Globalisering herhaling A5

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

Herhaling hoofdstuk 2

De wereld, systeem van landen en relaties

Koppel het juiste begrip aan het juiste begrip

Koloniale macht

Kolonie

Goedkope arbeid

Veel grondstoffen

Afzetgebied

Winst

Macht

Oude internationale arbeidsverdeling:

Periferie

/kolonie:                 

Levert grondstoffen (aan kolonisator) en diende als exploitatiekolonie 

Centrum

- Hier kwam de industrie op gang (industrialisatie)

- Verwerkten grondstoffen tot (eind)producten

- Verkochten en vervoerden de producten (marketing en distributie)

Type kolonie?

vestigingskolonie / exploitatiekolonie

Hoe te zien?

Nieuwe internationale arbeidsverdeling:

Periferie:                 

- Levert grondstoffen aan semi-periferie/centrum voor de productie van goederen

- Hebben last van ruilvoetverslechtering/negatieve handelsbalans

Semi-periferie:                 

- Verwerkt grondstoffen tot halffabricaten/eindproducten

- Landen waar de industrie (nu pas) opkomt (industrialisatie)

- Nemen ook simpele dienstverlenende taken over (verschil tussen verschillende semi-perifere landen )

Centrum:                 

- Research and Development (kennisniveau is hoog)

- Marketing and Distribution (koopkracht is hoog) 

- Concurrentie tussen centrumlanden -> positie behouden

   -> innovatie 

Noem voorbeelden van landen uit de semi-periferie

Goederenstromen

Global shift gebeurt van..

1. periferie -> centrum
2. (semi)periferie -> centrum
3. Centrum -> (semi)periferie
4. Semi-periferie -> periferie

Outsourcing

Het uitbesteden van taken  of diensten 

Situatie India:

- Kosten zijn laag

- Arbeidsproductiviteit is hoog

- Engelse taal 

- Goed opgeleid 

Global Village

tijd-ruimtecompressie

• Afname reistijden
• Afname transportkosten
• Verbetering infrastructuur
• -> selectief, 
• niet overal even snel

Voordelen globalisering

Nadelen globalisering

- Aanbod producten wereldwijd

- Mondiale economische groei

   -> vrijhandel

- Producten zijn goedkoper

- Verplaatsbaarheid mno's 

   -> int. arbeidsverdeling

- Werkloosheid andere gebieden

- Machtstoename mno's t.o.v.  

   nationale overheid en werkenden

- Toename transport ten koste van het 

   milieu

- Interne en externe toenemende 

   ongelijkheid

Andersglobalisten vs Antiglobalisten

Diffusie door migratie

Diffusie

Nog wat vragen...

In welk deel van het wereldsysteem is er het vaakst sprake van ongelijkheid?

1. Centrum
2. Semi-periferie
3. Periferie

Welke positie neemt Egypte in binnen het wereldsysteem?

1. Centrum
2. Semi-periferie
3. Periferie

Het BNP neemt toe in Egypte, toch stijgt het inkomen per hoofd nauwelijks. Oorzaken?

Urbanisatie kan leiden tot backwash-effecten. Noem voorbeelden van backwash-effecten.

Verschillen in Duitsland

Werkloosheid

Inkomen

Deze verschillen leiden tot

- Migratiestromen van oost naar west

- In sommige deelstaten een mannemoverschot

- Toenemende leegstand in het oostelijk deel van Duitsland

- Braindrain