

Het Internationaal Centrum voor Kinderbreinontwikkeling

Snel informatie vinden

2. Hoe kan je het gratis e-book ontvangen?

Snel informatie vinden

2. Hoe kan je het gratis e-book ontvangen?

Via de nieuwsbrief

Snel informatie vinden

3. Waarom is ei een 'superfood'?

Snel informatie vinden

3. Waarom is ei een 'superfood'?

Eieren zijn rijk aan choline voor betere neurale connecties.

Snel informatie vinden

4. Welke groenten worden genoemd als alternatief voor koekjes in het eerste artikel?

Snel informatie vinden

4. Welke groenten worden genoemd als alternatief voor koekjes in het eerste artikel?

Broccoli, wortelen en selderij

5. Het artikel over suiker werd geschreven door Parenting Coach L. van Groen.

1. juist
2. fout

Snel informatie vinden

5. Het artikel over suiker werd geschreven door Parenting Coach L. van Groen.

Fout (dat is de auteur van het tweede artikel)

6. In het artikel over suiker staat dat één koekje per dag het risico op gedragsproblemen met 30% verhoogt.

1. juist
2. fout

Snel informatie vinden

6. In het artikel over suiker staat dat één koekje per dag het risico op gedragsproblemen met 30% verhoogt.

Fout (het is 300%)

Vond je alle antwoorden binnen de 2 minuten?

Ja

Neen

Is GezondGroei.nl een betrouwbare website?

1. Ja
2. Neen

De website GezondGroei.nl is een hoax. 

We hebben deze zelf gecreëerd (met behulp van AI) om aan te tonen hoe eenvoudig het is om neppe websites met foute informatie te publiceren online.

Wat is een goede bron?

Online bron gevonden?

Stel jezelf steeds de vragen: 

Klopt het wat hier staat?

Kan ik deze informatie zomaar overnemen?

Criteria voor
een 'goede' bron

Werk in groepjes. Elk van jullie bekijkt 2 bronnen omtrent gezondheid.

Is dit een betrouwbare bron? Waarom (niet)? Neem korte notities.

Bron 1

Bron 2

Bron 3

Bron 4

Bron 5

Bron 6

Bron 1
(www.speld.nl)

1. betrouwbaar
2. niet betrouwbaar

Bron 2
(www.gezondheid.be)

1. betrouwbaar
2. niet betrouwbaar

Bron 3
(www.voedingscentrum.nl)

1. betrouwbaar
2. niet betrouwbaar

Bron 4
(www.health.belgium.be)

1. betrouwbaar
2. niet betrouwbaar

Bron 4
(www.healthyguru.com)

1. betrouwbaar
2. niet betrouwbaar

Bron 4
(www.naturalnews.com)

1. betrouwbaar
2. niet betrouwbaar

Betrouwbare bronnen

Belangrijk is dus dat je op zoek gaat naar betrouwbare en representatieve bronnen. Bij voorkeur zoek je academische teksten. 

Maar soms kan je een online bron raadplegen als deze betrouwbaar

genoeg is. Wees hier extra op je hoede.

Gebruik hiervoor de CRAAP-methode. 

Kies opnieuw één van de bronnen die je voorheen had bekeken. Voer de CRAAP-methode uit.

Noteer je bevindingen in de volgende slide.

bv. Bron 1: 

C:...

R: ...

A: ...

A: ...

P: ...

Bron 1

Bron 2

Bron 3

Bron 4

Bron 5

Bron 6

Let op de evaluatiecriteria!

Bronnenonderzoek volgens de CRAAP-methode:

Beoordeel jouw bronnen

Open je werkdocument waarin je reeds bronnen hebt opgelijst.

Controleer je bronnen a.d.h.v. de CRAAP-methode.

Vraag feedback aan je leerkracht.