6 en 7 mei P4 Spreekvaardigheid en leesvaardigheid les 7 en 8

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

T V/G 3 C

ga zitten met je literaire groepje

6 mei

Welkom!

vanaf 13 mei: literaire shows (cijfer)

Leerdoel deze week

• Je werkt aan de Talkshow 
• Je oefent een onderdeel voor de klas
• Je zorgt voor taal met beeldspraak en stijlfiguren
• Je geeft vandaag door als je morgen (7 mei) je show wilt houden (bonuspuntje!)

Beeldspraak en stijlfiguren

• Goede beeldspraak maakt tekst mooier, duidelijker en krachtiger.
• Bij beeldspraak gebruik je woorden in een figuurlijke betekenis.
• Vormen: vergelijking; metafoor; personificatie
• Stijlfiguren: voor een krachtige boodschap
• Vormen: herhaling, parallellisme, climax, etc.

1. Vergelijking

Bij een vergelijking is er een object (dat wat er "echt" is of letterlijk bedoeld wordt) en een beeld. Die twee worden met elkaar vergeleken.

Object: vent (die zie je echt). Beeld dat je wilt geven: beer

• Dat is echt een beer van een vent.
• Ze ziet eruit als een vogelverschrikker ("als" verbindingswoord)

1. Vergelijking

"Die glimlach van je

Alsof er een parkiet over je gezicht klimt"

(Peter Verhelst)

"Ik ben een enkele planeet

Ik zoek een stelsel"

(Lotte Asveld) 

2. Metafoor

Een metafoor lijkt op een vergelijking, maar het object (dat wat "echt" is of letterlijk bedoeld wordt) ontbreekt in een zin. Dus wordt genoemd.

Spreekwoorden en uitdrukkingen zijn ook metaforen.

• wat een eend! => onnadenkend persoon
• wolk => gedachtenwolk

3. Personificatie

• Bij een personificatie geef je menselijke eigenschappen aan een concreet, levenloos voorwerp of iets abstracts.
• De wind huilt om het huis
• Papier is geduldig (is ook spreekwoord).

"Misschien vergat hij zijn horloge

of vergat het horloge hem de juiste tijd te geven" 

(Hagar Peeters)

Stijlfiguren: voor een krachtige boodschap 

1. herhaling (repetitio): Poetin wil macht, macht en nog eens macht. "ik wilde

ik wilde dat je voor me stond

op een zondagochtend

op een zondagochtend tussen negen en elf" (Karlijn Groet)

2. parallellisme: herhaling van een bepaald zinsbouw: "Als hij slaapt, laat ik hem slapen. Als hij eet, laat ik hem eten. Als hij leest, praat ik hem niet de oren van het hoofd" (Sylvia Hubers)

Stijlfiguren: voor een krachtige boodschap 

1. bijzondere opsomming: climax: 

"Ik houd van het proza, dat op mij toereist, op mij aanraast, op mij neerdondert in een stormende stortvloed van passie."

(Lodewijk van Deyssel)

2. bijzondere opsomming: anticlimax: geen auto, geen scooter, maar een gewone fiets (aflopend, teleurstelling op het eind)

Stijlfiguren: voor een krachtige boodschap 

1. antithese (tegenstelling): woorden of zinnen die samen een tegenstelling vormen, staan dicht bij elkaar: "Wij voeren geen bittere oorlog. Onze wraak is zoet."
   
2. paradox: een schijnbare tegenstelling. Het lijkt of twee woorden of zinnen volledig tegengesteld zijn, maar als je goed leest, klopt het toch "We moeten vechten voor de vrede" 
   
3. hyperbool (sterke overdrijving): "Ik ging echt dood tijdens die training."
   

Stijlfiguren: voor een krachtige boodschap 

1. eufemisme: stijlfiguur dat op een verzachtende manier iets uitdrukt dat moeilijk of pijnlijk is. Daardoor komen de woorden misschien minder hard over "Ze gaat voortaan wonen achter haar eigen naam" => scheiding "U heeft extra reistijd"=> vertraging
2. op een retorische vraag verwacht je geen antwoord. Als de klas niet aan het werk gaat, zegt de docent "Of willen jullie je werk liever na school afmaken?"
   

Zelfstandig werken

• wat heb je nog nodig om aan de slag te gaan?
• leider aanwijzen 
• beeldspraak en stijlfiguren toevoegen aan tekst


• script schrijven
• vrije onderdelen invullen
• 15 min. voor tijd: oefenen voor de klas

T V/G 3 C

7 mei

Welkom!

ga zitten met je literaire groepje

vanaf 13 mei: literaire shows (cijfer)

Startopdracht over roman

Zelfstandig werken

• Bepaal de leider van vandaag: deze koppelt terug
• Wat heb je nodig voor vandaag? 
• Werk verder aan je show
• 15 min. voor het einde van de les: groepje doet korte presentatie en vraagt feedback (formatief)