W1 - L2: Taylor

• Filosofie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Zonder boek of aantekeningen

1. Leg uit waarom Singer zegt dat dieren in de morele cirkel horen.

2. Leg uit wat het interactieprobleem inhoudt.

3. Leg uit waarom een antropocentrist de natuur toch belangrijk kan vinden. 

Gebruik instrumentele waarde.

Zonder boek of aantekeningen

1. Omdat Singer een utilist is die zegt dat we geluk moeten verhogen en pijn moeten vermijden. Dieren voelen ook geluk en pijn en horen dus in de cirkel.

2. Probleem voor Descartes: hoe kunnen res cogitans en extensa interacteren als ze uit andere substantie bestaan.

3. Omdat de natuur ook belangrijk is voor de mens. Ondanks dat een antropocentrist vind dat alleen mensen intrinsieke waarde hebben heeft natuur dus wel instrumentele waarde.

1. Herhaling
2. Uitleg: Biocentrisme
3. Uitleg: Teleologisch centrum
4. Uitleg: Plichten van de mens
5. Aan de slag 

Programma:

17. De kandidaten kunnen uitleggen en evalueren dat volgens het biocentrisme van Taylor alle levende wezens tot de morele cirkel behoren. Daarbij kunnen zij betrekken:

• dat volgens het biocentrisme alle levende wezens tot de morele cirkel behoren;

• Taylors opvatting dat ieder levend wezen een teleologisch centrum van het leven is en dat daarmee ieder wezen gelijke inherente waarde en morele status heeft;

• Taylors opvatting dat mensen binnen de morele cirkel een morele verantwoordelijkheid hebben om in het belang van andere vormen van leven te handelen, en daarbij vier plichten moeten volgen: geen schade toebrengen aan de natuurlijke omgeving, niet ingrijpen in de natuur, geen andere levende wezens misleiden, en toegebrachte schade ten gevolge van menselijke activiteit herstellen.

Antropocentrisme: Een waardensysteem waarin de mens centraal staat en de natuur wordt gezien als iets om de mens te dienen.

Taylor: Biocentrisme

Kritiek: 

1.Antropocentrisme is geen goed idee in de tijd van klimaatverandering

2. Antropocentrisme ook een vorm van speciëisme

Biocentrisme: Een waardensysteem dat alle levende wezens een inherente waarde en morele status toekent. 

Taylor: Biocentrisme

Kenmerken:

• Levende wezens= Alle mensen, dieren en planten
• egalitair: Alle levende wezens worden op dezelfde manier behandelt
• Breidt de morele cirkel dus uit naar planten

Biocentrisme

17. De kandidaten kunnen uitleggen en evalueren dat volgens het biocentrisme van Taylor alle levende wezens tot de morele cirkel behoren. Daarbij kunnen zij betrekken:

• dat volgens het biocentrisme alle levende wezens tot de morele cirkel behoren;

• Taylors opvatting dat ieder levend wezen een teleologisch centrum van het leven is en dat daarmee ieder wezen gelijke inherente waarde en morele status heeft;

• Taylors opvatting dat mensen binnen de morele cirkel een morele verantwoordelijkheid hebben om in het belang van andere vormen van leven te handelen, en daarbij vier plichten moeten volgen: geen schade toebrengen aan de natuurlijke omgeving, niet ingrijpen in de natuur, geen andere levende wezens misleiden, en toegebrachte schade ten gevolge van menselijke activiteit herstellen.

Taylor: Teleologisch centrum

Alle levende wezens zijn een Teleologisch centrum van het leven

Dat betekent:

• Het is een uniek individu
• Het heeft eigen doelen die het nastreeft op een eigen manier
• Het wil de soort laten voortbestaan

Taylor: Teleologisch centrum

Descriptief:

Alle levende wezens zijn een teleologisch centrum.

Ze hebben doelgerichtheid, ze willen voortbestaan.

Prescriptief:

Omdat alle wezens hier gelijk in zijn moeten we ze gelijk behandelen. Alle levende wezens hebbe inherente waarde.

Let op!

Intrinsieke waarde: Iets is belangrijk om zichzelf, en niet om een andere rede. Volgens Taylor wordt dit toegekend door mensen.

Inherente waarde: Iets is belangrijk om zichzelf, en niet om een andere rede. Taylor gebruikt dit om duidelijk te maken dat deze waarde niet wordt toegekent door mensen.

Taylor: Teleologisch centrum

Leg het belangrijkste verschil uit tussen het criterium voor morele waarde van Regan en die van Taylor. Laat in je antwoord zien tot hoever beiden filosofen de morele cirkel uitbreiden.

Deze begrippen kun je gebruiken:

-Teleologisch centrum            -Intrinsieke waarde

-Ervaring van het leven          -Inherente waarde

-Dieren                                        -levende wezens

Taylor: Teleologisch centrum

Het criterium voor morele waarde dat Regan gebruikt is dat iets ervaring van het leven moet hebben. Dit betekent onder andere dat het bepaalde voorkeuren moet hebben, keuzes maakt en doelen nastreeft. Volgens Regan behoren mensen en dieren tot de morele cirkel en hebben zij dus intrinsieke waarde..

Taylor vind dat het belangirjk dat iets een teleologisch centrum is. Alle levende wezens, inclusief planten, hebben een doel en zijn uniek zijn, het maakt voor hem niet uit of ze dit leven ook ervaren. Dit betekent dat alle levende wezens tot de morele cirkel behoren. Volgens Taylor hebben ze inherente waarde en wordt dit niet door mensen toegekent.

17. De kandidaten kunnen uitleggen en evalueren dat volgens het biocentrisme van Taylor alle levende wezens tot de morele cirkel behoren. Daarbij kunnen zij betrekken:

• dat volgens het biocentrisme alle levende wezens tot de morele cirkel behoren;

• Taylors opvatting dat ieder levend wezen een teleologisch centrum van het leven is en dat daarmee ieder wezen gelijke inherente waarde en morele status heeft;

• Taylors opvatting dat mensen binnen de morele cirkel een morele verantwoordelijkheid hebben om in het belang van andere vormen van leven te handelen, en daarbij vier plichten moeten volgen: geen schade toebrengen aan de natuurlijke omgeving, niet ingrijpen in de natuur, geen andere levende wezens misleiden, en toegebrachte schade ten gevolge van menselijke activiteit herstellen.

De speciale verantwoordelijkheid van de mens

De morele status van alle levende wezens is gelijk 

• Alle levende wezens zijn een teleologisch centrum

• Alle levende wezens zijn verbonden.

De mens heeft wel een grotere morele verantwoordelijkheid want:

• We hebben namelijk unieke capaciteit om beslissingen te maken.

De speciale verantwoordelijkheid van de mens

Vier plichten voor de mens:

1. We mogen de natuurlijke omgeving niet schaden.
2. We mogen niet ingrijpen in de natuur.
3. We mogen levende wezens niet verraden of misleiden.
4. We hebben een plicht om schade te herstellen die de mens aan de natuur heeft gedaan.

Leg uit welke plicht overtreden wordt:

1. We mogen de natuurlijke omgeving niet schaden.
2. We mogen niet ingrijpen in de natuur.
3. We mogen levende wezens niet verraden of misleiden.
4. We hebben een plicht om schade te herstellen die de mens aan de natuur heeft gedaan.

17. De kandidaten kunnen uitleggen en evalueren dat volgens het biocentrisme van Taylor alle levende wezens tot de morele cirkel behoren. Daarbij kunnen zij betrekken:

• dat volgens het biocentrisme alle levende wezens tot de morele cirkel behoren;

• Taylors opvatting dat ieder levend wezen een teleologisch centrum van het leven is en dat daarmee ieder wezen gelijke inherente waarde en morele status heeft;

• Taylors opvatting dat mensen binnen de morele cirkel een morele verantwoordelijkheid hebben om in het belang van andere vormen van leven te handelen, en daarbij vier plichten moeten volgen: geen schade toebrengen aan de natuurlijke omgeving, niet ingrijpen in de natuur, geen andere levende wezens misleiden, en toegebrachte schade ten gevolge van menselijke activiteit herstellen.

Kritiek op Taylor:

1. Grensgevallen:

Is covid 19 ook een teleologisch centrum?

2. De 4e plicht is wel heel extreem:

Moeten we heel Nederland weer terug veranderen naar een moeras?

3. Wat doen we als belangen botsen?

In de praktijk kiest ook Taylor vaak voor de mens.

Aan de slag:

Voor volgende week maandag:

Lees paragraaf 3.1

Maak verwerkingsvraag 6 t/m 10

Let op!!! Maak dit huiswerk donderdag of vrijdag.

Afsluiting:

Biocentrisme: Stroming die zegt dat alle levende wezens inherente morele waarde hebben (Taylor)

Begrippen/ kernideeën:

• Teleologisch centrum van het leven
• Inherente waarde
• 4 Plichten van de mens volgens Taylor