klas 3 _PC_ontstaan van democratie

• Maatschappijwetenschappen
• Middelbare school
• vmbo g, t
• Leerjaar 1

Welke 3 overheidslagen ken je?

PC3 Atheense Democratie

Leerdoelen:

• ik weet wat democratie betekent
• ik weet hoe de Atheners hun democratie organiseerden
• ik ken de verschillen tussen de Atheense democratie en de Nederlandse democratie.
  
• Ik ken de begrippen: monarchie, burgerrecht, osctracisme
  
• Ik ken de personen: Solon en Kleisthenes
  

Wat willen jullie morgen tijdens de actualiteiten les?

1. nieuwsquiz
2. journaal kijken

De Atheense 

democratie

• In Athene was het volk de baas. 
• Er werd gestemd over belangrijke beslissingen.

Democratie

Het woord democratie komt van de Griekse woorden:

demos = volk

kratein = beslissen / regeren

Democratie betekent dus het volk beslist!

Wat eraan vooraf ging.

Athene was niet altijd een democratie. Eerst had Athene een koning, die was in zijn eentje de baas.

Daarna werd het bestuurd door rijke families, die om de macht streden.

Om te voorkomen dat iemand teveel macht kreeg, werd Solon om hulp gevraagd.

Solon van Athene

Solon komt in 594 v. Chr. met  nieuwe wetten. Hij zorgt ervoor dat er meer gelijke rechten komen voor alle burgers.

Voorbeeld:

Solon maakte een wet die zorgde dat je als vrij man niet meer verkocht kon worden als slaaf.

Het volk beslist

• Ondanks Solon's wetten blijft het verschil tussen arm en rijk groot

• Arme Atheners hadden het zwaar en er kwamen nieuwe ruzies

• Rond 500 v. Chr. komt Kleisthenes met nieuwe wetten en voert een échte democratie in. Hij verbetert de ideeën van Solon.
  

Kenmerken van de Atheense democratie

• Atheense vrije mannen met burgerrecht mogen stemmen

• Directe democratie

• Volksvergadering (buiten)

• Ostracisme (schervenrechtbank) voorkomt teveel macht bij één persoon

• Onbetaalde baan

burgerrecht?

Burgerrecht = het recht om mee te beslissen in de Atheense volksvergadering

In Athene hadden alleen mannen ouder dan 18 jaar en geboren in Athene het burgerrecht.

Vrouwen, vreemdelingen en slaven mochten dus niet meebeslissen.

Was Athene een echte democratie?

Verschillen met de Nederlandse democratie

• Alle mannen en vrouwen >18 jaar

• Indirecte democratie

• Eerste en Tweede Kamer (binnen)

• Verkiezingen (meestal om de 4 jaar)

• Betaalde baan

Directe democratie

rechtstreekse democratie

Wij beslissen zelf over elke wet die gemaakt wordt.

Indirecte democratie

gerepresenteerde democratie

Wij stemmen op volksvertegenwoordigers die namens ons de wetten maken.